ΑΔΙΑΝΟΗΤΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Έως και υψωμένα όπλα έχουν βρει μπροστά τους οι επιστήμονες που επιχειρούν να εκπονήσουν τις μελέτες διευθέτησης των ρεμάτων της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου.
Όσο και αν φαίνεται παράλογο, στο Ρέθυμνο του 2022, οι καταπατητές που στα παρελθόντα χρόνια βρήκαν «πρόσφορο» το έδαφος για να εκμεταλλευτούν παράνομα κοίτες, πρανή και όχθες ποταμών, έχουν προκαλέσει σοβαρά ζητήματα στις μελετητικές ομάδες που εργάζονται για να μπει μια τάξη στην απόλυτη αταξία που επικρατεί.
Ο λόγος για το μεγάλο έργο εκπόνησης δώδεκα μελετών οριοθέτησης ρεμάτων που αγγίζουν προϋπολογισμό σχεδόν δέκα εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες έχουν ανατεθεί από το περασμένο καλοκαίρι. Δυστυχώς, η υλοποίηση τους, έχει προκαλέσει σχεδόν απόγνωση τόσο στους επιστήμονες που προσπαθούν να σχεδιάσουν τις μελέτες, όσο και στα στελέχη της τεχνικής υπηρεσίας της ΠΕΡ, που μετά τα έργα καθαρισμών που έγιναν με μεγάλη δυσκολία, βρίσκονται τώρα ενώπιων αδιανόητων καταστάσεων λόγω της επιχειρούμενης διευθέτησης.
Καταπατήσεις, μπαζώματα και παράνομα κτίσματα εντός των κοιτών των ποταμών, στα πρανή και στις όχθες, διαμορφώνουν την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί. Όμως το χειρότερο είναι, πως σε κάποια ρέματα του Ρεθύμνου, οι καταπατητές επιτέθηκαν απειλητικά στους ανθρώπους που προσπάθησαν να μετρήσουν, αλλού με λεκτική βία, αλλού με πέτρες και ξύλα και αλλού… σηκώνοντας όπλα!
Και αυτό γιατί έως τις όχθες κάποιων ποταμών έχουν «απλωθεί» κήποι και πισίνες ξενοδοχείων, σπίτια, καλλιέργειες, στάνες και άλλες εγκαταστάσεις. Ακόμα και φούρνοι ή επιχειρήσεις έχουν καταγραφεί πάνω στα ποτάμια που διέρχονται κατοικημένες περιοχές! Παρανομίες υφίστανται δυστυχώς και από Δήμους καθώς πολλά αντλιοστάσια των κατά τόπους ΔΕΥΑ, μονάδες βιολογικού καθαρισμού και διάφοροι αγωγοί νερού ή αποχέτευσης, έχουν τοποθετηθεί στις όχθες και στις κοίτες ρεμάτων.
Εννοείται, πως οι μετρήσεις και οι τοπογραφήσεις, καταδεικνύουν σχεδόν παντού «στένεμα» του εύρους των συγκεκριμένων ποταμών, γεγονός, που δικαιολογεί και τις πλημμύρες των τελευταίων ετών. Οι καταγραφές της τεχνικής υπηρεσίας της ΠΕΡ είναι πραγματικά αποκαρδιωτικές. Καταδεικνύουν όχι μόνο το που οδήγησε η αδιαφορία ή «τα κλειστά μάτια» των αρμοδίων τα προηγούμενα χρόνια αλλά κυρίως, την νοσηρή πρακτική που συνεχίζει να επικρατεί και την στρεβλή νοοτροπία που διέπει σε πολλές περιπτώσεις την κοινή λογική σε ό,τι αφορά ζητήματα που άπτονται της οικολογικής ισορροπίας μεταξύ δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος.
«ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΕΡΓΑ»
Τα έργα που θα προκύψουν από τις υπό εκπόνηση μελέτες θα είναι πολλών εκατομμυρίων ευρώ και στόχος είναι το νέο ΕΣΠΑ αλλά και το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως διαβεβαίωσε την εφημερίδα μας η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μαρία Λιονή.
Η ίδια είναι γνώστης των δύσκολων καταστάσεων που αντιμετωπίζουν τα μελετητικά γραφεία, ωστόσο, θεωρεί αδήριτη ανάγκη να ολοκληρωθούν οι μελέτες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα σοβαρά προβλήματα και κυρίως τα πλημμυρικά φαινόμενα, όπως αυτά του Φεβρουαρίου του 2019 και του Νοεμβρίου του 2020, που προκάλεσαν τεράστιες ζημιές στο νομό και κατά κύριο λόγω οφείλονταν στις παράνομες παρεμβάσεις ιδιωτών σε ρέματα και ποτάμια.
Στην εφημερίδα μας, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Εμείς από την πλευρά μας κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Η υπηρεσία και οι μελετητές προσπαθούν να ολοκληρώσουν και να παραδώσουν σύντομα τις μελέτες ώστε να βρούμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να υλοποιήσουμε τα απαιτούμενα έργα που θα θωρακίσουν αντιπλημμυρικά τις κατοικημένες περιοχές που διασχίζουν τα συγκεκριμένα ποτάμια. Και μάλιστα με το μικρότερο δυνατό κόστος για συγκεκριμένες ιδιοκτησίες, οι οποίες ενδεχομένως θα θιγούν. Διότι αυτές εμφανίζονται να είναι στις όχθες, ακόμα και στις κοίτες των ποταμών. Θα πρέπει, όμως, να αποφασίσουν κάποιοι Ρεθεμνιώτες αν θέλουν να διευθετήσουμε τα κακώς κείμενα ή να συνεχίσουμε να πνιγόμαστε σε κάθε δυνατή νεροποντή. Εμείς από την πλευρά μας θα προχωρήσουμε όπως απαιτεί η λογική και θα πράξουμε τα δέοντα.»
ΠΟΥ ΕΚΠΟΝΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ
Σε εξέλιξη βρίσκονται δώδεκα συμβάσεις μελετών για την οριοθέτηση ρεμάτων με έργα διευθέτησης, σε περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου.
Αναλυτικά πρόκειται για τα έργα:
- «Μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης ρέματος Πλατανιά δήμου Ρεθύμνης» προϋπολογισμού: 2.406.343,23 €
H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης στην ευρύτερη περιοχή εκβολής του ρέματος Πλατανιά. Στη μελέτη περιλαμβάνονται ο κάτω ρους του κεντρικού ρέματος Πλατανιά για μήκος 2.8 χλμ και το συμβάλλον σε αυτό ρέμα του Αγίου Μάρκου για μήκος 1 χλμ
- «Μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης ρέματος Ξεριά Πηγιανού Δήμου Ρεθύμνης» προϋπολογισμού: 1.996.745,64€
H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης κατά μήκος του ρέματος Ξεριά Πηγιανού, από την εκβολή μέχρι το ύψος του οικισμού του
- «Μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης ρέματος Πλατύ Δήμου Αγ. Βασιλείου» προϋπολογισμού: 1.596.369,96€
H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης κατά μήκος του ρέματος Πλατύ, από την εκβολή και σε μήκος περίπου 2 Km. Επιπλέον περιλαμβάνεται συμβάλλον από τα βορειοανατολικά ρέμα σε θέση ~0,65 Km ανάντη της εκβολής του ρέματος Πλατύ. Το συγκεκριμένο ρέμα λόγω μεγάλης στερεοπαροχής συχνά δημιουργεί προβλήματα στην παρόχθια περιοχή ανατολικά του ποταμού.
- «Μελέτη οριοθέτησης Μέγα Ποταμού και έργων αντιπλημμυρικής προστασίας ευρύτερης περιοχής Πρέβελη Δήμου Αγ. Βασιλείου» προϋπολογισμού 299.652,33 €.
H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης του ποταμού Μέγα, και συγκεκριμένα σε μήκος περίπου 1.5km.
Στο αντικείμενο της μελέτης περιλαμβάνονται η οριοθέτηση για μήκος περίπου 1.5χλμ και η διευθέτηση του ποταμού όπου απαιτείται με ήπιες μεθόδους (βελτίωσης πρανών, αναχωμάτων έως και επενδύσεων). Επίσης η υδρολογική Μελέτη και οι τοπογραφικές εργασίες που περιλαμβάνουν αποτυπώσεις ζωνών κατά μήκος των προτεινόμενων προς διευθέτηση τμημάτων των ρεμάτων με κτηματογράφηση εμφανών ορίων, αποτύπωση υφιστάμενων τεχνικών (αναλυτική αποτύπωση της υφιστάμενης λιθόκτιστης γέφυρας) και κτηματολόγιο όπου απαιτείται για τις εκτάσεις εντός των προτεινόμενων ζωνών οριοθέτησης
Περιλαμβάνεται ακόμη η Γεωτεχνική έρευνα καθώς και γεωτεχνική μελέτη των υφιστάμενων και των προτεινόμενων έργων, η μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η μελέτη νέας Γέφυρας προς αντικατάσταση της υφιστάμενης διάβασης με ασφαλές μόνιμο τεχνικό έργο και η Συγκοινωνιακή μελέτη στη θέση της γέφυρας που θα συνδέει την Επαρχιακή Οδό 9 (Κοξαρέ Ε.Ο.3-Κουρταλιώτικο Φαράγγι-Διακλάδωση Πρέβελη) με το υφιστάμενο δημοτικό δίκτυο καθώς και μελέτη σήμανσης-ασφάλισης.
Τέλος, σύνταξη Τευχών Δημοπράτησης και ΣΑΥ-ΦΑΥ για τα όλα τα προτεινόμενα έργα.
- «Μελέτη οριοθέτησης και έργων αντιπλημμυρικής προστασίας οικισμού Δροσιά Δήμου Μυλοποτάμου» προϋπολογισμού: 573.023,17 €.
Το αντικείμενο της παρούσας μελέτης αφορά στην εκπόνηση οριοθέτησης και της απαιτούμενης διευθέτησης του υδατορέματος του οικισμού Δροσιάς (ή Γενί Γκαβέ) του Δήμου Μυλοποτάμου της ΔΕ Κουλούκωνα της ΠΕ Ρεθύμνου, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές, στο τμήμα του ρέματος που διέρχεται μέσα από τον εν λόγω οικισμό. Το υπό μελέτη τμήμα του ρέματος βρίσκεται εντός του οικισμού Δροσιά και έχει μήκος 850 μ. Από αυτά, περίπου 130 μ. είναι υπογειοποιημένα με οχετό ορθογωνικής διατομής, ο οποίος είναι υδραυλικά ανεπαρκής. Εντός του οχετού υπάρχουν αρκετές παρεμβάσεις (φορείς οπλισμένου σκυροδέματος, σωλήνες κλπ).Το υπόλοιπο τμήμα του, παρουσιάζει ανοιχτή διατομή με πλειάδα υφιστάμενων κατασκευών και ανθρωπογενών παρεμβάσεων. Σε όλο του το μήκος, το υπό μελέτη τμήμα του ρέματος εφάπτεται με ιδιοκτησίες κυρίως δομημένες.
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΡΕΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Σε ότι αφορά τις οριοθετήσεις ρεμάτων το πρώτο μεγάλο έργο αφορά τη μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης ρέματος Αρκαδιώτη του Δήμου Ρεθύμνης, προϋπολογισμού: 1.237.536,66€. H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης κατά μήκος του ρέματος Αρκαδιώτη, από την εκβολή και σε μήκος 1,8 χιλιομέτρων. Η επιλογή μελέτης του Αρκαδιώτη έγκειται στη μεγάλη περιβαλλοντική και οικονομική σπουδαιότητα, άλλα και στη μεγάλη επικινδυνότητά του, λόγω τόσο της διέλευσης μέσα από τον οικισμό Σταυρωμένο και της εγγύτητάς του με κατοικημένες περιοχές.
Το δεύτερο έργο στο δήμο Ρεθύμνου αφορά τη μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης του ρέματος Αρσανίου, προϋπολογισμού:944.436,52 €. H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης κατά μήκος του ρέματος Αρσανίου, από την εκβολή μέχρι το νότιο όριο του οικισμού Σφακάκι. Η επιλογή μελέτης του ρέματος Αρσανίου έγκειται στη μεγάλη περιβαλλοντική και οικονομική σπουδαιότητά του, αλλά και πιθανή επικινδυνότητα, τόσο λόγω της εγγύτητάς του με κατοικημένες και τουριστικές περιοχές.
Τα τελευταία δύο έργα στο Δήμο, περιλαμβάνουν τον καθαρισμό του δυτικού τμήματος Δήμου Ρεθύμνης και την ανακατασκευή της κατεστραμμένης δεξαμενής στην αρχαία Ελεύθερνα προϋπολογισμού 200.000 ευρώ.
ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΡΕΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ
Στα αντιπλημμυρικά έργα περιλαμβάνεται και η μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης τμήματος του ποταμού Γεροποτάμου εντός του οικισμού Δαφνεδών του Δήμου Μυλοποτάμου προϋπολογισμού: 1.232.510,84 ευρώ.
H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης του Γεροποτάμου στην ευρύτερη περιοχή του οικισμού Δαφνέδες Δήμου Μυλοποτάμου. Στην μελέτη περιλαμβάνονται το τμήμα του ποταμού Γεροπόταμου για μήκος 1350μ και το συμβάλλον σε αυτόν ρέμα για μήκος 250μ.
Η επιλογή μελέτης του τμήματος αυτού του ποταμού Γεροπόταμου έγκειται στην μεγάλη επικινδυνότητα του, λόγω τόσο της διέλευσης του βόρεια του οικισμού Δαφνέδες και της εγγύτητάς του με κατοικημένες περιοχές αλλά και με την Παλαιά Εθνική οδό Ρεθύμνου – Ηρακλείου που αποτελεί βασικό οδικό άξονα της περιοχής και την επαρχιακή οδό 31.
Εκπονείται, επίσης η μελέτη οριοθέτησης με έργα διευθέτησης ποταμού εντός οικισμού Χάνι Αλεξάνδρου του Δήμου Μυλοποτάμου προϋπολογισμού: 270.314,89 €. H μελέτη αφορά στα απαιτούμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης στην ευρύτερη περιοχή του ρέματος που πηγάζει νότια της Αρχαίας Ελεύθερνας και διέρχεται εντός του οικισμού Χάνι Αλεξάνδρου, Βόρεια της Παλαιάς Εθνικής Οδού (ΠΕΟ) Ρεθύμνου – Ηρακλείου στην περιοχή του οικισμού Χανοθιανά συμβάλλει με το Μαργαριτιανό Ρέμα και κλάδο ρέματος που έρχεται από τα δυτικά του οικισμού Αλφά. Το ενιαίο ρέμα εκβάλει στον ποταμό Γεροπόταμο.
