Θετικός και αισιόδοξος εμφανίζεται ο νέος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος για όλα όσα έχει να κάνει στην επαρχία, που του εμπιστεύθηκε πρόσφατα η Εκκλησία της Κρήτης. Μόλις ένα μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και στην πρώτη εφ όλης της ύλης συνέντευξης του στην εφημερίδα μας, δηλώνει πανέτοιμος, σαν από καιρό, για να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα της τοπικής εκκλησίας και χωρίς βιασύνη να προχωρήσει στον δικό του σχεδιασμό και την υλοποίηση του οράματος του ως επίσκοπος.
Προφανώς η ιστορικότητα αποτελεί πάντα για ένα νέο Επίσκοπο μια βαρύνουσα υπόθεση. Ωστόσο, η «ζώσα παράδοση» της εκκλησίας επιβάλει ουσιαστικά και «προσγείωση» σε μια σύγχρονη πραγματικότητα με τα θετικά και τα αρνητικά της, τις δυσκολίες μιας εποχής τόσο ανατρεπτικής και αβέβαιης όπως η τρέχουσα αλλά και η προσήλωση στην επισκοπική αποστολή της συνέχειας μέσα από το καινούργιο, πάντα στο πλαίσιο ενεργής συμμετοχής στο όλον της παγκόσμιας ορθοδοξίας.
Και είναι δύσκολη από την φύση της αυτή η αποστολή. Ειδικά σε περιόδους πολέμου, φτώχειας και πανδημίας, όπως οι συγκυρίες που συμπίπτουν με την περίοδο έναρξης της Μητροπολιτικής περιόδου του κ.κ. Προδρόμου Ξενάκη στο Ρέθυμνο.
Ο Σεβασμιώτατος απάντησε χωρίς περιστροφές σε όλες τις ερωτήσεις που του θέσαμε. Μιλάει για τις εντυπώσεις του από τον πρώτο μήνα παραμονής του στο Ρέθυμνο, καταθέτει τις πρώτες του σκέψεις για όλα τα κρίσιμα ζητήματα της τοπικής εκκλησίας και αναλύει τις προθέσεις του για ζητήματα όπως η οργάνωση του εκκλησιαστικού έργου, η ανάγκη νέων κληρικών και η στήριξη των μοναστικών αδελφοτήτων. Σε πρώτο επίπεδο μπαίνει το ζήτημα του «επανευαγγελισμού» του λαού, ζήτημα, ιδιαίτερα κρίσιμο για την εποχή μας καθώς διαφέρει το να δηλώνει ορθόδοξος χριστιανός από το να είσαι ορθόδοξος χριστιανός.
Στις «ειδήσεις» αξίζει να αναφέρουμε πως διόρισε εκ νέου Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Ιεράς Μητροπόλεως μας τον π. Νικόλαο Νικηφόρο καθώς και όλους τους Αρχιερατικούς Επιτρόπους που ήδη είχαν τις θέσεις αυτές από τον προκάτοχο του, Αρχιεπίσκοπο κ.κ. Ευγένιο. Σε χρόνο, που εκείνος θα κρίνει κατάλληλο, πρόκειται να ανακοινώσει και νέο Πρωτοσύγκελο για την Μητρόπολη μας καθώς και δύο Ιεροκήρυκες.
Η πρώτη Ιερατική Σύναξη των κληρικών της τοπικής Μητρόπολης ορίστηκε για την 10η Μαΐου στις εγκαταστάσεις του ιδρύματος «Θεομήτωρ» στον λόφο του Τιμίου Σταυρού, οπότε, πιθανότατα θα έχουμε και ανάλογες ανακοινώσεις.
Περισσότερα από τον νέο Ποιμενάρχη του Ρεθύμνου και του Μυλοποτάμου, στην συνέντευξη που ακολουθεί.
Πριν από περίπου ένα μήνα ενθρονιστήκατε στην επαρχία, την οποία σας εμπιστεύθηκε η Εκκλησία της Κρήτης. Ποιες είναι οι πρώτες προτεραιότητες που έχουν καταγραφεί στην ατζέντα σας;
Κατ’ αρχήν σας ευχαριστώ για τη δυνατότητα αυτής της επικοινωνίας με τους ανθρώπους του Τόπου μας. Είναι σημαντικό να αξιοποιούμε όλοι κάθε τρόπο επικοινωνίας και διαλόγου με τους άλλους.
Είναι αλήθεια ότι με τη χάρη του Θεού συμπληρώθηκε ήδη ο πρώτος μήνας από την ενθρόνισή μου στον ιστορικό θρόνο της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Δοξάζω το Θεό για μια ακόμη φορά, για αυτή τη δωρεά και ευλογία Του και εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στην Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας μας, για την τιμή και την εμπιστοσύνη στην ελαχιστότητά μου.
Η προτεραιότητά μου είναι η γνωριμία και η αναστροφή με τους ανθρώπους του Τόπου μας. Νομίζω ότι το ανθρώπινο πρόσωπο κατέχει κεντρική θέση στη διακονία ενός κληρικού και δη ενός Επισκόπου. Επιθυμώ να αναστραφώ τους κληρικούς της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, τις Μοναστικές Αδελφότητες και τον ευλογημένο λαό της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, σε όλη τη γεωγραφική της έκταση.
Ξεκίνησα ήδη τις ποιμαντικές επισκέψεις στις Ιερές Μονές και τις ενορίες παρά το γεγονός ότι η «επίσκεψη» του κορωνοϊού προκάλεσε αλλαγή στον προγραμματισμό μου. Με τη χάρη του Θεού, εντός μηνός Απριλίου έχω προγραμματίσει να επισκεφθώ 20 Ενορίες καθώς και όλες τις Ιερές Μονές.
Τί είναι εκείνο που σας εντυπωσίασε περισσότερο στην Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και τι είναι εκείνο που πιθανόν σας προβλημάτισε ως προς την αντιμετώπιση του;
Μέχρι σήμερα ομολογώ ότι μόνο θετικά σημεία έχω διαπιστώσει στις διάφορες αναστροφές μου. Συναντώ ανθρώπους δεκτικούς και θετικούς στη φωνή της Εκκλησίας. Δέχθηκα ήδη στο Επισκοπείο επίσκεψη μαθητών από το γειτονικό 1ο Γυμνάσιο και διαπίστωσα τις αρχές και την ευγένεια των παιδιών μας. Αυτό είναι ένα «εύκαρπο χωράφι» στο οποίο οφείλουμε όλοι να εργασθούμε.
Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν και προβλήματα και διαφορετικές προσεγγίσεις. Σε κάθε υγιές σώμα και σε κάθε κοινωνία ανθρώπων όλα αυτά υπάρχουν. Εκείνο που είναι σημαντικό και απαραίτητο είναι να μην χάνουμε το στόχο μας, που είναι η ένωσή μας με τον Χριστό, μέσα στη σώζουσα Κιβωτό της Εκκλησίας και μέσα στη χάρη των Αγίων Μυστηρίων Της.
Αν θα ήθελα να πω μια γενική σκέψη, νομίζω ότι χρειάζεται ένα επανευαγγελισμός του λαού μας, καθώς και η μετάδοση του μηνύματος της Εκκλησίας μας στους νέους ανθρώπους. Δεν μπορούμε να προχωρούμε με εσωστρέφεια, αφήνοντας τα παιδιά μας να ζουν μακρυά από τη ζωή της Εκκλησίας. Είναι ευθύνη μας να μεταδώσουμε το μήνυμα του Χριστού σε όλες τις έμψυχες εικόνες Του.
Πότε να περιμένουμε τις αποφάσεις σας για το διοικητικό σχήμα που θα επιλέξετε; Θα έχουμε νέο Πρωτοσύγκελο; Θα παραμείνει ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος και οι λοιποί Αρχιερατικοί Επίτροποι; Έχετε καταλήξει σε αποφάσεις;
Δεν επιθυμώ να προβώ σε βιαστικές δηλώσεις ή κινήσεις. Επιθυμώ να γνωρίσω τους ανθρώπους, τους συνεργάτες μας, τους κληρικούς μας και να μην αδικήσω. Η Εκκλησία μας έχει «χώρο» για όλους. Οφείλω ως Επίσκοπος να διακρίνω το χάρισμα και να το αξιοποιώ, χωρίς αποκλεισμούς ή διαχωρισμούς.
Ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος και οι Αρχιερατικοί Επίτροποι της Ιεράς Μητροπόλεώς μας επαναδιορίστηκαν και συνεχίζουν τη διακονία τους, όπως μέχρι τώρα. Όλοι έχουν διάθεση συνεργασίας και συμπόρευσης και αυτό επιθυμώ και εγώ. Εάν χρειασθεί να γίνουν αλλαγές, αυτές θα γίνουν με γνώμονα το καλό της Τοπικής μας Εκκλησίας και με σεβασμό σε όλα τα πρόσωπα. Εντός του τρέχοντος έτους θα ορισθεί και ο Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως καθώς και δύο Ιεροκήρυκες που θα εξυπηρετούν τις διάφορες ποιμαντικές ανάγκες της και θα αναλάβουν ευθύνες στις διάφορες δράσεις της Ιεράς Μητροπόλεως. Όλα αυτά θα ανακοινωθούν στην ώρα τους και δεν θα γίνουν βιαστικά.
Την Τρίτη, 10 Μαΐου 2022 έχουμε καλέσει την πρώτη Ιερατική μας Σύναξη, στο Συνεδριακό χώρο του Ιδρύματος « ΘΕΟΜΗΤΩΡ». Εκεί θα μοιρασθούμε σκέψεις και προβληματισμούς με την Ιερατική οικογένεια της Ιεράς Μητροπόλεώς μας και θα χαράξουμε από κοινού την πορεία μας.
Το Αρκάδι είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για την τοπική Μητρόπολη αλλά και για την Κρήτη. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, περισσότερο λειτουργεί ως μνημείο και μουσείο και λιγότερο ως πνευματικό - θρησκευτικό κέντρο. Ποια είναι τα σχέδια σας για το ιστορικό μοναστήρι;
Το Αρκάδι, ας μου επιτραπεί να πω, είναι « ζωντανό». Δίδαξε, διδάσκει και θα διδάσκει. Δείχνει το δρόμο, το μέλλον μας. Πέραν της ιστορικής και πολιτισμικής του αξίας, το Αρκάδι είναι ένα Μοναστήρι και μάλιστα Πατριαρχικό και Σταυροπηγιακό, το οποίο πρωτίστως, μέσα από τη λειτουργική ζωή, αποτελεί κέντρο αγιασμού και χάριτος για τον Τόπο μας και τους πολυπληθείς προσκυνητές του.
Δοξάζομε τον Θεό, διότι παρά την υπάρχουσα λειψανδρία, οι Ιερές Ακολουθίες και οι Θείες Λειτουργίες τελούνται ανελλιπώς από τους εγκαταβιούντες Πατέρες της Μονής. Προσβλέπομε στην επαύξηση της Αδελφότητος, ώστε η μαρτυρία της Αδελφότητος να είναι ακόμη ισχυρότερη. Τούτο βεβαίως θέλει το χρόνο του, ώστε να γίνουν σωστές κινήσεις που θα επιφέρουν και το άριστο αποτέλεσμα. Όμως, δοξάζομε τον Θεό, διότι δεν έσβησε το καντήλι του Αρκαδίου, παράλληλα με την άσβεστη φλόγα της ελευθερίας και της εθελοθυσίας που εξακτινώνει στα πέρατα του κόσμου.
Τι θα ήθελε να κάνει ένας νέος Μητροπολίτης για την επαρχία και το ποίμνιο του; Ποια είναι τα όνειρα σας, τα οποία βραχυπρόθεσμα έχετε σκοπό να υλοποιήσετε;
Ο σκοπός και ο στόχος είναι ένας: ο Επίσκοπος καλείται να «δείχνει» τον Χριστό και να οδηγεί τους ανθρώπους στη σωτηρία τους. Σκοπός μας είναι να κερδίσουμε όλοι μαζί, ποιμένας και ποίμνιο, την αιώνια και άφθαρτη ζωή. Να ζούμε διαρκώς με τον Χριστό και τους Αγίους Του. Στην πορεία αυτή, πολλές ευκαιρίες πρέπει να αξιοποιήσουμε όλοι μαζί, πορευόμενοι στην Τοπική μας Εκκλησία. Να βρίσκουμε αφορμές και ευκαιρίες, ώστε αυτή η στοχοθεσία μας νά γίνεται μια ευκαιρία χαράς και ευλογίας.
Ανάπαυση και χαρά για εμένα θα είναι οι άνθρωποι να βρίσκουν το δρόμο τους, να χαίρονται αληθινά, να αγαπούν, να αφουγκράζονται τα μηνύματα των Αγίων, να μετέχουν βιωματικά στη Θεία Λατρεία, να μην είναι « θρησκευόμενοι» εκτελώντας « θρησκευτικά καθήκοντα» , αλλά να είναι πιστοί άνθρωποι, αληθινά και βιωματικά. Η στοχοθεσία της ποιμαντικής μου διακονίας θα προσανατολίζεται διαρκώς σε αυτή την κατεύθυνση και όλες οι πρωτοβουλίες με πρώτιστη την ενίσχυση της λειτουργικής ζωής, θα έχουν ως κέντρο τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και τον συνάνθρωπό του.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία και πως θα μπορούσε η εκκλησία να βοηθήσει για την αντιμετώπιση τους;
Ο κόσμος μας είναι διαρκώς μεταβαλλόμενος. Η ταυτότητα των κοινωνιών μας αλλάζει ραγδαία. Αυτό που μέχρι χθές ήταν δεδομένο, τώρα είναι ζητούμενο. Οφείλουμε όλοι μαζί να ξαναβρούμε το δρόμο μας. Να εμπνευσθούμε από την ιστορία και τον πολιτισμό μας. Δυστυχώς, μια ισοπέδωση σε πολλά επίπεδα της ζωής φαίνεται να κυριαρχεί. Έχουμε όλοι ευθύνη γι’ αυτό. Και αν δεν δούμε την ευθύνη μας θα οδηγηθούμε σύντομα σε μεγαλύτερα αδιέξοδα. Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε αληθινοί σε αυτό πού κάνουμε και αυτό θα είναι αρκετό, ώστε να διδάξει και νουθετήσει κάθε ένα άνθρωπο.
Η Εκκλησία οφείλει να βοηθήσει κάθε άνθρωπο να ξαναβρεί νόημα ζωής. Βλέπουμε σήμερα, εξαιτίας πολλών παραγόντων, η απογοήτευση να κυριαρχεί. Ο κόσμος πρέπει να ξαναβρεί τη χαρά του! Όχι επίπλαστες και πρόσκαιρες χαρές, που τελειώνουν γρήγορα, αλλά λόγο ύπαρξης και ζωής! Δεν μπορεί η Εκκλησία να γίνει απλώς ένας « θεσμός» . Τότε «αυτοκαταργείται» . Ο ρόλος της ξεπερνά αυτόν τον κόσμο και νικά το θάνατο! Σημαντικώτερο τούτου, δεν υπάρχει!
Ποια είναι η άποψη σας περί εκσυγχρονισμού της εκκλησίας και πως προσεγγίζετε εσείς τέτοιους όρους; Πόσο δόκιμο είναι να μιλάμε για εκσυγχρονισμό ή παραδοσιακές πρακτικές;
Ομολογώ ότι δεν με εκφράζει ο όρος «εκσυγχρονισμός» της Εκκλησίας. Η Παράδοση της Εκκλησίας μας δεν είναι μια στατική κατάσταση. Είναι «ζώσα» η Παράδοσή μας και γι’ αυτό δεν χρειάζεται «εκσυγχρονισμό» . Βεβαίως, αυτή η ζώσα Παράδοση διαμορφώνεται στην πορεία των χρόνων και συνδέεται με συνθήκες, εποχές και προβλήματα. Όμως αυτό η Εκκλησία δεν το φοβάται! Δεν κινδυνεύει από αυτό. Δεν χρειάζεται να « κρυφτεί» ή να « προφυλαχθεί» .
Βιώσαμε όλοι μας την εμπειρία της πανδημίας του κορωνοϊού. Μια κατάσταση πρωτόγνωρη και στην Εκκλησιαστική ζωή και εμπειρία. Η Εκκλησία δεν το φοβήθηκε. Πορεύθηκε μέσα σε αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα. Δεν έπαυσε να λειτουργεί, να προσεύχεται, να αγρυπνεί για τους πιστούς. Δεν εγκλωβίστηκε σε ανθρώπινους σχεδιασμούς που πολλές φορές υπερβολικά εκφράσθηκαν έναντι της Εκκλησίας. Περάσαμε μέσα από αυτό και αν θέλουμε μπορούμε να γίνουμε πιο δυνατοί, ή έστω πιο αληθινοί, στη σχέση μας με τον Θεό και με τους συνανθρώπους μας.
Η κακή σχέση Οικουμενικού Πατριαρχείου και Πατριαρχείου Μόσχας, που προκάλεσε και την εισπήδηση του τελευταίου στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας πόσο σας προβληματίζει ως προς την ενότητα της Ορθοδοξίας; Βλέπετε νέο σχίσμα;
Η ενότητα της Ορθοδοξίας είναι και πρέπει να είναι η προτεραιότητα όλων μας. Δεν έχει κανένας δικαίωμα να «σχίζει» το Σώμα της Εκκλησίας και να δημιουργεί σχίσματα. Το σχίσμα είναι έργο του διαβόλου και όσοι συμβάλλουν σε σχίσματα αντιτάσσονται στη βουλή του Θεού.
Το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο είναι η πρωτεύθυνη Εκκλησία στην Πανορθόδοξη Οικογένεια. Έχει την ευθύνη να διαφυλάττει την ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Τούτο το έργο επιτελεί με σοφία και δεξιά οιακοστροφία ο Παναγιώτατος Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Τούτο πρέπει να αποδεχθεί κάθε μία Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία οφείλει να αναγνωρίζει τα προνόμια της Μητέρας μας Εκκλησίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου και να συμβάλει με κάθε τρόπο στην κατεύθυνση αυτή.
Δυστυχώς, πολλές φορές βλέπουμε κοσμικό φρόνημα να κατευθύνει Εκκλησιαστικές αποφάσεις. Η εισπήδηση από οποιαδήποτε Εκκλησία είναι κατακριτέα πράξη που επιφέρει ακαταστασία και διχασμό στα εκκλησιαστικά πράγματα. Εύχομαι και ελπίζω να επικρατήσει η σύνεση, μακριά από εγωισμούς και ακρότητες που επιφέρουν σχίσματα και διαιρέσεις, εις βάρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και της μαρτυρίας Της σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τι θα λέγατε σε νέα παιδιά που θέλουν να γίνουν κληρικοί;
Πρωταρχική μου αγωνία είναι η αναζήτηση νέων ανθρώπων με αληθινή ιερατική κλίση και κλήση Θεού! Τούτο είναι απαραίτητο για το σήμερα και το αύριο της Εκκλησίας μας. Υπάρχουν άνθρωποι δεκτικοί και εμείς οφείλουμε, οι κληρικοί και ο Επίσκοπος, να διακρίνουμε και να ενθαρρύνουμε τις ιερατικές και τις μοναχικές κλίσεις. Δεν θα γίνουν βιαστικά πράγματα ούτε απερίσκεπτες κινήσεις, τις οποίες « πληρώνει» στη συνέχεια η Εκκλησία. Το θέμα των κληρικών είναι πρωταρχικό και πολύ σοβαρό. Χρειάζεται προσευχή και προσοχή! Χαίρομαι διότι μέχρι σήμερα, σε αυτό το μικρό διάστημα, ήδη συναντήθηκα με τέσσερα παιδιά, τα οποία έχουν πόθο για την ιερωσύνη. Χαίρομαι διότι εισακούει ο Θεός τις παρακλήσεις μας και δεν αφήνει την Εκκλησία Του! Μάλιστα, στην πρώτη Εγκύκλιο προς του Ιερείς μας, ανέφερα ότι θα είναι προτεραιότητά μας η αναζήτηση ιερατικών κλίσεων, ανθρώπων που αγαπούν τον Θεό αληθινά και ποθούν να ενδυθούν το τίμιο ράσο, ως ιερείς και ως μοναχοί. Ο Θεός «λαλεί» στις καρδιές των ανθρώπων. Εμείς οφείλουμε να διακρίνουμε το χέρι του Θεού και να γίνουμε όργανά Του στην υλοποίηση των σχεδιασμών Του για την Αγία μας Εκκλησία.
Σε αυτά τα παιδιά που αισθάνονται αυτή την κλίση λέγω «μη φοβείσθε»! Απευθύνω κάλεσμα και πρόσκληση αγάπης και είμαι βέβαιος ότι ο Θεός θα δώσει αυτό που πρέπει για τη διακονία του Αμπελώνα Του.
Ποια είναι η ευχή σας ενόψει του φετινού Πάσχα;
Η καρδιακή ευχή μου είναι να μη μείνουμε θεατές του Θείου Δράματος, αλλά να αξιωθούμε να είμαστε μέτοχοι των Θείων Παθών και της Λαμπροφόρου Αναστάσεως του Κυρίου μας. Να κατανοήσουμε όλοι, ότι το Πάσχα είναι πρόσκληση προσωπική του Θεού μας που σταυρώνεται από αγάπη για όλους μας και ανασταίνεται για να νικηθεί ο θάνατος και να είμαστε πλέον αθάνατοι! Εύχομαι εγκάρδια τούτο το μήνυμα της Εκκλησίας μας να εμπνεύσει τη ζωή μας και να αντανακλάται στην καθημερινότητά της.
