Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος θα βρεθεί το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος η Ιερά Μονή Αγίου Πνεύματος Κισσού στον Δήμο Αγίου Βασιλείου. Το μικρό αλλά ιστορικό μοναστήρι, το οποίο επαναλειτουργεί από το 2011 με Ηγούμενο τον Αρχιμανδρίτη Βαρθολομαίο Ξερουδάκη αναμένεται να επισκεφθούν χιλιάδες πιστοί, καθώς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Κρήτης σήμερα.
Ένας ολάνθιστος, δροσερός κήπος όπου στην μια πλευρά δεσπόζει η ανακαινισμένη πτέρυγα και στην άλλη το καθολικό, υποδέχονται τους προσκυνητές που θαυμάζουν το έργο που έχει γίνει και το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη.
Πίσω από το Ιερό του καθολικού έχει ανεγερθεί και το ανάλογο μνημείο στον τάφο όπου είχαν θάψει τους πέντε Αγίους σήμερα μοναχούς, οι οποίοι σφαγιάστηκαν στις 15 Ιουνίου 1821, με την έναρξη της επανάστασης στην Κρήτη.
Η Μονή Αγίου Πνεύματος στον Κισσό πιθανόν ιδρύθηκε κατά τον 12ο αιώνα και σίγουρα στο τέλος της Ενετοκρατίας ήταν αυτόνομη και σε άνθιση. Στις 15 Ιουνίου 1821 οι Αμπαδιώτες Τούρκοι έσφαξαν τους μοναχούς και πυρπόλησαν το μοναστήρι.
Το ερειπωμένο μοναστήρι έγινε μετόχι της μονής Πρέβελη και το 1836 έγινε σπουδαίο κέντρο γραμμάτων, καθώς ιδρύθηκε η Σχολή του Αγίου Πνεύματος από τον επίσκοπο Λάμπης Νικόδημο Σουμπασάκη. Η σχολή έγινε πολύ γνωστή σε όλη την Κρήτη και τη Γαύδο, με χιλιάδες Κρητικόπουλα να σπουδάζουν από όλο το νησί.
Σήμερα στο μοναστήρι υπάρχει μνημείο προς τιμήν των 200 αγωνιστών του Δημητρίου Πετροπουλάκη που σκοτώθηκαν σε μάχη με τους Τούρκους στις 5 Δεκεμβρίου 1868. Στο προαύλιο του καθολικού υπάρχει η προτομή του Μητροπολίτη Ευμένιου Ξηρουδάκη (1850-1920) που ήταν ανακαινιστής και δάσκαλος της σχολής του Αγίου Πνεύματος.
Το μοναστήρι ήταν για πολλές δεκαετίες εγκαταλειμμένο και μάλιστα πλην του ναού, όλα τα κτίσματα και τα γύρω του οικόπεδα είχα πωληθεί σε ιδιώτες. Η Ιερά Μητρόπολη Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων με μέριμνα του Μητροπολίτη κ.κ. Ειρηναίου, φρόντισε να εξασφαλίσει όλα τα κτίσματα και τα αναγκαία γύρω από αυτά οικόπεδα, με αποτέλεσμα να μπορέσει από το 2008 ο πατήρ Βαρθολομαίος να αρχίσει το έργο του εκεί και τρία χρόνια αργότερα να εγκατασταθεί μόνιμα και να επαναλειτουργήσει το μοναστήρι κανονικά.
ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ
Η αναστύλωση και η επαναλειτουργία της μονής δεν ήταν εύκολο εγχείρημα, όπως γίνεται αντιληπτό και όπως παραδέχεται ο Ηγούμενος της Μονής. Μάλιστα, όπως ο ίδιος τόνισε μιλώντας στην εφημερίδα μας, παρά τις όποιες αντιξοότητες, δεν λύγισε ποτέ και ουδέποτε πέρασε από το μυαλό του να εγκαταλείψει την αποστολή του.
Χαρακτηριστικά ο π. Βαρθολομαίος είπε: «Δεν υπήρξε τίποτα που να με λύγισε. Χωρίς να θέλω να φανώ ατρόμητος. Που να με δυσκόλεψαν, όμως, και να με έκαναν να ξεπεράσω όρια, τα οποία θεωρούσα ως τότε απροσπέλαστα ναι. Αρκετές φορές. Καταρχάς η πενιχρότητα των μέσων. Είτε αυτά ήταν χρήματα, είτε βοήθεια σε όλους τους τομείς, ελλείψεις αναγκαίων απαραίτητων για τη αξιοπρεπή διαβίωση των ανθρώπων ή και την εύρυθμη λειτουργία ενός μοναστηριού, συναντίληψη, η έλλειψη ιεροψαλτών και πολλά άλλα που προφανώς έχω αφήσει πίσω μου στη λήθη του χρόνου πλέον, καθότι δεν ωφελούν να τα θυμάμαι. Στενάχωρα πράγματα! Αλλά δόξα σοι ο Θεός όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και μάλιστα στο μακρινό.»
ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η αλήθεια είναι πως εκεί που ο κόσμος βλέπει μια ουσιαστική και δυναμική προσπάθεια προοπτικής, ανταποκρίνεται και συμβάλει με όποιο τρόπο μπορεί. Αυτό το επιβεβαιώνει και ο π. Βαρθολομαίος, ο οποίος μιλά με πολύ συγκίνηση για το πώς η τοπική κοινωνία αλλά και αρκετός κόσμος από την υπόλοιπη Κρήτη και όχι μόνο, τον έχουν στηρίξει αυτά τα χρόνια.
Είπε για το θέμα αυτό, ότι «Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν και παραμένει συγκινητικά μεγάλη και θερμή. Στα πάντα, μα απολύτως σε όλα, συντρέχουν το Μοναστήρι, σε οποιαδήποτε ανάγκη του, στις χαρές του, αλλά και τους αγώνες που πρέπει να καταβληθούν καθημερινά για την εξέλιξη, την πρόοδο, την ανακαίνιση του και στην αντιμετώπιση διαφόρων περιστάσεων. Για όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα είναι τεράστια η συμβολή του κόσμου. Δίχως αυτή δεν θα είχαν προχωρήσει πολλά πράγματα. Διότι προφανώς δεν έχουν εξελιχθεί όλα όπως πρέπει, αλλά και ούτε παραμένει σε στασιμότητα τίποτα. Υπάρχουν περιπτώσεις που ειλικρινά σας λέω αισθάνομαι σαν παιδί ή αδερφός πολλών πολλές φορές με την έγνοια την ενασχόληση τους μ’ εμένα προσωπικά και το μοναστήρι. Από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα έχω πόρτες να χτυπήσω και ανθρώπους να προσεγγίσω που παραμένει αινιγματικός ο αριθμός σε βαθμό που δε φαντάζεστε. Για άλλη μια φορά, όμως, οφείλω να ομολογήσω κάτι σχετικό με το ερώτημα σας ότι πέραν του απλού κόσμου, των Κισσανών, των Σελλιανών των ανθρώπων της ευρύτερης περιοχής και πολλών άλλων, έχουμε τη στήριξη και έμπρακτη αγάπη και βοήθεια του Δημάρχου μας Γιάννη Ταταράκη, από πριν μάλιστα εγκατασταθώ στο μοναστήρι, όπου λόγω συνθηκών διέμενα στο Σπηλι για 2,5 χρόνια, αυτός ο φοβερός άνθρωπος ποτέ δεν του ζητήσαμε και δεν λάβαμε και φυσικά όχι γιατί θεωρούμαστε κατά κάποιο τρόπο ευνοημένοι, αλλά είναι εραστής της προόδου και όπου βλέπει διάθεση για εξέλιξη συμβάλει πάντα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το ίδιο φυσικά ισχύει και για τον υπέροχο Περιφερειάρχη που έχουμε την ευλογία να διαφεντεύει το νησί μας. Μάλιστα να σας εκμυστηρευτώ και για πρώτη φορά, την πτέρυγα που ανακαινίζεται αυτή τη χρονική περίοδο στο μοναστήρι κι είναι η βόρεια πτέρυγα με κελιά, θα την ονοματίσουμε πρώτα ο Θεός, όταν ολοκληρωθεί, Πτέρυγα Ζωοδόχου Σταυρού προς τιμήν του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη. Η πινακίδα μάλιστα είναι έτοιμη! Αν παρευρεθεί εν τέλει στο πανηγύρι ο κ. Σταύρος φετος θα του την παρουσιάσουμε. Την χρηματοδότησε ο ίδιος και η απόφαση είναι της Μονής και του Δημάρχου μας, ώστε να τιμήσουμε με αυτό τον τρόπο τη μεγάλη συμβολή αυτού του μεγάλου άνδρα στον τόπο μας αλλά και στο μοναστήρι μας συγκεκριμένα. Φοβερή αγάπη εισπράττουμε και το Μοναστήρι και ο ηγούμενος του. Δόξα τω Θεώ.»
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ
Σήμερα η Μονή Κισσού στην οποία τιμάται το Άγιο Πνεύμα, ο Άγιος Νικόλαος και βεβαίως οι Αγίοι Πέντε Μάρτυρες Μοναχοί, των οποίων τα λείψανα φυλάσσονται στο Καθολικό, έχει μια «γεμάτη» καθημερινότητα. Μιλώντας για το πώς είναι σήμερα η ζωή του στον Κισσό, ο π. Βαρθολομαίος απαντά: «Η καθημερινότητα σήμερα στο μοναστήρι έχει ποικιλία, καθώς πέραν από τις ακολουθίες και τα διακονήματα, που καθημερινώς πρέπει να γίνονται, υπάρχουν κι οι εξωτερικές εργασίες και υποχρεώσεις της Μονής, αλλά κι οι προσωπικές μου υποχρεώσεις. Επειδή είμαι μόνος μου, όμως, κάπως πρέπει να διευθετούνται όλα αυτά αλλά και να ιεραρχούνται κατά τις περιορισμένες ώρες της ημέρας. Παράλληλη λόγω ελλείψεως κληρικών εξυπηρετώ και δυο οικισμούς που αποτελούν μια ενορία, υπάρχουν κι εκεί υποχρεώσεις και διακονίες, πέραν του λατρευτικού χρόνου που πρέπει να διαθέτουμε αλλά και δραστηριότητες διαφόρων ειδών που απαιτούν χρόνο. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι όλα στην καθημερινότητα είναι ρευστά όσον αφορά το πρόγραμμα της γιατί είμαι και ένας, μόνος, και με μικρές δυνατότητες.»
Σε ό,τι αφορά τα σχέδια του για το μέλλον της μονής ο Ηγούμενος τόνισε, ότι «Όπως σας είπα και προηγουμένως βρίσκεται σ εξέλιξη με την επίβλεψη της Εφορείας αρχαιοτήτων Ρεθύμνου η ανακαίνιση της βορεινής πτέρυγας που συν Θεώ θα ολοκληρωθεί τέλος του 22. Παράλληλα υλοποιείται η τεχνική μελέτη της δυτικής πτέρυγας για την έγκριση και ένταξη της προς ανακαίνιση και δόξα το Θεώ έχουμε και άλλους στόχους, βλέψεις, οράματα και προσδοκίες που αν θέλει ο Θεός θα τα επιτύχουμε κι αυτά. Διαφορετικά οι επόμενοι. Πάντως ένα σημαντικό πράγμα που θα ήθελα να ολοκληρωθεί, να το πω εξομολογητικά, είναι η εξεύρεση κάποιου αναδόχου να αναλάβει την διαμόρφωση του μελισσόκηπου που έχει παραχωρήσει ο αγαπητός μας Κισσανός γόνος, Ευθύμιος Νικολιδάκης στο μοναστήρι και αφορά μια προέκταση του περιβόλου αριστερά της εισόδου και να κατασκευάσουμε και ένα βαπτιστήριο ενηλίκων σ αυτόν τον χώρο. Θα ‘ταν μεγάλη ευλογία να βρισκόταν κάποιος, να το χρηματοδοτήσει και να ονομαστεί και κατά την διάθεση του ο χώρος αυτός. Στο μοναστήρι έχουν ήδη βαπτιστεί 6 ενήλικες γυναίκες-άνδρες διαφόρων εθνικοτήτων.»
