ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΝΕΟ ΠΕΝΤΑΕΤΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΣΚΑΦΩΝ
Ένα Μυκηναϊκό πριγκιπάτο, το οποίο έλεγχε τους δρόμους προς την θάλασσα νότια της Κρήτης, αποκαλύπτεται στην Ορνέ του Αγίου Βασιλείου, όπου το καλοκαίρι του 2022 ολοκληρώθηκε ένας πρώτος πενταετής κύκλος ανασκαφών.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη ακρόπολη που έχει ανακαλυφθεί στην Κρήτη και μία από τις μεγαλύτερες που έχει έως σήμερα φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Τα ευρήματα εντυπωσιακά και τα νέα στοιχεία για την αρχαία Κρήτη έρχονται να συμβάλουν στην καλύτερη και πιο εμπεριστατωμένη γνώση μας για το μακραίωνο παρελθόν του νησιού μας.
Το εύρος του αρχαιολογικού πλούτου που αποκαλύπτεται στον νότο του Ρεθύμνου και προκαλεί παγκόσμιο ενδιαφέρον, οδήγησε την ανασκαφική ομάδα να ζητήσει έγκριση για δεύτερο ανασκαφικό πρόγραμμα, αφού έχει κατασταθεί σαφές, πως η αρχαία ακρόπολη στην Ορνέ, μπορεί να δώσει ακόμα περισσότερους «θησαυρούς» ευρημάτων και ιστορικής γνώσης.
Και τούτο είναι έργο διαπρεπών αρχαιολόγων, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν εργαστεί σκληρά για να καταφέρουν να αναδείξουν ένα «άγνωστο κόσμο», του οποίου τα «μυστικά» είχαν καλύψει οι αιώνες που πέρασαν.
Η ανασκαφική ομάδα, η οποία έχει καταφέρει να «φωτίσει το παρελθόν που κρυβόταν» στους λόφους της Ορνέ, αποτελείται από τον καθηγητή Νίκο Χρ. Σταμπολίδη Διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης, τον καθηγητή του πανεπιστημίου Αιγαίου Μανώλη Στεφανάκη, την Δρα Αθανασία Κάντα επίτιμη Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, την Διευθύντρια Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου Αναστασία Τζιγκουνάκη και τον αρχαιολόγο Μάνο Παπαδάκη.
ΤΑ ΦΕΤΙΝΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Τα φετινά εντυπωσιακά ευρήματα δίδουν νέα στοιχεία για την Μυκηναϊκή περίοδο της αρχαίας Κρήτης, όπως περιέγραψαν στην εφημερίδα μας οι διαπρεπείς αρχαιολόγοι Αθανασία Κάντα και Μάνος Παπαδάκης.
Ειδικότερα, το περασμένο καλοκαίρι συνεχίστηκε η έρευνα κτηρίων του 12ου αιώνα π.Χ. τα οποία δείχνουν ότι η πυκνοκατοικημένη και οχυρωμένη ακρόπολη διέθετε εξαιρετικό αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, που μαρτυρεί την ύπαρξη οργανωμένης κεντρικής διοίκησης. Φαίνεται ότι στην Ορνέ υπήρχε ένα Μυκηναϊκό πριγκιπάτο που έλεγχε τις φυσικές οδούς προς τη θάλασσα μέσω της περιοχής της σημερινής Αγίας Γαλήνης, αλλά και της κοιλάδας του Αμαρίου προς την πεδιάδα της Μεσσαράς.
Η ακρόπολη που έχει έκταση 55 στρεμμάτων και είναι μια από τις μεγαλύτερες στον χώρο της νοτιοανατολικής Μεσογείου,υπήρξε οχυρωμένος οικισμός-καταφύγιο για πολύ μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων από ότι πιστευόταν μέχρι τώρα, αφού η διάταξη των κτηρίων είναι πολύ πυκνή μέσα στον περίκλειστο χώρο.
Βρέθηκαν και κατά το 2022 κτήρια που διαθέτουν αποθηκευτικούς και εργαστηριακούς χώρους. Μεταξύ αυτών υπήρχε και εργαστήριο μεταλλουργίας, όπως δείχνει μήτρα, καλούπι δηλαδή για την παραγωγή χάλκινων δοράτων. Και κατά το 2022 υπάρχουν επίσης ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη χώρων λατρείας όπως δείχνουν ειδώλια που βρέθηκαν σε διάφορα δωμάτια.
Οι δρόμοι είναι λιθόστρωτοι. Υπάρχουν εντυπωσιακά πολύ μεγάλα δωμάτια που είναι στρωμένα με πλάκες, καθώς και χώροι μεθρανία για διάφορες χρήσεις. Έχει γίνει εκμετάλλευση και διευθέτηση του απόκρημνου χώρου που δείχνουν την ικανότητα των κτιστών καθώς και την ανάγκη χρησιμοποίησης ολόκληρου του υπάρχοντος εδάφους, αφού η ακρόπολη έχει και πιο επίπεδα τμήματα και θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί μόνο αυτά αν δεν υπήρχε πίεση για την στέγαση μεγάλου αριθμού κατοίκων.
Η ακρόπολη της Ορνές καταστράφηκε από πυρκαγιά της οποίας πιθανόν προηγήθηκε σεισμός, όπως μαρτυρούν κουνημένοι τοίχοι και καμένα δοκάρια. Στο εσωτερικό των δωματίων βρέθηκαν τα αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι και άφησαν πίσω τους μετά την εγκατάλειψη της ακρόπολης.
ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΣΚΑΦΩΝ
Με την ανασκαφή του 2022 στην Μυκηναϊκή ακρόπολη της Ορνές, ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία το πενταετές ανασκαφικό πρόγραμμα που είχε εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Η έρευνα έγινε με επιχορηγήσεις της Περιφέρειας Κρήτης, του Δήμου Αγίου Βασιλείου και του Ινστιτούτου Αιγαιακής Προϊστορίας. Ο Δήμαρχος Αγίου Βασιλείου κος Ιωάννης Ταταράκης και το προσωπικό του Δήμου βοήθησαν σημαντικά το έργο της ανασκαφής.
Η ανασκαφική ομάδα με νέα αίτηση προς το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει ήδη ζητήσει άδεια για νέο πενταετές πρόγραμμα ανασκαφής στην ακρόπολη.
Το νέο πρόγραμμα είναι απολύτως αναγκαίο και αντανακλά ενός ελπιδοφόρου μέλλοντος ανασκαφών και ανακαλύψεων.
