Οι απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, παγετοί και δυνατοί άνεμοι προκαλούν σκασίματα στον φλοιό των κλάδων και συχνά έλκη στους κλάδους και στον κορμό των ελαιοδέντρων
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ελαιοπαραγωγοί και οι αμπελουργοί του νομού Ηρακλείου για την περίοδο αυτή των κακών καιρικών συνθηκών, αλλά και για την άνοιξη που πλέον ξεκινάει και μέσα από τη σημαντική άνοδο της θερμοκρασίας, αναφέρονται στα νέα δελτία του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, με τις σημερινές διαπιστώσεις να βρίσκονται στη θετική κατεύθυνση, χωρίς όμως να σημαίνει πως οι αγρότες δε θα πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους.
Συγκεκριμένα, στο δελτίο του ΠΚΦΠΕ Ηρακλείου για την ελιά με ημερομηνία 21 Μαρτίου αναφέρεται ότι οι απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, παγετοί και δυνατοί άνεμοι προκαλούν σκασίματα στο φλοιό των κλάδων και συχνά έλκη στους κλάδους και στον κορμό των ελαιοδέντρων.
Για τη βλάστηση επισημαίνεται: «Στις θερμότερες περιοχές της πρώιμης παράκτιας ζώνης, όπου επικρατούν σχετικά ηπιότερες θερμοκρασίες, έχει ξεκινήσει το ξύπνημα αρχικά των ανθοφόρων οφθαλμών. Δεν παρατηρείται ακόμα βλαστική εξέλιξη στη νέα βλάστηση».
Ως προς τις ασθένειες: Αναφέρεται η Καρκίνωση, ως «βακτηριολογική ασθένεια με χαρακτηριστικό σύμπτωμα τον σχηματισμό όγκων (καρκινώματα) στα κλαδιά, σε μεγαλύτερους κλάδους και στον κορμό. Το βακτήριο μεταφέρεται από τους όγκους σε άλλα μέρη του δέντρου ή σε γειτονικά δέντρα με τη βοήθεια του νερού. Σημεία εισόδου του μολύσματος είναι οι πρόσφατες πληγές που σχηματίζονται μετά από παγετό, χαλάζι ή δυνατό άνεμο κατά την υγρή περίοδο. Τα προσβεβλημένα κλαδιά εξασθενούν και ξηραίνονται.
Διαπιστώσεις: Φαινόμενα με εντάσεις όπως η πρόσφατη κακοκαιρία συμβάλλουν στην εξάπλωση της ασθένειας. Απότομη πτώση της θερμοκρασίας (παγετός), δυνατοί άνεμοι, συνοδευόμενοι με βροχή και χαλάζι, δημιουργούν πληγές, σκισίματα και αποκόλληση του φλοιού σε κλαδιά, βραχίονες και κορμούς. Η διασπορά και η συχνότητά της σχετίζεται με τις βροχοπτώσεις, ενώ η ένταση της ζημιάς εξαρτάται από την ποικιλία και την ηλικία του δέντρου, τη θρεπτική κατάσταση, το πρόσφατο κλάδεμα, τη βόρεια έκθεση, κ.ά.
Επισημάνσεις: Η ποικιλία Κορωνέικη (ψιλολιά) είναι ιδιαίτερα ευπαθής. Τα νεαρά δέντρα προσβάλλονται εντονότερα και παρουσιάζουν σύντομα εξασθένηση, καχεξία και ξήρανση.
Οδηγίες: Μέτρα προς αποφυγή νέων μολύνσεων (καλλιεργητικά-προληπτικά):
Συνιστάται προληπτικά επέμβαση με χαλκούχα σκευάσματα. Ιδιαίτερα σε μολυσμένους ελαιώνες σε περιοχές όπου η υγρασία είναι αυξημένη τα δέντρα πρέπει να προστατεύονται ώστε να μειωθεί η εξάπλωση της ασθένειας.
Αποφεύγετε να κλαδεύετε με υγρό ή βροχερό καιρό. Τα εργαλεία κλαδέματος να απολυμαίνονται συστηματικά σε υδατικό διάλυμα οινοπνεύματος ή χλωρίνης 5%. Οι μεγάλες τομές πρέπει να καλύπτονται με πυκνό βορδιγάλειο πολτό (διάλυμα 6%).
Προσβεβλημένα κλαδιά με όγκους πρέπει να αφαιρούνται με ξηρό καιρό και να καταστρέφονται με κάψιμο. Όγκοι που βρίσκονται στον κορμό ή σε βραχίονες αφαιρούνται με κοφτερό μαχαίρι και η τομή προστατεύεται άμεσα με επάλειψη.
Στη σύσταση ενός νέου ελαιώνα επιλέγετε δενδρύλλια απαλλαγμένα από την ασθένεια και αποφεύγετε το σύστημα πυκνής φύτευσης».
Αμέσως παρακάτω, γίνεται αναφορά σε Καπνιά και σε Λειχήνες:
«Η Καπνιά είναι μύκητας και αναπτύσσεται κυρίως πάνω στα μελιτώδη εκκρίματα των κοκκοειδών. Κλάδοι, βλαστοί και φύλλα καλύπτονται από λεπτό μαύρο στρώμα με καρποφορίες του μύκητα. Οι Λειχήνες είναι λεπτό έντονα κιτρινοπράσινο στρώμα, που απλώνεται πάνω σε κορμούς, βραχίονες και κλαδιά. Καπνιά και Λειχήνες συναντώνται σε ελαιώνες υγρών περιοχών και σε δέντρα πυκνής βλάστησης.
Οδηγίες: Κλάδεμα και απομάκρυνση της ασθενούς βλάστησης, στοχεύοντας στον καλό αερισμό και φωτισμό του εσωτερικού των ελαιοδέντρων. Κατά τη βροχερή περίοδο, επεμβάσεις με εγκεκριμένα σκευάσματα δρουν προστατευτικά και επιπλέον συμβάλλουν στην αποκόλληση των λειχήνων. Οι κορμοί και οι βραχίονες να διαβρέχονται καλά».
Επίσης, γίνεται αναφορά σε ξυλοφάγα έντομα: Σκολύτες, ως εξής: «Οι Σκολύτες είναι σκαθάρια πολύ μικρού μεγέθους (2-4 χλστ.). Προσβάλλουν κατά κανόνα εξασθενημένους κλάδους ή εξασθενημένα ελαιόδεντρα, προκαλώντας νέκρωση του φλοιού με τον σχηματισμό στο εσωτερικό του πολλαπλών στοών από τις προνύμφες και τα ακμαία. Ανάλογα με την ένταση της προσβολής παρουσιάζεται ξήρανση των λεπτών κλαδιών ή κλάδων μεγαλύτερης διαμέτρου. Οι μεγάλοι κλάδοι συνήθως δεν ξηραίνονται απότομα, αλλά έχουν καχεκτική βλάστηση και μειωμένη καρποφορία.
Διαπιστώσεις: Αυτή την περίοδο τα έντομα βρίσκονται μέσα στα προσβεβλημένα ξερά κλαδιά. Χαρακτηριστικό της προσβολής είναι η εμφάνιση πολλών μικρών οπών εξόδου των ακμαίων πάνω στην επιφάνεια των κλαδιών. Η πιθανότητα να εμφανιστούν σοβαρές προσβολές αυξάνεται με την παραμονή αυτών των προσβεβλημένων κλαδιών στα δέντρα, όπως και των μη παραγωγικών εξασθενημένων δέντρων μέσα στον ελαιώνα.
Οδηγίες: Η αντιμετώπιση βασίζεται σε καλλιεργητικούς χειρισμούς και είναι αποτελεσματικότερη όταν εφαρμόζεται σε σχετικά μεγάλη έκταση:
Προσβεβλημένοι κλάδοι, ξηροί ή ημίξηροι να απομακρύνονται και να καίγονται το αργότερο μέχρι τις αρχές Απριλίου, πριν την έξοδο των ακμαίων την άνοιξη. Τα υπολείμματα του κλαδέματος πρέπει επίσης να απομακρύνονται νωρίς από τους ελαιώνες.
Ενίσχυση της ζωηρότητας των ελαιοδέντρων με κατάλληλο κλάδεμα, ισορροπημένη άρδευση και λίπανση.
Προσβεβλημένα κλαδιά που μεταφέρονται και αποθηκεύονται ως καύσιμη ύλη διασπείρουν τα έντομα, δημιουργώντας νέες εστίες μολύνσεων».
Για τη διαχείριση των ζιζανίων
«Αποφύγετε την πρώιμη καταστροφή των ζιζανίων, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου ενδημεί η Καλόκορη. Η διατήρηση της αυτοφυούς βλάστησης μέσα στον ελαιώνα καθυστερεί τη μετακίνηση του εντόμου στις ανθοταξίες της ελιάς.
Μην καταστρέφετε την ξινήθρα (Oxalis sp). Δεν είναι επιζήμιο ζιζάνιο, περιορίζει την εμφάνιση άλλων ανταγωνιστικών ζιζανίων και δεν ανταγωνίζεται τις δενδρώδεις καλλιέργειες.
Χρησιμοποιείτε σκευάσματα φυτοπροστασίας με έγκριση στην καλλιέργεια της ελιάς στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ.
Οι επεμβάσεις με χαλκούχα μυκητοκτόνα συνιστούν προληπτική αντιμετώπιση με δράση προστατευτική.
Παρακολουθείτε τα δελτία καιρού για την ενημέρωσή σας. Αποφεύγετε τους ψεκασμούς όταν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι κατάλληλες, π.χ. δυνατός άνεμος ή βροχή». Να σημειωθεί ότι τις πληροφορίες και τις οδηγίες για την ελιά υπογράφει η Μαρία Ζ. Ροδιτάκη.
Οδηγίες
Οι «εχθροί» του αμπελιού
Η ενημέρωση για το αμπέλι έχει ημερομηνία 23 Μαρτίου.
Για το Ωίδιο (χολέρα, σίρικας): «Τα μολύσματα βρίσκονται μέσα σε οφθαλμούς και προσβάλλουν τη νέα βλάστηση με το ξεκίνημά της. Οι πρώτοι μολυσμένοι βλαστοί είναι ελάχιστοι στο σύνολο των βλαστών του αμπελιού (συνήθως 2-3‰), όμως διατηρούν και παράγουν μολύσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, που με αλλεπάλληλους κύκλους μπορούν να διασκορπιστούν σε όλο το αμπέλι.
- Το Ωίδιο, με μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση, προσβάλλει κάθε χρόνο τα αμπέλια της Κρήτης, συνεπώς απαιτείται προληπτική αντιμετώπιση.
Οδηγίες: Η προληπτική αντιμετώπιση πρέπει να ξεκινά όταν η βλάστηση έχει μήκος 5-6 εκ.
Καλλιεργητικά μέτρα: H αφαίρεση και καταστροφή των πρώτων μολυσμένων βλαστών είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διαχείριση της ασθένειας».
Για τη Φόμοψη: «Ο μύκητας ευνοήθηκε τις τελευταίες χρονιές, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί τα μολύσματα. Εμφανίζονται κληματίδες χρώματος γκρι με μικρά μαύρα στίγματα.
- Την άνοιξη και με υγρό καιρό, τα στίγματα (πυκνίδια) απελευθερώνουν σπόρια που διασκορπίζονται με τη βροχή. Οι νέες μολύνσεις γίνονται σε πολύ νεαρούς βλαστούς που βρίσκονται κοντά στις προσβεβλημένες κληματίδες.
Οδηγίες: Σε αμπέλια με προσβολές, εφόσον προβλέπονται βροχές κοντά στο στάδιο D, συνιστάται να γίνει προστασία πριν από τη βροχή».
Για τα ακάρεα: «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ακανόνιστο άνοιγμα οφθαλμών σε πολλές ποικιλίες αμπέλου. Σε ένα ποσοστό αυτό οφείλεται σε ακάρεα Colomerus vitis (φυλή των οφθαλμών). Τα ακάρεα της φυλής των οφθαλμών, ανάλογα με τον πληθυσμό που θα αναπτύξουν στα μάτια που θα προσβάλλουν, είτε τα καταστρέφουν ολοκληρωτικά, οπότε δεν ανοίγουν την επόμενη άνοιξη, είτε τα ζημιώνουν εν μέρει, με αποτέλεσμα αφού ανοίξουν να δίνουν ασθενική βλάστηση.
Οδηγίες:
- Στα αμπέλια με ιστορικό προσβολών συνιστάται ψεκασμός με καλή διαβροχή:
Όταν η βλάστηση έχει μήκος 5-10 εκ.
Οι επεμβάσεις με βρέξιμο θειάφι αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα και το ωίδιο.
Παρατήρηση: Εάν δεν προβλέπονται βροχές, στο ξεκίνημα της βλάστησης συνιστάται μια συνδυασμένη εφαρμογή στα πρώτα φύλλα (μήκος 5-6 εκ.) για ταυτόχρονη αντιμετώπιση ωιδίου, φόμοψης και ακάρεων.
Διαχείριση της αυτοφυούς βλάστησης των αμπελιών:
Μην καταστρέφετε την ξινίθρα, δεν επιβαρύνει το αμπέλι.
Προστατεύει τα εδάφη από τη διάβρωση (κυρίως τα επικλινή), συγκρατεί τα νερά της βροχής, ανταγωνίζεται τα άλλα ζιζάνια και είναι μελισσοκομικό φυτό.
Όπου απαιτηθεί διαχείριση ζιζανίων, συνιστάται να προτιμάται η χορτοκοπή.
Προσοχή: Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά για το αμπέλι, για τον εχθρό ή την ασθένεια και για το βλαστικό στάδιο της εποχής. Συνιστάται να επιλέγετε σκευάσματα με τους λιγότερους κινδύνους για τον χρήστη και το περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση, διαβάζετε προσεκτικά και εφαρμόζετε πιστά την ετικέτα».
neakriti.gr
