Επιμέλεια: Θ. Ι. Ρηγινιώτης
Οι χριστιανοί της Συρίας είναι κυρίως οι λεγόμενοι «Ελληνορθόδοξοι» και «Συρορθόδοξοι», ενώ υπάρχουν επίσης και Ρωμαιοκαθολικοί και Προτεστάντες.
Στη Συρία, οι κανονικοί ορθόδοξοι χριστιανοί ονομάζονται «Ελληνορθόδοξοι», άσχετα αν είναι συριακής καταγωγής. Το πατριαρχείο Αντιοχείας, στο οποίο υπάγονται, λέγεται «Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο». Κανονικά λέγεται «Ρουμ Ορτοντόξ», δηλ. «Ρωμαιορθόδοξο», όπου «Ρωμαίοι» = Βυζαντινοί (Ρωμιοί). Οι Σύριοι ορθόδοξοι είναι «Ρουμ», δηλ. «Ρωμαίοι», Βυζαντινοί, όπως και εμείς και όλοι οι πρώην Βυζαντινοί λαοί.
Οι «Συρορθόδοξοι» δεν είναι κανονικά ορθόδοξοι χριστιανοί, αλλά μονοφυσίτες ή (όπως αλλιώς λέγονται) Συροϊακωβίτες ή Αντιχαλκηδόνιοι. Ο μονοφυσιτισμός είναι μια αίρεση που εμφανίστηκε τον 5ο αιώνα μ.Χ. και διδάσκει ότι ο Χριστός δεν είναι άνθρωπος, αλλά μόνο Θεός. Η Εκκλησία απέρριψε αυτή τη διδασκαλία με την 4η, την 5η και την 6η Οικουμενική Σύνοδο.
Οι σημερινοί μονοφυσίτες (Αρμένιοι, Κόπτες, Συροϊακωβίτες, χριστιανοί της Αιθιοπίας, της Ερυθραίας, της Ινδίας κ.ά.) είναι πιο ήπιοι στη διδασκαλία τους από τους αρχαίους προγόνους τους και γίνεται εδώ και χρόνια διάλογος ανάμεσα σ’ αυτούς και την Ορθόδοξη Εκκλησία. Όμως έχουν καταφέρει να χαρακτηρίζονται διεθνώς «Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες» («Oriental Orthodox Church») κι αυτό προκαλεί μπερδέματα με τη δική μας, κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία, που θεωρείται κι αυτή «Ανατολική» (αλλά «Easter», όχι «Oriental»).
Από τους δύο επισκόπους που απήχθησαν από τους σκληρούς μουσουλμάνους (ισλαμιστές) της Συρίας τον Απρίλη του 2013 (και αγνοείται η τύχη τους), ο ένας (ο μητροπολίτης Χαλεπίου Παύλος) είναι «Ελληνορθόδοξος» (δηλ. ορθόδοξος – Σύριος στην καταγωγή) και ο άλλος (ο μητροπολίτης Ιωάννης-Αβραάμ) είναι «Συρορθόδοξος», δηλ. μονοφυσίτης.
Από το 2011, όπου μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, οι φανατικοί ισλαμιστές αντάρτες κατασφάζουν τους χριστιανούς. Οι χριστιανοί, όπως είναι φυσικό, υποστηρίζουν το καθεστώς του Σύριου προέδρου Άσσαντ, που προσπαθούν να ανατρέψουν οι αντάρτες, αφού αυτό το καθεστώς είναι ήπιο και ανεκτικό προς τους χριστιανούς. Για το λόγο αυτό, θεωρούνται «φιλοκυβερνητικοί» και πέφτουν θύματα της ανεξέλεγκτης μανίας των ανταρτών, στις ομάδες των οποίων, όπως λέγεται, έχουν συγκεντρωθεί φανατικοί μουσουλμάνοι πολεμιστές (τζιχαντιστές = οπαδοί της θεωρίας της «τζιχάντ», δηλ. του «ιερού πολέμου») από διάφορες μουσουλμανικές χώρες, όπως το Λίβανο, την Τσετσενία, τη Σομαλία κ.ά.
Φυσικά, θύματα του πολέμου είναι και μουσουλμάνοι. Όμως οι χριστιανοί σκοτώνονται επειδή είναι χριστιανοί, χωρίς να υπάρχει άλλος λόγος. Σε πολλές περιπτώσεις πέφτουν θύματα μαζικών δολοφονιών, με βόμβες ή πυροβόλα όπλα, αλλά επίσης σε πάρα πολλές περιπτώσεις συλλαμβάνονται και βασανίζονται μέχρι θανάτου για να γίνουν μουσουλμάνοι. Έχουμε δηλαδή μάρτυρες αντίστοιχους με τους αρχαίους μάρτυρες, των ρωμαϊκών χρόνων, με τους νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας και με τους αμέτρητους μάρτυρες του 20ού αιώνα στα αθεϊστικά καθεστώτα της Ρωσίας, της Ρουμανίας, της Αλβανίας κ.α.
Διωγμοί σε πολλές χώρες
Ας αναφέρουμε εδώ ότι παρόμοιο διωγμό αντιμετωπίζουν σήμερα οι χριστιανοί και στο απάνθρωπο αθεϊστικό καθεστώς της Βόρειας Κορέας. Αλλά και διώξεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις και εκτοπισμούς χριστιανών από μουσουλμάνους συναντούμε αυτή τη στιγμή σε πολλές χώρες του κόσμου, καθώς ο ισλαμικός φανατισμός βρίσκεται σε άνοδο. Οργανώσεις όπως η «Αραβική Άνοιξη», οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», η Μπόκο Χαράμ (που ευθύνεται για την αιχμαλωσία περίπου 250 μαθητριών στη Νιγηρία, τον Απρίλη του 2014, και για πολλές άλλες αγριότητες), αλλά και οι επίσημες αρχές ορισμένων κρατών, όπως το Σουδάν και το Ιράν, έχουν θέσει στο στόχαστρο τους χριστιανούς.
Συγκεκριμένα, καταγράφονται διώξεις των χριστιανών στις χώρες Αίγυπτο, Συρία, Λιβύη, Ιράκ, Ιράν, Πακιστάν, Аφγανιστάν, Аλγερία, Βόρειο Σουδάν, Σομαλία, Ζανζιβάρη, Σαουδική Αραβία, Βόρεια Κορέα (όπου περίπου εβδομήντα χιλιάδες χριστιανοί είναι κρατούμενοι σε στρατόπεδα εργασίας από το αθεϊστικό καθεστώς), Мαλδίβες, Μπανγκλαντές, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Λάος (βουδιστικό κράτος) και Ινδία.
Στη Συρία, αυτή τη στιγμή, χριστιανές κοπέλες βιάζονται, παιδιά σφάζονται, εκκλησίες καταστρέφονται, δεκάδες χιλιάδες χριστιανοί αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους… Το Διαδίκτυο είναι πλέον γεμάτο φωτογραφίες με κομμένα κεφάλια χριστιανών (ακόμη και γυναικών και παιδιών), και σταυρωμένων νέων (δεμένων στους σταυρούς) που βασανίζονται μέχρι θανάτου.
Αυτό σημαίνει ότι και μόνο με το να παραμείνει κάποιος εκεί και να συνεχίσει να είναι χριστιανός, διατρέχοντας θανάσιμο κίνδυνο, αποχτά μια αγιότητα. Έτσι, ακόμη και τα θύματα των ένοπλων επιθέσεων και των ομαδικών δολοφονιών, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να θεωρηθούν μάρτυρες και άγιοι, όπως τιμώνται ως άγιοι π.χ. (στις 28 Δεκ.) οι χριστιανοί που κάηκαν ζωντανοί στο ναό της Νικομήδειας, που πυρπόλησε ο στρατός του Διοκλητιανού κατά τη χριστουγεννιάτικη λειτουργία, μάλλον του 303 μ.Χ.
Αυτό ας το λάβουν υπόψιν, παρακαλώ, στην Ελλάδα οι γονείς που ζητούν για τα παιδιά τους απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών, ενώ οι ίδιοι και τα παιδιά τους είναι χριστιανοί, κι έτσι αρνούνται την πίστη των πατέρων τους (αφού μόνο μη χριστιανοί δικαιούνται απαλλαγή), μόνο και μόνο για να «απαλλαγεί από ένα μάθημα» το παιδί τους… Δεν είμαι κριτής κανενός. Όμως κάπου αλλού, την ίδια ώρα, κάποια άλλα παιδιά – που αξίζουν τον ηρωικό και τιμητικό τίτλο «χριστιανοί» – πεθαίνουν για να μην αρνηθούν το Χριστό. Και πεθαίνοντας, δεν πεθαίνουν πραγματικά, αλλά γίνονται μάρτυρες και άγιοι!
Οι μάρτυρες του δεκαπενταύγουστου 2013
Αυτό το άρθρο γράφεται ως μικρό αφιέρωμα τιμής και μνήμης στους σύγχρονους μάρτυρες που δολοφονήθηκαν στη Συρία γύρω στο δεκαπενταύγουστο του 2013. Συμπληρώνεται πια ένας χρόνος από το μαρτύριό τους. Θεωρώ ταπεινά ότι ο Θεός τους έχει κατατάξει ανάμεσα στους αγίους Του και εύχομαι να πρεσβεύουν για μας, για τους διωκόμενους συμπατριώτες τους και για όλο τον κόσμο, πιστούς και «άπιστους» – ακόμη και για τους βασανιστές και τους δολοφόνους τους, ώστε να μετανοήσουν και να σωθούν…
Οι χριστιανοί τιμάμε ως αγίους τους μάρτυρές μας αμέσως μετά το μαρτύριό τους. Οι νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας, όπως οι Τέσσερις Μάρτυρες του Ρεθύμνου, που τιμήθηκαν αμέσως από το λαό ως άγιοι, το επιβεβαιώνουν αυτό. Αλλά και οι αρχαίοι χριστιανοί μάρτυρες (των ρωμαϊκών χρόνων) θεωρούνταν άγιοι και τιμώνταν από τους χριστιανούς αμέσως μετά το θάνατό τους. Πολλοί απ’ αυτούς βέβαια (και αρχαίοι και νεότεροι μάρτυρες) φανέρωναν και φανερώνουν την αγιότητά τους με θαύματα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους μάρτυρες των αθεϊστικών καθεστώτων του 20ού αιώνα, πολλοί από τους οποίους είναι θαυματουργοί.
Τα στοιχεία που θα παραθέσω τα χρωστώ σε καλό φίλο, που έχει κρατήσει αναλυτικές σημειώσεις του σύγχρονου Μαρτυρολόγιου. Ο Θεός ας τον ευλογεί.
Οι επιθέσεις των ισλαμιστών ήταν και είναι σχεδόν καθημερινές. Έτσι, από τις 13 Αυγούστου 2013 έχουμε την 7χρονη μάρτυρα Lyn Nabil Al Hamess, που σκοτώθηκε σε λεωφορείο παγιδευμένο με εκρηκτικό μηχανισμό που ενεργοποιήθηκε καθ’ οδόν στο Oeud Al Nasseri της Συρίας. Υπήρξαν πολλοί τραυματίες οι περισσότεροι των οποίων είναι γυναικόπαιδα αλλά η μικρή Ελληνορθόδοξη είναι η μόνη που τελικά πέθανε. Το ρεπορτάζ καταλήγει: «Οι επιθέσεις κατά των μέσων μαζικής μεταφοράς που μεταφέρουν άμαχο πληθυσμό έχουν το τελευταίο διάστημα αποτελέσει προτεραιότητα των ανταρτών και αποσκοπούν στο να εκβιάσουν τον πληθυσμό. Παράλληλα συνιστούν μια μορφή αντιποίνων για τη μη συστράτευση του κόσμου με το τζιχαντιστικό κίνημα» (1).
Δυο μέρες μετά (15 Αυγούστου) σημειώθηκε επίθεση σε χριστιανούς που γιόρταζαν την Κοίμηση της Θεοτόκου (μετά τη λειτουργία, ενώ είχαν συγκεντρωθεί για να φάνε σε εστιατόριο), στο Ein al Ajouz, στην «Κοιλάδα των Χριστιανών» (Wadi al Nassara), που είναι η κοιτίδα των Ελληνορθόδοξων της Συρίας (2). Την ίδια μέρα στη Marmarita της Κοιλάδας των Χριστιανών – πατρίδα του πατριάρχη Αντιοχείας Ιωάννη και του αιχμάλωτου αδελφού του μητροπολίτη Παύλου – ομάδα εξτρεμιστών απέκλεισε τον κεντρικό δρόμο και σκότωσε 11 άτομα, ανάμεσά τους οι νεομάρτυρες Soumer Yazigi και Ιάκωβος/Jacques Saadé (3).
«Η Marmarita ονομάζεται και πόλη των 500 διδακτορικών, τα περισσότερα από τα οποία είναι στην ιατρική και οι κάτοχοί τους διαπρέπουν σε εξέχουσες θέσεις σ’ όλον τον κόσμο. Στην «Κοιλάδα των Χριστιανών» το τελευταίο διάστημα είχαν βρει καταφύγιο αρκετοί χριστιανοί και από άλλες περιοχές. Χτυπήθηκε το λίκνο των Ελληνορθοδόξων στη Συρία. Αυτό είναι το 2o μεγαλύτερο χτύπημα κατά των Ελληνορθοδόξων στη Συρία μετά την υπόθεση (της αιχμαλωσίας) του επισκόπου Χαλεπίου Παύλου Γιαζίζι».
Το ρεπορτάζ λέει επίσης: «Στον ελληνορθόδοξο Ναό του Αγίου Παντελεήμονα στο ελληνορθόδοξο χριστιανικό χωριό Marmarita (απ’ το συριακό «Μarmarato» = o Κύριος των Κυρίων) πραγματοποιήθηκε σε φορτισμένο κλίμα η μαζική κηδεία θυμάτων της επίθεσης τρομοκρατών. Σε αυτό το τελευταίο αντίο εντός του ναού, συμμετείχε μόνο ο ανδρικός πληθυσμός λόγω του φόβου για επίθεση. Η εκκλησία υποδέχθηκε τις σωρούς με τον πατροπαράδοτο στολισμό από κορδέλες σε όλο το προαύλιο, την ώρα που απέδιδαν τιμή στους νεκρούς με πυροβολισμούς στον αέρα. Η αποκλειστικά ελληνορθόδοξη κοινότητα κήδεψε τους μάρτυρές της με υψηλό φρόνημα και με τιμές ηρώων πολέμου.
Το χωριό, που βρίσκεται στην επονομαζόμενη «Κοιλάδα των Χριστιανών», έγινε στόχος των ισλαμιστών λόγω του χριστιανικής μειονότητας. Σε προκήρυξη που εξέδωσε η τζιχαντιστική οργάνωση «Μαχητές του Αλ Σαμ», με έδρα το φρούριο των Σταυροφόρων στην Hosn, αναλαμβάνει την ευθύνη για την επίθεση. Μεταξύ άλλων αναφέρει: “Στο όνομα του Ελεήμονος Θεού - Η δόξα είναι για το Θεό μέρα και νύχτα. Οι μαχητές του Αλ Σαμ με τη Χάρη και τη δύναμη του Θεού χτύπησαν το Κέντρο των φιλοκυβερνητικών απίστων δυτικά της Χομς που ονομάζεται η κοιλάδα των Χριστιανών. Σκοτώσαμε τους ανθρώπους της και λεηλατήσαμε τα υπάρχοντά τους… Αποκλείσαμε όλους τους δρόμους που οδηγούν σε αυτήν... Πήραμε όλον τον οπλισμό που είχαν και ευχόμαστε σύντομα από κοιλάδα των χριστιανών να ονομάζεται κοιλάδα των μουσουλμάνων και η νίκη μας αποτελεί ανταπόδοση του Θεού… Χάρις στο Θεό και στη γενναιοδωρία του έγινε η εισβολή που θα επιβάλλει τη σταθερότητα της τάξης του Θεού… και κρατάμε την υπόσχεσή μας ... Η προσευχή και η ειρήνη είναι επάνω στο ξίφος που θα χτυπήσει τους ασεβείς...”» (4).
Η πόλη Χομς, που αναφέρεται πιο πάνω (η αρχαία Έμεσσα της Συρίας) είναι μια πόλη με μεγάλο χριστιανικό πληθυσμό, που έχει υποστεί φρικτές επιθέσεις και δολοφονίες. Εκεί υπάρχει μεγάλος αριθμός ορθόδοξων μαρτύρων, που δεν μπορεί ακόμη να υπολογιστεί.
Επίσης, στις 17 Αυγούστου 2013 δολοφονήθηκαν στην Κοιλάδα των Χριστιανών κοντά στη Χομς 11 ή 13 χριστιανοί Ein al Ajouz και Μarmarita, που προσπαθούσαν να διαφύγουν στο Λίβανο. «Πρόκειται για οικογένειες που επιβιβάστηκαν σε δύο αυτοκίνητα και κινήθηκαν προς τα σύνορα. Καθ’ οδόν στα μπλόκα τους σταμάτησαν φονταμενταλιστές αντάρτες και όταν βεβαιώθηκαν ότι πρόκειται για χριστιανούς τους εκτέλεσαν. Η νέα αυτή σφαγή διαπράχθηκε ξημερώματα του Σαββάτου. Ενώ τα περισσότερα ειδησεογραφικά του Λιβάνου και της Συρίας μιλούν για 11 νεκρούς άλλα μέσα τους απαριθμούν σε 13…
Σύμφωνα με το Syrian Truth, 2.000 παραστρατιωτικοί Λιβανέζοι και Τσετσένοι δραστηριοποιούνται σ’ αυτήν την κοιλάδα όπου το 65% των κατοίκων είναι χριστιανοί».
Την ίδια μέρα παραλίγο να αποκεφαλιστούν από μαινόμενο όχλο οπλισμένων περίπου 150 χριστιανοί, που κλείστηκαν στην Επισκοπή της Χομς αναζητώντας καταφύγιο. Θα θανατώνονταν αν δε μεσολαβούσε ο μουφτής και οι γέροντες της πόλης, ενώ προσπάθειες παρέμβασης για τον απεγκλωβισμός τους έκανε ο Ερυθρός Σταυρός (5).
Από τους μάρτυρες της επίθεσης στις 17 Αυγούστου διαβάζουμε τα ονόματα:
Σωτήριος/Fadi Matanius, Ηλίας/Elias Albischon, Βασίλειος/Basil Watfa, Atallah Aboud Shaheed, Παύλος-Αβραάμ/Paul Ibrahim Saadeh, Μαρία/Maria Barshine, Χρήστος/Issa HE Jaco, Shahid Samir Abed, Ηλίας/Elias Tueni, Hanan Farah.
Αναζητήστε τα ρεπορτάζ, όπου αναφέρονται και οι συριακές και άλλες ξένες πηγές των πληροφοριών:
(1) «Ένα ακόμη παιδί θύμα τρομοκρατικής επίθεσης σε λεωφορείο στη Συρία»
(2) «Ισλαμική Οργάνωση ανέλαβε την ευθύνη για τις δολοφονίες των Ελληνορθοδόξων»
(3) «Ελληνορθόδοξοι της Κοιλάδας των Χριστιανών: “Οι τζιχαϊστές σκοτώνουν τα παιδιά μας… Ο Θεός να φυλάει τον Άσσαντ”»
«Η Κοιλάδα των Χριστιανών στη Συρία απειλείται με γενοκτονία»
(4) «Ισλαμική Οργάνωση ανέλαβε την ευθύνη…»
(5) «Η Κοιλάδα των Χριστιανών στη Συρία απειλείται με γενοκτονία»
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ