- Εκδήλωση στις 29 Ιουλίου στα Ανώγεια παρουσία του Υφυπουργού Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη
Η κτηνοτροφία του Ψηλορείτη αποτελεί και επίσημα μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας από τον περασμένο Μάρτιο. Και αυτό γιατί η βοσκική αντιμετωπίζεται ως ένα σύνολο παραδοσιακών τεχνικών και πολιτισμικών πρακτικών που συνδέονται άμεσα με την καθημερινότητα των βοσκών και την επιβίωσή τους. Αποτελεί συνδυασμό στοιχείων που συνθέτουν την κτηνοτροφική δραστηριότητα και το ήθος στις ποιμενικές κοινότητες, με διαχρονικά καθοριστική επίδραση στο σύστημα αξιών, την οικονομική και κοινωνική ζωή καθώς και τον πολιτισμικό χαρακτήρα των ορεινών κοινοτήτων στο βουνό της Ίδης. Η ποιμενική ζωή στον Ψηλορείτη ή βοσκική, έχει ιδιαίτερη σημασία για τους φορείς και τις κοινότητές τους, καθώς, παρά τους κοινωνικοοικονομικούς μετασχηματισμούς, συνιστά έναν λειτουργικό κώδικα για τη διαφύλαξη των διαπροσωπικών και διακοινοτικών σχέσεων, με την εξωδικαστική επίλυση των διαφορών μεταξύ των κατοίκων και την αποφυγή εσωτερικών κοινωνικών κρίσεων, ενισχύοντας το αίσθημα του ανήκειν και το κοινοτικό πνεύμα.
Η ένταξη της βοσκικής στον κατάλογο άυλης κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού αποτελεί πρωτοβουλία του οργανισμού Androidus Project Tank που συνεχίζει πάνω σε αυτό το αντικείμενο και σε συνεργασία με την κοινωνική επιχείρηση Αργαστήρι Πολιτισμού, Έρευνας και Καινοτομίας , συγκρότησαν ένα δίκτυο πολιτιστικών φορέων με έδρα τα Ανώγεια στον Ψηλορείτη και αντικείμενο την αναζήτηση, καταγραφή και αξιοποίηση στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη χρήση των νέων τεχνολογιών που δημιουργούν τον νεοφυή τομέα του Ψηφιακού Πολιτισμού.
ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ IDAOLOGY ΚΑΙ Η ΒΟΣΚΙΚΗ ΩΣ ΆΥΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Συγκεκριμένα το ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο : «IDAology: Το ποιμενικό βίωμα στις κοινότητες της Ίδας, ως εμπειρία εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας και ψηφιακό αποθετήριο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του βουνού», αποτελεί μια κοινοπραξία ανάμεσα πολιτιστικής διαμεσολάβησης, τεχνολογιών αιχμής και επιστημονικής τεκμηρίωσης.
Το πρόγραμμα, συντονίζεται από το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας με Συντονιστή τον Καθ. Μ. Τσικνάκη (Καθηγητή Πληροφορικής) από το Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιο-Ιατρικής και με Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου τον Υπ. Δρ. Γ. Καλομοίρη (Αρχαιολόγο & Πολιτιστικό διαχειριστή) από τον Πολιτιστικό φορέα Androidus Project Tank. Την κοινοπραξία του έργου συναπαρτίζει το Κέντρο Ερευνών και Μελετών του Πανεπιστημίου Κρήτης για τις Ανθρωπιστικές, τις Κοινωνικές και τις Επιστήμες της Αγωγής (Κ.Ε.ΜΕ.-Π.Κ.) με το Εργαστήριο «Οπτική Ανθρωπολογία. Εικόνα, μουσική κείμενο» και το «Κέντρο Μελετών για το Κοινωνικό Φύλο», με Υπεύθυνο Ομάδας τον Καθ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Αρ. Τσαντηρόπουλο.
Στόχος είναι να συλλεχθούν, καταγραφούν και να επιστρέψουν στην τοπική και παγκόσμια κοινότητα ως ψηφιακά δεδομένα τα ειδικά χαρακτηριστικά της κτηνοτροφικής δραστηριότητας και κουλτούρας των βοσκών του Ψηλορείτη η οποία από τον Μάρτιο του 2022 έχει αναγνωριστεί ως Εθνική Πολιτιστική Κληρονομιά από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η απόφαση αυτή έρχεται ως ένα συλλογικό αποτέλεσμα με τη συνδρομή των βοσκών του Ψηλορείτη και των οικογενειών τους, των έξι Δήμων που περιβάλλουν τον ορεινό όγκο,(Ανώγεια , Αμάρι, Γόρτυνα, Μαλεβίζι, Μυλοπόταμος, Φαιστός) επιστημονικών, συλλογικών και συνεταιριστικών φορέων, του Γεωπάρκου Ψηλορείτη και την επιμέλεια του πολιτιστικού οργανισμού Androidus Project Tank και του Ερευντητικού προγράμματος Idaology.
Μέσα απ το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα θα προκύψουν ως παραδοτέα έργα.
1) Ένα αποθετήριο έρευνας ως ψηφιακή βάση δεδομένων σε παραπάνω από μια γλώσσες για τη ζωή του βοσκού όπου θα εμπεριέχονται ζωντανές αφηγήσεις, καταγραφή της δράσης και των στοιχείων καθημερινότητας που συνθέτουν τη βοσκική.
2) Μια εφαρμογή λογισμικού εικονικής πραγματικότητας (σε ψηφιακό περιβάλλον 360 μοιρών) οι οποίες θα δίνουν στον καθένα την ευκαιρία να μεταφερθεί στο φυσικό περιβάλλον του Ψηλορείτη βιώνοντας ως ενεργός παρατηρητής τη σύνθετη πραγματικότητα της βοσκικής.
3) Ένα βιβλίο για μαθητές και παιδιά όπου τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα επαυξημένης πραγματικότητας θα μπορούν να ζωντανέψουν σκηνές, ήρωες παραδόσεις από ένα βουνό με διαχρονικό πρωταγωνιστή τον βοσκό του.
Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ 29ης ΙΟΥΛΙΟΥ
Ο Δήμος Ανωγείων σε συνδιοργάνωση με τον πολιτιτικό φορέα Androidus Project Tank διοργανώνουν την πολιτιστική εκδήλωση, σχετικά με τη Ένταξη της Βοσκικής και του κόσμου του Βοσκού στον Ψηλορείτη ως πολιτιστικό στοιχείο στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Η παραπάνω πρόσκληση έρχεται ως αποτέλεσμα μιας συλλογικής και συμμετοχικής προσπάθειας των Δήμων του Ψηλορείτη, Επιστημονικών Οργανισμών, Ομάδων τοπικής δράσης, Συλλογικών και Συνεταιριστικών Φορέων , μέρος τη οποία θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 29/7/2022, στην Κεντρική πλατεία ΑΡΜΙ των Ανωγείων.
Η εκδήλωση δομείται μέσα από θεματικές εισηγήσεις με τη συμμετοχή του Υφυπουργού Πολιτισμού σε θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη, σε συνδυασμό με την προβολή του Εθνογραφικού Ντοκιμαντέρ: ΝΗΖΑ, ο όρκος των βοσκών και το εθιμικό δίκαιο των βοσκών στον Ψηλορείτη και το μουσικό κλείσιμο της βραδιάς με τη μουσική της Βοσκικής.
