ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΛΙΑ ΚΟΝΟΦΑΓΟ
Στις νότιες θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης στρέφεται πλέον το ενδιαφέρον καθώς ήδη πλέει ειδικό πλοίο, ναυλωμένο από την αμερικανική ExxonMobil για λογαριασμό της κοινοπραξίας, ώστε να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από μια τριετία καθυστερήσεων και παλινωδιών και αμφιβολιών, που μεσολάβησε από την υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης για τα δύο μεγάλα θαλάσσια οικόπεδα νοτιοδυτικά της Κρήτης. Ωστόσο, αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη αισιοδοξία από τον επιστημονικό κόσμο που κατά το παρελθόν υποστήριξαν επιστημονικά τεκμηριωμένα την ύπαρξη κοιτασμάτων, μιλώντας για την αναγκαιότητα αξιοποίησης του πλούτου αυτού από την χώρα μας.
Επιτέλους φαίνεται, ότι ο κύβος ερρίφθη για την έναρξη του προγράμματος ερευνών - μελλοντικής αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου ανοιχτά της Κρήτης και ο έμπειρος Ηλίας Κονοφάγος δήλωσε στην εφημερίδα «Ρέθεμνος», ότι «Είναι μία αισιόδοξη αρχή. Αλλά ακόμα είμαστε στην αρχή. Πρέπει να ολοκληρωθούν αυτές οι σεισμικές έρευνες και μάλιστα σεισμικές έρευνες τριών διαστάσεων, δηλαδή, θα χρειαστεί κάποιος χρόνος ακόμα για να μπορέσουν να αποτυπώσουν επίσημα, εάν αυτοί οι στόχοι που έχουν χαρτογραφηθεί, είναι πράγματι ενδιαφέροντες, είναι, δηλαδή, αυτό που λέμε εμείς «κλειστοί», δηλαδή, κλείνουν και έχουν εγκλωβίσει υδρογονάνθρακες, άρα χρειάζεται κάποιος χρόνος, ο οποίος πιστεύω ότι θα είναι 6 μήνες με ένα χρόνο. Πρέπει να περιμένουμε ακόμα κάποιο διάστημα για να πάρουν την απόφαση για γεωτρύπανο ή όχι, το οποίο είναι και το σημαντικότερο».
Ο Ηλίας Κονοφάγος είναι πρώην Διευθυντής Έρευνας & Παραγωγής Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων της εταιρείας «Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.» και Eisenhower Fellow του τομέα της Οικονομίας Έρευνας & Παραγωγής Υδρογονανθράκων και ειδικότερα του Ενεργειακού Τομέα. Επίσης, είναι Χημικός Μηχανικός του Ελβετικού Ομόσπονδου Πολυτεχνείου της Λοζάννης, Διδάκτωρ (Doctorat d’ Etat) της Ecole Centrale Παρισίων & της Σχολής του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου, Τομέα Έρευνας και Παραγωγής Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων και έχει 30ετή εμπειρία στον Ιδιωτικό & Δημόσιο τομέα της Έρευνας & Παραγωγής Υδρογονανθράκων με Διεθνή Παρουσία.
Διετέλεσε στέλεχος των Εταιρειών Total (ex-Elf Acquitaine), Mobil North Sea, Δ.Ε.Π. Α.Ε. (Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου Α.Ε.), Δ.Ε.Π.-Ε.Κ.Υ. Α.Ε. (Δημόσια Επιχείρηση Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων Α.Ε.), ΕΛ.ΠΕ. Α.Ε. (Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.).
Σχολιάζοντας τα τεκταινόμενα, είπε στην εφημερίδα «Ρέθεμνος», ότι «Βεβαίως ξεκινάει κάτι καλό γιατί πρώτα -πρώτα υπάρχει ο επικεφαλής που είναι η Exxon Mobil, διότι η Total μας είχε αφήσει στα κρύα του λουτρού, οπότε η Exxon Mobil η οποία έχει σημαντικές επιτυχίες τώρα που μιλάμε έχει βρει μεγάλα κοιτάσματα στη νότια Αμερική και όλα αυτά συνηγορούν, ότι έχει την ευκαιρία να συνεχίσει στην περιοχή μας δυναμικά. Για τα επόμενα βήματα νομίζω, ότι είναι μία καλή αρχή αυτό που ζούμε»
Ο ίδιος επισήμανε την σημαντικότητα των κινήσεων που οφείλει να κάνει η ελληνική πλευρά στο εξής, τονίζοντας: «Η προσέγγιση η δική μου είχε γίνει σε συνεργασία με τους κύπριους συνεργάτες της Κυπριακής Ακαδημίας, που έχουν προχωρήσει πολύ μπροστά στις ανακάλυψεις κοιτασμάτων νότια της Κύπρου αλλά υπάρχει και η ελληνική εταιρεία Helleniq Energy, που ενεργοποιείται στο Ισραήλ. Θέλω λοιπόν να πω, ότι η Ελληνική πλευρά πρέπει να συνεργαστεί πιο στενά με την κυπριακή πλευρά και το Ισραήλ για να μπορέσουμε να έχουμε ουσιαστικές εξελίξεις, ώστε το περιεχόμενο των εξορύξεων να έρθει προς την Κρήτη. Άρα υπάρχει ακόμα περιθώριο συνεργασίας, που δεν έχει ακόμα αρχίσει μεταξύ της Κύπρου του Ισραήλ και της Ελλάδας. Αυτό θα πρέπει να επιδιώξουμε στο ανώτερο δυνατό επίπεδο. Θα ήθελα να προσθέσω, ότι θα πρέπει για τις αδειοδοτήσεις να ενδιαφερθεί η ελληνική κυβέρνηση και να δώσει κινητά κίνητρα. Να δώσει επιχειρηματικά κίνητρα επιπλέον στις δραστηριότητες που συμβαίνουν στη χώρα μας. Διότι δεν είναι αρκετά τα επιχειρηματικά κίνητρα που δίνουμε σήμερα κατά τη γνώμη μου για να έρθει ένα γεωτρύπανο γρήγορα, που αυτό πρέπει να είναι η κύρια επιδίωξη μας».
ΤΙ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΓΝΩΣΤΟ
Σε διάφορα δημοσιεύματα διαβάσαμε, ότι η αμερικανική ExxonMobil, ως νέος οπεράτορ (μετά την αποχώρηση της γαλλικής Total) της παραχωρησιούχου κοινοπραξίας με τη Helleniq Energy (πρώην ΕΛ.ΠΕ.), ξεκινά να ψάχνει τις πολλά υποσχόμενες σε φυσικό αέριο υποθαλάσσιες γεωλογικές δομές ανοιχτά του νησιού μας.
Για τον σκοπό αυτό, έχουμε μάλιστα επανεμφάνιση των Νορβηγών της Pgs, εταιρείας που ως γνωστόν είχε εκπονήσει τις αρχικές σεισμικές έρευνες στην Κρήτη, όπως και στο Ιόνιο πριν από μία περίπου 10ετία, για λογαριασμό τότε του ελληνικού Δημοσίου.
Εδώ και λίγες μέρες βρίσκεται στην περιοχή μας ειδικά εξοπλισμένο πλοίο της νορβηγικής εταιρείας, το οποίο έχει ναυλώσει η ExxonMobil, με σκοπό τη διενέργεια σεισμικών ερευνών, όπως προβλέπονται κατά το πρώτο στάδιο του θεσμοθετημένου προγράμματος ερευνών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων νοτιοδυτικά του νησιού μας.
Το ειδικά εξοπλισμένο πλοίο “Sanco Swift”, σύμφωνα με στοιχεία της ιστοσελίδας marine traffic, αναχώρησε πριν από μερικές ημέρες από τη Λεμεσό με κατεύθυνση προς την Κρήτη. Το τελευταίο διήμερο φαίνεται να σκανάρει τη θαλάσσια περιοχή νοτίως του νησιού μας. Την Τρίτη 1 Νοεμβρίου, μάλιστα, το ερευνητικό πλοίο “Sanco Swift” φερόταν να πλέει ανοιχτά του κόλπου του Τυμπακίου, ενώ αυτή τη στιγμή παραμένει αδιευκρίνιστο αν έχει βάλει ήδη μπρος τις δισδιάστατες σεισμικές έρευνες ή αν βρίσκεται σε φάση προετοιμασίας και προπαρασκευαστικών εργασιών για να βάλει μπρος τις σεισμικές έρευνες.
Έρευνες, οι οποίες ως γνωστόν, για λόγους οικολογικούς και προστασίας των θαλάσσιων θηλαστικών, προβλέπεται να διενεργούνται κατά τη λεγόμενη διευρυμένη χειμερινή περίοδο, δηλαδή το διάστημα Νοεμβρίου-Απριλίου.
Ποιος είναι όμως ο ρόλος των σεισμικών ερευνών; Ως γνωστόν, για να βρεθεί η ακριβής τοποθεσία και το μέγεθος των κοιτασμάτων, χρειάζεται πρώτα να γίνουν οι σεισμικές έρευνες, οι οποίες απαιτούν ειδικά σκάφη.
Οι σεισμικές έρευνες στην ουσία δημιουργούν ένα ηχητικό κύμα - στην ουσία μία ηχητική βόμβα - που διαδίδεται στο νερό και το υπέδαφος και καταγράφεται από υδρόφωνα. Στη θάλασσα χρησιμοποιούνται συστοιχίες αεροβόλων (δηλαδή airguns), τα οποία ρυμουλκούνται από το ερευνητικό πλοίο. Τα αεροβόλα αυτά παράγουν ήχους υψηλής έντασης και χαμηλής συχνότητας ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτό το κάνουν εκτοξεύοντας αέρα με πολύ υψηλή πίεση, ώστε οι ήχοι που παράγονται να μπορούν να διαπεράσουν το νερό και το υπέδαφος. Στη συνέχεια, γίνεται επεξεργασία στο ηχητικό αυτό κύμα και έτσι βρίσκονται οι πληροφορίες για τη δομή του υπεδάφους και τα ακριβή σημεία για εξόρυξη υδρογονανθράκων.
Βεβαίως θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα σεισμικά δε δίνουν την εικόνα των κοιτασμάτων με απόλυτη βεβαιότητα. Η χρησιμότητά τους είναι ότι δίνουν στους επενδυτές τη δυνατότητα να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε ερευνητική γεώτρηση ή όχι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν και ανέλαβε μόλις πρόσφατα ηγετικό ρόλο στην κοινοπραξία, αυξάνοντας το μερίδιό της και παίρνοντας τον ρόλο operator που είχε μέχρι να αποχωρήσει η γαλλική Total, η αμερικανική ExxonMobil έχει επιδείξει ήδη μεγάλη κινητικότητα. Μία από τις πρώτες της κινήσεις ήταν να υποβάλλει ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών για τη διερεύνηση της ύπαρξης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης, με δέσμευση για την ολοκλήρωσή του σε δύο αντί για τρία χρόνια, με στόχο να έχουμε σαφή εικόνα από τις έρευνες στο τέλος του 2023.
Το νέο πρόγραμμα που συνοδεύεται φυσικά από χρονική παράταση εγκρίθηκε από την ΕΔΕΗ και το ΥΠΕΚΑ, ενώ με την παράταση αυτή η αμερικανική εταιρεία που είναι ο νέος λειτουργός (operator) των δύο θαλάσσιων οικοπέδων στα ανοιχτά της Κρήτης θα πρέπει να λάβει την απόφαση για εκτέλεση ερευνητικής γεώτρησης για φυσικό αέριο μέχρι τον Οκτώβριο του 2024.
ΣΤΟ Σ.τ.Ε.
Στο μεταξύ εκδικάστηκε την π. Τετάρτη στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση για την ακύρωση της υπουργικής απόφασης περιβαλλοντικής έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης». Η σχετική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί το επόμενο διάστημα. Την προσφυγή είχαν καταθέσει στις 24 Μαΐου 2019 οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος.
Οι θαλάσσιες περιοχές «Νοτιοδυτικά Κρήτης» και «Δυτικά Κρήτης», για τις οποίες έχουν εγκριθεί από το 2019 προγράμματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, έχουν χαρακτηριστεί ως περιοχές παγκόσμιας σημασίας για τα κητώδη (ΙΜΜΑ) και έχουν προταθεί από την ACCOBAMS προς την Ελλάδα για δημιουργία προστατευόμενης περιοχής για τα κητώδη.
