ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΑΚΗ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΘΟΥΝ
Σειρά ζητημάτων, τα περισσότερα των οποίων χρονίζουν, απασχολούν τους ανθρώπους του τουριστικού γίγνεσθαι. Καθώς η φετινή τουριστική περίοδος ολοκληρώνεται για το Ρέθυμνο την τρέχουσα εβδομάδα, ο απολογισμός έχει ήδη αρχίσει, παράλληλα, με την ανάγκη έγκαιρης προετοιμασίας για την επόμενη σεζόν.
Επί τάπητος, ως κυρίαρχο, τίθεται το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας του τοπικού τουριστικού προορισμού να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος και στις αυξητικές τάσεις που φαίνεται να καταγράφονται για την Κρήτη.
Στο πλαίσιο αυτό ο έμπειρος στα τουριστικά ζητήματα του νησιού μας αλλά και γνώστης των διεθνών δεδομένων, κ. Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης, Director of Operations – Grecotel Hotels & Resorts, μίλησε στην εφημερίδα μας για τα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο και πρότεινε να ανοίξει ένας γόνιμος, επιστημονικός διάλογος για το τουριστικό μέλλον του Ρεθύμνου και της Κρήτης.
«Πρέπει να ασχοληθούμε τοπικά με την φέρουσα ικανότητα του δικού μας προορισμού» δήλωσε ο κ. Καλαϊτζιδάκης για να επισημάνει, ότι «Θεωρώ, ότι αμέσως μετά το κλείσιμο όλων των ξενοδοχείων, πρέπει να προκληθεί μια δημόσια συζήτηση με αυτό το θέμα. Να αναπτυχθεί ένας διάλογος μετά από πρόσκληση ενός επίσημου φορέα, που δεν θα είναι μια «μάζωξη για να κάνουμε μνημόσυνο» αλλά θα πρέπει όλοι να είμαστε απολύτως προετοιμασμένοι να συζητήσουμε, με την προϋπόθεση, ότι δεν θα πάμε μιλήσουμε για το που ευθύνεται ο άλλος αλλά για το που ευθύνεται ο κάθε ένας από εμάς».
Υπέρμαχος των κοινών λύσεων, ο κ. Καλαϊτζιδάκης, τόνισε, ότι απαιτείται διάλογος με αυστηρούς κανόνες, λέγοντας χαρακτηριστικά: «θεωρώ, πως όποιος από τους συμμετέχοντες θελήσει να βάλει θέμα για τις ευθύνες του άλλου και όχι για τις δικές του, θα πρέπει να αποκλείεται από την συζήτηση. Σε αυτό πρέπει να συμμετάσχουν όλοι και ιδιαίτερα ο δήμος και το πανεπιστήμιο. Πρέπει να συζητηθεί σοβαρά το θέμα της φέρουσας ικανότητας της Κρήτης για να υποδέχεται τόσο κόσμο. Θα φέρω ως παράδειγμα το γεγονός, ότι το αεροδρόμιο Ηρακλείου φέτος υποδέχθηκε 12 εκατομμύρια κόσμο. Το 2025 πρόκειται να κληθεί να εξυπηρετήσει 18 εκατομμύρια κόσμο, διότι έχει γίνει γνωστό έξω από την Ελλάδα, πως τότε θα υπάρχει το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου. Δημιουργείται ζήτημα. Και επειδή όλοι στο εξωτερικό ξέρουν για αυτό, έχουμε πολλές επενδύσεις. Μπαίνουν τα ερωτηματικά για το πόσο και πως θα είμαστε έτοιμοι για όλο αυτόν τον κόσμο. Και αυτό είναι μόνο ένα από τα ζητήματα που μας απασχολούν».
ΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η φετινή τουριστική χρονιά ήταν περίοδος ευχάριστων εκπλήξεων, δυσμενών συγκυριών αλλά και δυσάρεστων γεγονότων για την Κρήτη. Το περιστατικό στην Αγία Φωτιά Σητείας δεν άφησε κανένα ασυγκίνητο. Μπορεί να είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό και ενδεχομένως σπάνιο αλλά τα ερωτηματικά για το πώς αδειοδοτήθηκαν να λειτουργούν αυτά τα δωμάτια κάτω από ένα κρεμάμενο βράχο είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά αποκλειστικά τον κόσμο του τουρισμού αλλά το σύνολο του δημόσιου τομέα.
Περισσότερο, όμως, από το θέμα αυτό, τους ανθρώπους του τουρισμού φαίνεται να απασχολεί το γενικότερο πλαίσιο προετοιμασίας της Κρήτης ως προς την αντιμετώπιση φαινομένων, όπως αυτό που έπληξε την Αγία Πελαγία Ηρακλείου, από όπου οι εικόνες και οι ειδήσεις για τους δύο νεκρούς έκαναν τον γύρο του κόσμου.
«Κλιματική αλλαγή. Πυρκαγιές και θεομηνίες προκαλούν ανησυχία» είπε στο «Ρέθεμνος» ο Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης για να συνεχίσει, λέγοντας, ότι «Στο εξωτερικό δεν ξέρουν που πέφτει η Αγία Πελαγία που πνίγηκε από τη θεομηνία. Οι ξένοι ακούν Κρήτη και αυτό προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες προβληματίζουν πολύ κόσμο για να έρθει για διακοπές στην Κρήτη. Οπότε, η αύξηση της θερμοκρασίας, οι πυρκαγιές και οι θεομηνίες, όλα αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για τον τουρισμό που πρέπει να τα δούμε σοβαρά για τα επόμενα χρόνια».
Εκτός όμως από τα καιρικά φαινόμενα, για τα οποία η Κρήτη δεν είναι προετοιμασμένη, ένα μεγάλο ζήτημα είναι οι δημόσιες υποδομές. Ο κ. Καλαϊτζιδάκης βάζει σε πρώτο πλάνο την πρόσβαση του Ρεθύμνου στο νέο αεροδρόμιο Καστελίου, θέμα, που γενικότερα τίθεται γενικότερα ως προς την προσβασιμότητα του τοπικού τουριστικού προορισμού στις πύλες εισόδου – εξόδου της Κρήτης.
«Καυτό θέμα για το Ρέθυμνο είναι το θέμα της πρόσβασης στο νέο αεροδρόμιο» λέει ο Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης και συμπληρώνει: «Έχει λυθεί για όλη την Κρήτη εκτός του Ρέθυμνο. Η διασύνδεση του Ρεθύμνου σε συνάρτηση με όλα τα γνωστά σοβαρά ζητήματα του υπάρχοντα ΒΟΑΚ που μετρά κάθε χρόνο τόσους νεκρούς, η ανάγκη να γίνει ο καινούργιος ΒΟΑΚ και εμείς που είμαστε ο πιο μακρινός προορισμός για το Καστέλι είναι πρωταρχικό πρόβλημα και πρέπει να δούμε πώς θα λυθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Επιπλέον, ζητήματα είναι η τάση που έχει αναπτυχθεί στην Ευρώπη για διακοπές σε προορισμούς χωρίς την χρήση αεροπλάνου, η σύγχρονη εκπαίδευση του προσωπικού των τουριστικών επιχειρήσεων και βέβαια η επίλυση ενός σοβαρού ζητήματος, που έχει να κάνει με την διαμονή του εργατικού δυναμικού που έρχεται να δουλέψει στα ξενοδοχεία της Κρήτης αλλά δεν βρίσκει δωμάτια και σπίτια για να φιλοξενηθεί.
Συγκεκριμένα ο κ. Καλαϊτζιδάκης, δήλωσε, ότι «Ένα άλλο πρόβλημα για μας στην Κρήτη, είναι η τάση που υπάρχει, οι άνθρωποι να κάνουν διακοπές σε προορισμούς που πηγαίνουν με τρένα και όχι με αεροπλάνα. Αυτό είναι γραμμή της Ε.Ε. και έχει ιδιαίτερη ανταπόκριση μέσα στο κλίμα της ακρίβειας που κυριαρχεί. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει εδώ στην Κρήτη γιατί είμαστε νησιώτικος προορισμός».
Συνεχίζοντας ανέφερε: «Καυτό θέμα είναι η τουριστική εκπαίδευση. Η Κρήτη φιλοξενεί τμήμα διοίκησης και τουρισμού στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο και μάλιστα προσφέρει και μεταπτυχιακές σπουδές. Στις παλιές σχολές, υπήρχε πραγματικά πρακτική εξάσκηση και καλή γνώση του τουριστικού γίγνεσθαι. Σήμερα αυτό δεν υπάρχει και παρουσιάζονται σοβαρές ελλείψεις στην εκπαίδευση του προσωπικού τουρισμού και αυτό επηρεάζει και το ζήτημα της επάρκειας του προσωπικού. Άρα πρέπει να ξαναδούμε το πρακτικό μέρος της τουριστικής εκπαίδευσης».
Τέλος επισήμανε, ότι «το ζήτημα της διαμονής των φιλοξενούμενων ξενοδοχοϋπαλλήλων είναι σοβαρό γιατί δεν υπάρχουν σπίτια και υποδομές φιλοξενίας. Πιθανόν θα πρέπει να παρέμβει η κυβέρνηση και όπως έκανε με τους φοιτητές, να δώσει κίνητρα στους επιχειρηματίες να χτίσουν σπίτια για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους, ώστε να γίνουμε ελκυστικός προορισμός και για το προσωπικό».
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΒΙΑΣ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΔΟΥΛΕΙΑΣ
Το ζήτημα της βίας στον χώρο δουλειάς έχει απασχολήσει έντονα το τελευταίο χρονικό διάστημα τον έμπειρο στα τουριστικά πράγματα Δημήτρη Καλαϊτζιδάκη, ο οποίος σε πρόσφατο άρθρο του απασχόλησε πανελληνίως τα ΜΜΕ, ανέφερε μεταξύ άλλων, ότι «Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν τα σεμινάρια και τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, πάνω στην ηγεσία των επιχειρήσεων, με τη μορφή της διοίκησης και των ανθρωπίνων πόρων. Αντίστοιχα, όμως πληθαίνουν κι οι καταγγελίες για κακές συμπεριφορές στον τουριστικό, εργασιακό χώρο». Ο ίδιος στο άρθρο του σημείωσε, ότι «Δυστυχώς, τόσο στα ΜΜΕ ,έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο , όσο και σε πάρα πολλές αναρτήσεις εργαζομένων στα social media , έγιναν πολλές αναφορές περιστατικών περίλεκτικής βίας και κακής συμπεριφοράς εις βάρος των εργαζομένων, συνήθως από προϊσταμένους τους, η στελέχη της επιχείρησης. Ευτυχώς, που θεσμικοί , συνδικαλιστικοί και επαγγελματικοί φορείς, ακόμα και σύλλογοι ξενοδόχων πήραν θέση και τα καταδίκασαν.
Ορισμένα περιστατικά, που καταγγέλθηκαν, πήραν το δρόμο της δικαιοσύνης, ενώ το Σωματείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ηρακλείου, δημιούργησε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας – καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, σε συνεργασία με το ΣΕΠΕ και το Τμήμα Κοινωνιολογίας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Δυστυχώς, τυγχάνει να έχω και προσωπική εμπειρία από το στενό οικογενειακό μου περιβάλλον».
Ερωτηθείς για το θέμα αυτό, δήλωσε στην εφημερίδα μας τα εξής: «Γενικά οι συμπεριφορές δεν είναι πρόβλημα μόνο στην δουλειά. Ξεκινά από το σπίτι η συμπεριφορά ενός εκάστου και ανάλογα βγαίνει και ο χαρακτήρας του στην δουλειά. Εγώ το ερέθισμα το πήρα από καταγγελίες που έγιναν, κυρίως στο Ηράκλειο, όπου καταγράφηκαν τρία περιστατικά και στο τελευταίο επενέβη εισαγγελέας. Γενικότερα, όμως, τα περιστατικά κακής συμπεριφοράς στην δουλειά είναι πολύ λίγα. Το δικό μου άρθρο προκάλεσε μεγάλη συζήτηση λόγω του ενδιαφέροντος που υπάρχει για το συγκεκριμένο ζήτημα. Το καλό είναι πως όλοι οι άνθρωποι του τουρισμού καταδικάζουμε όλα αυτά τα περιστατικά. Θεωρούμε, ότι θα πρέπει να γίνονται ανώνυμα οι καταγγελίες περιστατικών που συμβαίνουν στις επιχειρήσεις, ώστε να καταπολεμηθεί το όποιο πρόβλημα υπάρχει και σε όποια έκταση. Θα πρέπει να τονίσουμε πως τα περιστατικά που έχουν καταγγελθεί είναι κατά κύριο λόγο από εργαζόμενο προς εργαζόμενο και ελάχιστα από ιδιοκτήτη προς εργαζόμενο. Επίσης καλές εταιρείες έχουν την διαδικασία της αξιολόγησης, με τις οποίες εκτός του πως αξιολογούν τον κάθε εργαζόμενο, έχουν την ευκαιρία να καταγράψουν πολλά θέματα και ζητήματα που τελικά βαίνουν εις όφελος του εργαζομένου στον τουριστικό τομέα».
ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΠΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η συζήτηση για την χρονιά που κλείνει περιλαμβάνει και το μεγάλο ζήτημα του κόστους λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων, που μάλλον δεν θα καταφέρουν να καλύψουν τα χαμένα των δύο προηγούμενων ετών παρά το ρεκόρ των αφίξεων και των διανυκτερεύσεων που καταγράφηκε.
Σχολιάζοντας, ο Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης, τόνισε τα εξής: «Κανένας δεν είχε προβλέψει την κίνηση που υπήρχε από τον Ιούλιο και μετά. Οπότε η χρονιά ήταν πολύ δυνατή από πλευράς πληρότητας και διανυκτερεύσεων και επίσης, όπως και πέρσι, αυτό κράτησε μέχρι και τις τελευταίες ημέρες της σεζόν που κλείνει.
Ήταν μια χρονιά που χαρακτηρίζεται επίσης από την αύξηση του κόστους είτε από πλευράς ενέργειας, είτε από πλευράς πρώτων υλών, είτε είχε να κάνει με το κόστος προσωπικού. Οπότε η πρόκληση είναι για το τι πραγματικά θα μείνει ως κέρδος στις τουριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες μετά από δύο χρόνια ταλαιπωρίας, ήλπιζαν πως θα έβγαιναν από την δύσκολη θέση το 2022, βρίσκονται και πάλι σε μια πολύ δυσάρεστη θέση ως προς το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα, οπότε, παραμένει το ερώτημα για το τι μέλλει γενέσθαι».