Η πράσινη μετάβαση είναι ίσως το μείζον, μαζί με τα θέματα ειρήνης, επίδικο των επερχόμενων ευρωεκλογών. Στην ερχόμενη ευρωβουλή, θα παρθούν αποφάσεις για τη νέα ΚΑΠ, τον ενεργειακό μετασχηματισμό και τα συνδεόμενα με αυτά θέματα της άρσης των ανισοτήτων, της λιτότητας, της τεχνολογικής υστέρησης της ΕΕ σε σύγκριση με ΗΠΑ και Κίνα και της Δημοκρατίας.
Σήμερα, υπάρχει ένα (ρευστό) «πράσινο μπλοκ» που συζητά και επιδιώκει την εμφατική στήριξη της πράσινης μετάβασης. Μπλοκ στο οποίο συμμετέχουν δυνάμεις της Αριστεράς, της Οικολογίας και της Σοσιαλδημοκρατίας. Σφόδρα αντίθετη στην πράσινη μετάβαση είναι η ακροδεξιά και μεγάλο μέρος των παραδοσιακών δεξιών και φιλελεύθερων κομμάτων. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του νόμου για την αποκατάσταση της φύσης, όπου, παρά τη λυσσώδη αντίδραση της ακροδεξιάς και την επίσημη αντίθεση του (δεξιού) Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ο νόμος, έστω όχι όσο φιλόδοξος θα έπρεπε, πέρασε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη σύγκρουση εκεί, διαμορφώθηκε συσχετισμός δυνάμεων με κεντρική αναφορά στις επώδυνες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που όλοι βιώνουν.
Η σύγκρουση μεταξύ του δίπολου Αριστεράς - Δεξιάς αφορά όχι τόσο την ιδέα για την (αναγκαία) πράσινη μετάβαση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αλλά τους όρους με τους οποίους θα γίνει. Με λίγα λόγια η Δεξιά δείχνει την (κατ’ επανάληψη αποτυχημένη) λύση του «μαγικού χεριού» της αγοράς, ευνοώντας μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα σε βάρος των πολλών, ενώ η Αριστερά αντιτάσσει την ανάγκη η μετάβαση να γίνει συμπεριληπτικά, προς όφελος των πολλών και λιγότερο ευνοημένων.
Στην προσέγγιση της Αριστεράς καθοριστικό ρόλο ενέχουν οι κάθε μορφής συλλογικότητες: οι (άγρια δυσφημισμένοι) αγροτικοί συνεταιρισμοί, που σήμερα με δειλά βήματα ανασυγκροτούνται στη βάση των συμφερόντων των αγροτών αντί της τυφλής κομματικής στήριξης. Αλλά και άλλες συλλογικότητες όπως ομάδες παραγωγών, ομάδες καταναλωτών και όλοι σε δίκτυα όπου θα αλληλο-ενημερώνονται, εκπαιδεύονται, στηρίζονται. Στις συλλογικότητες αυτές θα στηριχθεί η μετάβαση της πρωτογενούς παραγωγής από το χρεωκοπημένο μοντέλο της βιομηχανοποίησης και των εξαγωγών (αλλά και των «ακατανόητων» εισαγωγών π.χ. σκόρδα Κίνας και λεμόνια Αργεντινής) σε ένα νέο, με αξίες την τοπική παραγωγή και κατανάλωση, την αυτάρκεια και τη δίκαιη αμοιβή των παραγωγών. Σε ένα νέο μοντέλο όπου η καλή ποιότητα του περιβάλλοντος είναι αναγκαία προϋπόθεση.
Αντίστοιχα, για την ενεργειακή μετάβαση, εκεί που η Δεξιά προτάσσει στήριξη της αγοράς, των πολυεθνικών των ορυκτών καυσίμων, του λόμπι των πυρηνικών αλλά και των φαραωνικών εγκαταστάσεων ΑΠΕ, η Αριστερά έχει ως κεντρικό θέμα στην αντιπρότασή της συλλογικότητες, όπως οι ενεργειακές κοινότητες κάθε μορφής και σύνθεσης. Οι ενεργειακές κοινότητες και η δημοκρατική διασπορά της παραγωγής είναι οι ράγες στις οποίες θα πρέπει να κινηθούμε, ώστε η ενεργειακή μετάβαση να μας περιλάβει όλους, αφήνοντας ισχυρό θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον. Το όραμα των μεγάλων επιχειρήσεων για ακόμη περισσότερα κέρδη, θα αφήσει ως μόνο αποτέλεσμα την οικονομική και ενεργειακή φτωχοποίηση των πολλών και την ακόμη χειρότερη ποιότητα περιβάλλοντος από αυτήν στην οποία μας έχει ήδη φέρει.
Με λίγα λόγια, η πράσινη μετάβαση είτε θα έχει ταξικό πρόσημο, με ισχυρή μεροληψία υπέρ των πολλών, είτε θα επιφέρει ακόμη περισσότερα δεινά για τους λαούς της Ευρώπης. Στις συγκρούσεις που θα διαμορφώσουν τις πολιτικές, ενισχυμένη Αριστερά αποτελεί την εγγύηση για θετική έκβαση για τους πολλούς.
Πέτρος Λυμπεράκης, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Νέα Αριστερά
