ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ ΟΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ
Αγώνα με τις ίδιες τους τις αντοχές δίνουν οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, καθώς οι καιρικές συνθήκες και η ακρίβεια οδηγούν σε δραματική συρρίκνωση της παραγωγής γάλακτος - άρα και γαλακτοκομικών προϊόντων - καθώς επίσης και κρέατος.
Η καταστάσεις, οι οποίες βιώνουν χαρακτηρίζονται από τους ίδιους ως πρωτόγνωρες και απολύτως επικίνδυνες με το μέλλον τους επαγγέλματος τους, καθώς παράλληλα με το δυσμενές πεδίο που έχει διαμορφωθεί για την δουλειά τους, δεν διακρίνουν πολιτική βούληση της Ελλάδας ή της Ευρώπης για στηρίξει επί της ουσίας τον κρίσιμο τομέα της αγροδιατροφής.
Τα θέματα αυτά τέθηκαν επί τάπητος στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Χρήστο Κέλλαμε υπόμνημα του του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων.
Παράλληλα, το μέλος του Δ.Σ. του ΣΕΚ κ. Μανώλης Πατεράκης, που δραστηριοποιείται στο Ρέθυμνο ως κτηνοτρόφος, μίλησε με ιδιαίτερη αγωνία στην εφημερίδα «Ρέθεμνος» για το πώς βιώνουν εκείνος και οι συνάδελφοι του τις αρνητικές επιπτώσεις μιας σειράς κρίσεων που λειτουργούν ανασταλτικά στο να συνεχίσουν να δουλεύουν στο τομέα παραγωγής.
ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΤΟ ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΑΛΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Η μείωση της παραγωγής κρέατος και γάλακτος στην Κρήτη είναι μια πραγματικότητα που ολοένα βαίνει προς το χειρότερο. Αυτό τόνισε ο κ. Πατεράκης, ο οποίος μιλώντας στην εφημερίδα «Ρέθεμνος» είπε: «Οι ακραίες καιρικές συνθήκες που επικρατούν τους τελευταίους μήνες έχουν επιδεινώσει δραματικά την πρωτογενή παραγωγή γάλακτος και κρέατος. Έχουμε σοβαρή μείωση και σε αυτό συμβάλει και το υψηλό κόστος που αντιμετωπίζουμε και μας οδηγεί στο να μην μπορούμε να διατηρήσουμε τα κοπάδια μας».
Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας, ότι «ζήσαμε ένα χειμώνα παρατεταμένης ανομβρίας και ακολούθησαν παρατεταμένες ζέστες, καύσωνες και υψηλά επίπεδα υγρασίας. Αυτό προκάλεσε σοβαρή μείωση στην παραγωγή πρώτης ύλης διατροφής των ζώων. Υπολογίζεται, ότι στην Κρήτη η μείωση των υλών διατροφής των ζώων αγγίζει το 70% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ενώ στην υπόλοιπη χώρα αγγίζει ποσοστά ύψους 50%! Αυτό επηρέασε τα ζώα γιατί δεν υπήρχαν επαρκή ποσότητες φαγητού και πολύ λίγο νερό. Έτσι οδηγηθήκαμε σε τραγική μείωση παραγωγής γάλακτος αλλά και κρέατος διότι οι καιρικές συνθήκες επηρέασαν την θνησιμότητα των μικρών ζώων και οι κτηνοτρόφοι βρέθηκαν σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες διατήρησης των κοπαδιών. Σε αυτό βέβαια συνέβαλε και η συνεχώς αυξανόμενη ακρίβεια στις ζωοτροφές που στην Κρήτη συνεχίζει να αποτελεί μείζον ζήτημα».
Ο ίδιος τόνισε, ότι οι απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο λόγω ζέστης και υγρασίας και υποσιτισμού και το βεβαρυμμένο κόστος παραγωγής δεν αφήνουν πλέον περιθώρια αισιοδοξίας για τους κτηνοτρόφους. Ο ίδιος επισήμανε, πως οι κτηνοτρόφοι είναι ο μοναδικός κλάδος που δεν μετέφερε στους καταναλωτές τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής και εξέφρασε την άποψη πως αν η πολιτεία δεν λάβει μέτρα η υφιστάμενη κρίση στον πρωτογενή τομέα θα οδηγήσεις σε επικίνδυνα μονοπάτια όλο τον τομέα της αγροδιατροφής.
«Πώς να αντέξει ένας κτηνοτρόφος σε τέτοιες ακραίες καιρικές συνθήκες, με τόσο υψηλή φορολογία, και μάλιστα με ένα κράτος που όχι μόνο δεν είναι σύμμαχος στην προσπάθεια μας να παράξουμε αλλά μας βάζει τόσα εμπόδια όπως το δυσβάστακτο κόστος ενέργειας»!
ΕΛΛΗΝΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του ΣΕΚ κ. Μανώλη Πατεράκη το πρόβλημα των «ελληνοποιήσεων» ξένων εισαγόμενων προϊόντων γάλακτος και κρέατος δεν έχει επιλυθεί πλήρως ενώ για την Κρήτη η υπόθεση του Μεταφορικού Ισοδύναμου είναι ένα τεράστιο θέμα που αδικεί τους παραγωγούς.
«Είμαστε νησί. Μην το ξεχνούμε. Και επίσης αν υπάρχει ζωή στα ορεινά της Κρήτης, αιτία είναι η κτηνοτροφία. Δεν είναι δυνατόν να εξαιρούμαστε από το μεταφορικό ισοδύναμο, δηλαδή, να μας εξαιρούν από το τεράστιο κόστος που καλύπτεται από αυτό για όλα τα άλλα νησιά εκτός από το δικό μας» είπε ο κ. Πατεράκης για να συμπληρώσει: «Έγιναν κάποιες προσπάθειες από τον κ. Πλακιωτάκη και τον κ. Αυγενάκη αλλά ακολούθως αλλά όλα σταμάτησαν. Έγιναν οι έλεγχοι που είπαν πως θα κάνουν αλλά το αποτέλεσμα είναι να παραμένουμε όλοι απλήρωτοι από το 2022 και εντεύθεν. Οι ελπίδες που είχαμε ότι με την ισχύ του μεταφορικού ισοδύναμου και για το νησί μας, θα αντιμετωπίζονταν το τεράστιο κόστος μεταφορών που αφορά τους παραγωγούς της Κρήτης, που δεν διαφέρει από τα άλλα νησιά, δυστυχώς έμεινε στα λόγια και δεν υλοποιήθηκε. Οι πληρωμές σταμάτησαν απότομα και ακόμα μετά τους ελέγχους, κανένας δεν γνωρίζει κάτι και καμία επίσημη απάντηση δεν έχει δώσει η πολιτεία για το τι ακριβώς συμβαίνει με αυτό το θέμα».
ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΕΣ ΟΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗ ΧΩΡΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει ο Σύνδεσμος Ελλήνων Κτηνοτρόφων, η κατάσταση σε όλο το Ελλαδικό χώρο είναι δραματική για την παραγωγή του πρωτογενή τομέα.
Όπως τονίζεται σε έκθεση που παραδόθηκε στις 11 Ιουλίου 2024 στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Χρήστο Κέλλα, «Η πορεία της κτηνοτροφίας προς τηνκαταστροφή προχωράει με όλο πιο γοργά βήματα».
Τα μέλη του ΣΕΚ τονίζουν χαρακτηριστικά: «Εκφράζουμε την αγωνία μας για το
υψηλό κόστος παραγωγής και κυρίως για το κόστος ζωοτροφών και ενέργειας, για τησυνεχιζόμενη και συντονισμένη τάση μείωσης των τιμών παραγωγού, για τις αθέμιτεςεμπορικές πρακτικές που επικρατούν στην αγορά, για την πάταξη της κερδοσκοπίας σεβάρος των παραγωγών και των καταναλωτών.
Αυτή η αγωνία σε συνδυασμό με την απειλή των τραπεζικών χρεών που δημιουργήθηκαντην περίοδο της κρίσης και συνεχίζουν να απειλούν με κατασχέσεις τις αγροτο-κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και τα σπίτια των παραγωγών, δημιουργεί κατάστασηασφυξίας στον πρωτογενή τομέα. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση των αγροτικών καικτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, η μείωση του ζωικού κεφαλαίου και η συνεχιζόμενηερήμωση της υπαίθρου.
Σε όλα αυτά προστέθηκαν και τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στους κτηνοτρόφους από τις φωτιές και τις πλημμύρες που έπληξαν σημαντικά κέντρακτηνοτροφικής και γεωργικής παραγωγής όπως η Μαγνησία, η Θράκη, ο Θεσσαλικόςκάμπος και κατέστρεψαν σημαντικό αριθμό ζωικού κεφαλαίου (αιγοπρόβατα, βοοειδή,Χοιρινά, πουλερικά και μελίσσια). Ταυτόχρονα, εκατοντάδες αγροτικές υποδομέςυπέστησαν πλήρη καταστροφή. Κτηνοτροφικές και γεωργικές εγκαταστάσεις,αποθηκευτικοί χώροι ζωοτροφών και εφοδίων, μηχανήματα και εξοπλισμός χάθηκανολοσχερώς. ΕΠΛΗΓΗ Ο ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ Ζωικής και Φυτικής παραγωγής».
Στο πλήθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι προστίθενται το νέο σύστημα επισήμανσης τροφίμων Nutri-Score, που τα τελευταία χρόνια
προωθείται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και λειτουργεί εις βάρος των ελληνικών
τροφίμων και της Μεσογειακής διατροφής. Επίσης η δημιουργία εναλλακτικών προϊόντων ( π.χ συνθετικό γάλα, συνθετικόκρέας), τα προϊόντα φυτικής προέλευσης, τα οποία φέρουν τίτλους πουπαραπέμπουν σε ζωικά προϊόντα π.χ. γάλα αμυγδάλου κ.α.
Έτσι στην έκθεση του ο ΣΕΚ τονίζει:
Η Ελλάδα, ως βασικός εκφραστής της Μεσογειακής διατροφής και κουλτούρας, θαπρέπει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την προστασία της διατροφικής της παράδοσης.Μετά από όλα αυτά διερωτώμεθα "ποιο είναι το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας"και τι μπορούμε να κάνουμε για να γίνει καλύτερο;
Χωρίς την ουσιαστική στήριξη της κτηνοτροφίας από την πολιτεία, όπως έχει συγκεκριμένα ζητήσει ο ΣΕΚ, ο κλάδος θα καταρρεύσει».
ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΟΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ
Μέτρα άμεσης προτεραιότητας όπως :
Α) Άμεση εκκίνηση του ΟΣΔΕ 202. Να πληρωθούν τα χρωστούμενα του ΟΣΔΕ 2023 άμεσα
Β) Άμεση και πλήρη αποζημίωση όλων των πληγέντων κτηνοτρόφων
Γ) Επίλυση προβλημάτων άδειας λειτουργίας
Δ) Συμμετοχή των εθνικών οργανώσεων των κτηνοτρόφων ΣΕΚ και ΠΕΚ στην Εθνική Επιτροπή AKIS για την εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών.
Ε) Ουσιαστική στήριξη των κτηνοτρόφων με 160 εκ. € ακόμη.
ΣΤ) Προστασία των αγροτικών – ζωικών προϊόντων από τις «ελληνοποιήσεις»
Ζ) Νομοθέτηση προστασίας της πρώτης κατοικίας και σταβλικών εγκαταστάσεων πτηνοκτηνοτρόφων.
Η) Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών προς ΕΛΓΑ
Θ) Δημιουργία μόνιμης ομάδας εργασίας για την κτηνοτροφία
– Φθηνό αγροτικό πετρέλαιο, όπως έχει θεσπιστεί για τις ναυτιλιακές εταιρίες
– Σταθερή τιμή στο αγροτικό ρεύμα στα επίπεδα προ των αυξήσεων ( 0,07 €/κιλοβατώρα)
– Μείωση ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής
– Υλοποίηση ειδικού προγράμματος εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες των αγροτικών και κτηνοτροφικών κτηρίων με εγγυημένη πρόσβαση στο δίκτυο
– Απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη της ανταγωνιστικότητας
– Ανασυγκρότηση της υπαίθρου
– Ισχυροί συνεταιρισμοί και οργανώσεις παραγωγών
– Άμεση ολοκλήρωση της σύνταξης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, χωρίς άλλη οικονομική επιβάρυνση για τους κτηνοτρόφους και αξιοποίηση όλων των βοσκοτόπων με μακροχρόνια απόδοσή τους για κτηνοτροφική χρήση
– Γενετική βελτίωση, εγχώριων φυλών αγροτικών ζώων
– Στήριξή των νέων αγροτών – κτηνοτρόφων
– Δημιουργία ανταγωνιστικών εταιρικών σχημάτων logistics σε κάθε Περιφέρεια με συμμετοχή και των τοπικών συνεταιριστικών οργανώσεων
– Εργάτες γης και κτηνοτροφίας. Απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης των σχετικών εγκριτικών πράξεων, ώστε να μην οδηγούμαστε σε τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού στον πρωτογενή τομέα.
– Ολοκληρωμένο σύστημα αγροτικής εκπαίδευσης με πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων.
Νέα ΚΑΠ 2023-2027:
Να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις θα πάνε σε αυτούς που παράγουν. Αναδιανομή του εθνικού αποθέματος στους κτηνοτρόφους, με βάση τα ζώα που έχουν, να μην δικαιούνται βοσκοτοπικά δικαιώματα όσοι δεν έχουν ζώα.
Για τη χρηματοδότηση της συνδεδεμένης στήριξης,
– Για τον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο προτείνεται να διαμορφωθούν: Για την Κρήτη – νησιά : 30€/θηλυκό ζώο, για τις ορεινές, μειονεκτικές περιοχές :25€/θηλυκό ζώο, για τις πεδινές περιοχές: 20€/θηλυκό ζώο, για τις αρνάδες αναπαραγωγής 10 €/αρνάδα.
– Για τον τομέα της βοοτροφίας τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο προτείνεται να διαμορφωθούν : Αγελάδες : 200€ /ζώο. Μοσχάρια Ηλικίας έως 14 μηνών: 200€ /ζώο. Μοσχάρια Ηλικίας 14 έως 24 μηνών 250€ /ζώο. Μοσχίδες Αναπαραγωγής : 500€ /ζώο
Για την καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών όπως είναι η Μηδική, η ενίσχυση να δοθεί αποκλειστικά ή έστω κατά προτεραιότητα στους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους που ιδιοπαράγουν και να παραμείνει η ενδεικτική τιμή στα 25 €/στρέμμα.
Για την καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών προτείνεται να διπλασιαστεί η έκταση αναφοράς, να αυξηθεί ο προϋπολογισμός αντίστοιχα με την αύξηση των στρεμμάτων, να δοθεί η ενίσχυση κατά προτεραιότητα στους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους και να πολλαπλασιαστεί η ενδεικτική τιμή.
Για τη βελτίωση του βαθμού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές ζητάμε: Συμμετοχή σε μελέτη της για τις στρατηγικές διατροφής των προβάτων
– Αύξηση του ποσού στήριξης μέσω της Κ.Α.Π. Το ποσοστό 2% του εθνικού κονδυλίου μέσω των συνδεδεμένων παρεμβάσεων δεν επαρκεί για τη χάραξη μιας αποτελεσματικής στρατηγικής από την Ε.Ε.
– Προτείνεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ειδικής ενίσχυσης για την καλλιέργεια πρωτεϊνούχων ζωοτροφών, με αυξημένο κονδύλι, όπως στο βαμβάκι.
– Αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων ιδιαίτερα των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών, που το έλλειμμα είναι μεγαλύτερο.
– Στήριξη δημιουργίας Ομάδων Παραγωγών για καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών.
– Σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και διάχυση των αποτελεσμάτων της.
Μέτρα μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-2027:
– Να υλοποιηθούν Μικρά Σχέδια Βελτίωσης μέσω της νέας ΚΑΠ, για στοχευμένες επενδύσεις, μικρού κόστους και με γρήγορες διαδικασίες, σε όλους τους κλάδους της ζωικής παραγωγής. Τα Μ.Σ.Β. ήταν μια καινοτόμος δράση του ΠΑΑ 2007-2013, πρόταση του ΣΕΚ, που με ταχύτατες διαδικασίες, οδήγησε στον εκσυγχρονισμό των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Σημαντικός μπορεί να είναι ο ρόλος των αναπτυξιακών εταιριών τοπικής αυτοδιοίκησης.
– Να δοθούν κίνητρα για την ίδρυση δικτύου μικρών και μεσαίων τυροκομείων για την παραγωγή επώνυμων τοπικών τυροκομικών προϊόντων με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και ξεχωριστή ταυτότητα, (brandname), δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας και για εξαγωγές.
– Υλοποίηση προγραμμάτων προβολής και προώθησης στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές τυροκομικών προϊόντων, σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
– Να υλοποιηθούν ειδικά προγράμματα στήριξης για τα νησιά και ιδιαίτερα για την Κρήτη.
– Εφαρμογή καινοτόμων υπηρεσιών, όπως αυτή της ευφυούς γεωργίας και στην κτηνοτροφία, που προσεγγίζει ολιστικά την παραγωγική διαδικασία μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας του παραγόμενου αγροτικού προϊόντος και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Πρόσθετα μέτρα για την κτηνοτροφία:
– Τροποποίηση του Νόμου 4492/2017 «Διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων και άλλες διατάξεις» και να συμπεριληφθούν στην υποχρέωση πληρωμής του 60ημερου και οι αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης.
– Συμμετοχή εκπροσώπων των Οργανώσεων των Κτηνοτρόφων στα Δ.Σ. των Οργανισμών ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΛΓΑ, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΦΚΑ Αγροτών, ΕΦΕΤ.
– Ενεργοποίηση και αξιοποίηση του θεσμού του κτηνιάτρου εκτροφής καθώς και των γεωργικών συμβούλων, για τη στήριξη και αναβάθμιση της κτηνοτροφίας, τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων της αγροτικής εκμετάλλευσης. Να υπάρξει διατίμηση στις τιμές των κτηνιατρικών φαρμάκων όπως στα φάρμακα για τον άνθρωπο.
– Κίνητρα για δημιουργία ισχυρών εμπορικών σημάτων ελληνικών κτηνοτροφικών προϊόντων και διασύνδεσή τους με την τουριστική υποδομή της χώρας μας σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
– Να ισχύσει άμεσα και για την Κρήτη το σύνολο των ρυθμίσεων για το μεταφορικό ισοδύναμο που ισχύουν για τις υπόλοιπες νησιωτικές περιοχές της χώρας.
«Η Ελληνική Κτηνοτροφία μπορεί να αποτελέσει τον βασικό αναπτυξιακό μοχλό της Ελληνικής Οικονομίας. Απασχολεί δυναμικό κομμάτι του ενεργού πληθυσμού, παράγει την πρώτη ύλη για παραγωγή σημαντικής προστιθέμενης αξίας, δίνει ζωή στην ύπαιθρο και μπορεί υπό προϋποθέσεις να δώσει προοπτικές σε νέους παραγωγούς» καταλήγει ο ΣΕΚ στην έκθεση του.
