Το ΕΣΥ, με βασικό κορμό τα Δημόσια Νοσοκομεία, μέσα στα 35 έτη πολιτικών μεταρρυθμίσεων προσπαθεί να προσαρμοστεί στις διαχρονικές συνθήκες (πολιτικές, οικονομικές, επιστημονικές, τεχνολογικές) ώστε να συμβάλλει στην παραγωγή και παροχή υπηρεσιών υγείας. Τα Δημόσια Νοσοκομεία και οι Δημόσιες Υπηρεσίες Υγείας είναι ζωντανοί οργανισμοί που λειτουργούν αδιάλειπτα και ακατάπαυστα προσφέροντας συνεχώς και αδιακρίτως τις υπηρεσίες τους. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.) συστήθηκε με το νόμο 1397/1983 από την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με Υπουργό τον Παρασκευά Αυγερινό και αποτελεί τη μεγαλύτερη νομοθετική ρύθμιση στο Ελληνικό υγειονομικό σύστημα μεταπολιτευτικά αναφέροντας ότι: «1.Το κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών υγείας στο σύνολο των πολιτών. 2.Οι υπηρεσίες υγείας παρέχονται ισότιμα σε κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από την οικονομική και επαγγελματική του κατάσταση, μέσα από ενιαίο και αποκεντρωμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας, που οργανώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού». Με το νόμο 2071/1992 «Εκσυγχρονισμός και Οργάνωση του Συστήματος Υγείας» η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με Υπουργό τον Γεώργιο Σούρλα, αντικαθιστά το προηγούμενο άρθρο ως εξής: «1. Το κράτος μεριμνά για την ίδρυση, λειτουργία, οργάνωση και εποπτεία των κατάλληλων φορέων, προς εξασφάλιση της υγείας των πολιτών. 2. Το κράτος εξασφαλίζει το δικαίωμα και την δυνατότητα στον πολίτη να επιλύσει προληπτικά ή θεραπευτικά το πρόβλημα της υγείας του, μέσα από διαδικασίες που θα του διασφαλίζουν στο ακέραιο την ελεύθερη επιλογή και τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας». Έκτοτε μεσολάβησαν δεκάδες νόμοι, που ο ένας αναιρούσε ή συμπλήρωνε τον άλλο κατά το δοκούν της Κυβερνητικής πολιτικής (βλέπετε νόμοι 2194/1994, 2519/1997, 2889/2001, 3172/2003, 3204/2003, 3329/2005 , 3370/2005 , 4025/2011, 4052/2012, 4238/2014). Στον πρόσφατο νόμο 4368/2016 «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις» που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., με Υπουργό Υγείας τον Ανδρέα Ξανθό, διακρίνονται τρία βασικά σημεία. Το πρώτο αφορά τα μέτρα ανακούφισης από την ανθρωπιστική κρίση και τη διασφάλιση της καθολικής υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού των ανασφάλιστων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Το δεύτερο στα πλαίσια της αναβάθμισης της Λειτουργίας του Δημόσιου συστήματος Υγείας εστιάζει στην προστασία των δικαιωμάτων των ληπτών υπηρεσιών Υγείας και το τρίτο αφορά τη Λίστα Χειρουργείου για τη διασφάλιση της ισότητας και τη μη διάκριση των ασθενών στην παροχή χειρουργικών επεμβάσεων στα νοσοκομεία. Το Σύνταγμα αναφέρεται λακωνικά στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, στο άρθρο 5 παρ.5: «Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία κάθε προσώπου έναντι των βιοϊατρικών παρεμβάσεων». Θα μπορούσε να υπάρχει μία πιο εκτεταμένη αναφορά που να καθορίζει την ευθύνη του κράτους στην προστασία της υγείας των πολιτών συμπεριλαμβάνοντας θέματα βιοηθικής. Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι η ασυνέχεια της νομοθεσίας, το πλήθος των νόμων, των Προεδρικών Διαταγμάτων, των Υπουργικών αποφάσεων και των εγκυκλίων λειτούργησαν ανασταλτικά στο κοινωνικό αγαθό της Υγείας, που βρισκόταν διαχρονικά μεταξύ της σφύρας της πολιτικής και του άκμονος της νομοθεσίας.
Νεκτάριος Μεταξάκης
Αξ/κος ε.α. ΠΝ - Πιλότος Ε/Π
Πολιτικός και Διοικητικός Επιστήμων
