Χάρης Στρατιδάκης
Γ.Γ. Δ.Σ. Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνης
ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Δεν φτάνει να προσφέρεις εθελοντικά στον πολιτισμό του τόπου σου. Δεν φτάνει να είσαι εξαιρετικός σ’ αυτό που προσφέρεις. Πρέπει και να φεύγεις την κατάλληλη στιγμή, να παραδίδεις τα ηνία στο αποκορύφωμα της προσφοράς σου. Αυτό ακριβώς έκαναν αφανώς δύο σημαντικοί για το Ρέθυμνο άνθρωποι.
Πρώτη παρέδωσε τη θέση της στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνης η Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Μουσείου, το 1974, μαζί με την πρόεδρό του Φαλή Βογιατζάκη, τον Χριστόφορο Σταυρουλάκη και τον Κώστα Ξεξάκη. Υπήρξε επίσης η Επιστημονική Υπεύθυνή του, κάτω από τις οδηγίες της οποίας στήθηκε το Μουσείο και με κείμενα της οποίας τεκμηριώθηκαν τα εκθέματά του. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα, που προετοιμάζεται ένας αναλυτικός κατάλογος του Μουσείου, στα δικά της κείμενα στηρίζεται, με ελάχιστες προσθήκες σε εκείνα που είχε γράψει πριν από μισό αιώνα.
Η Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη δεν είναι Ρεθεμνιώτισσα, ούτε καν Κρητικιά. Όμως αγάπησε τον τόπο μας και του προσέφερε πολλά. Γεννήθηκε στην Κηφισιά και φοίτησε στη Γερμανική Σχολή της Αθήνας. Σπούδασε Γερμανική Φιλολογία και συνέχισε στη Βέρνη της Ελβετίας, όπου σπούδασε στη Σχολή Γραμματέων. Την διετία 1955-1957 εργάστηκε στο Υπουργείο Προεδρίας και από το 1957 έως το 1959 στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, ενώ κατά το χρονικό διάστημα 1960-1962 διετέλεσε ιδιαιτέρα γραμματέας της λαογράφου Αγγελικής Χατζημιχάλη. Το 1962 φοίτησε στη Σχολή Ξεναγών στην Αθήνα και από τότε έως το 1988 έκανε ξεναγήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Εκτός από Επιστημονική Συνεργάτης και Γενική Γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνης κατά το χρονικό διάστημα 1981-2015, ήταν και παραμένει Επιστημονικός Συνεργάτης του Ναυτικού και Ιστορικού Μουσείου Γαλαξιδίου. Μάλιστα το 2000 είχε αναλάβει την αναδόμηση του κτηρίου του Μουσείου και στη συνέχεια έφερε σε πέρας την επανέκθεση των ών συλλογών του. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν περί τα 60 άρθρα, αναφερόμενα ως επί το πλείστον στη λαϊκή τέχνη της Κρήτης και στη ναυτική πολιτεία του Γαλαξιδίου. Έχει επίσης εκδώσει 12 βιβλία, στα ελληνικά και αγγλικά, με πιο γνωστό εκείνο με τον τίτλο «Τα υφαντά της Κρήτης, Διακόσμηση και σύμβολα», που πρωτοεκδόθηκε το 1987.
Δεύτερος στη σειρά παρέδωσε τα ηνία της διοίκησης του Μουσείου στους νεότερους ο συμπολίτης Γιώργης Αγγελιδάκης, ιδρυτικό μέλος και Αντιπρόεδρος του Διοικητικού του Συμβουλίου και μεγάλος χορηγός των εκθεμάτων του. Γι’ αυτόν δεν θα αναφέρω πολλά, μιας που η ζωή και η δραστηριότητά του στο Ρέθυμνο είναι λίγο πολύ γνωστά, ιδιαίτερα μετά την κυκλοφορία δύο αυτοβιογραφικών του βιβλίων, εκείνου του Θεόδωρου Πελαντάκη με τον τίτλο «Αναμνήσεις Γιώργη Αγγελιδάκη» και το πιο πρόσφατο του Κωνσταντίνου Μπλιάτκα με τον τίτλο «Ο γιατρός: ζωή, έργο και όραμα του Γιώργη Αγγελιδάκη».
Αντί να γράψω εγώ, προτιμώ να παραθέσω μέρος της προσφώνησης της Φαλής Βογιατζάκη στην εκδήλωση που διοργανώθηκε τον περασμένο Μάρτιο προς τιμήν του. «Ο Γιώργης Αγγελιδάκης, καταξιωμένος γιατρός και στην κυριολεξία άρχων στην πόλη μας, αγκάλιασε το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο μας από την πρώτη στιγμή. Μετά τον θάνατο της μητέρας του μας δώρισε όλα της τα έργα..., που κοσμούν τις συλλογές και τα εκθέματά μας. Στάθηκε πρόθυμος, κυριολεκτικά πολύτιμος συμπαραστάτης και εμψυχωτής για να στηθεί το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, από τη δύσκολη φάση της αγοράς του ακινήτου μέχρι σήμερα. Το ενδιαφέρον του και η συνδρομή του σε ό,τι του ζητήθηκε ήταν αποτελεσματική και ανεξάντλητη... Η ανιδιοτέλειά του και η ειλικρίνεια, απαραίτητες προϋποθέσεις για μια πραγματική φιλία, συνέπεσαν με τις κοινές μας αξίες. Η αγάπη μας για τον τόπο μας και η διάθεση προσφοράς, αποτελούν την αφετηρία και το θεμέλιο της συνεργασίας μας. Ο γιατρός έγινε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και αντιπρόεδρος του Μουσείου μετά το θάνατο του Χριστόφορου Σταυρουλάκη, συνιδρυτή μαζί μου του Ιδρύματος Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης. Είχα και έχω την τύχη όλα αυτά τα χρόνια να έχω δίπλα μου, τη σοβαρή παρουσία και στήριξη ενός γνήσιου Ρεθεμνιώτη, που εκφράζει, όσο λίγοι, το ήθος, την αρχοντιά και την παράδοση αυτής της πόλης».
Πέραν των παραπάνω, υπενθυμίζω εδώ την προσφορά του στην εθνική αντίσταση, τις μακροχρόνιες θητείες του στο Δημοτικό Συμβούλιο και στο Νοσοκομείο, τον αγώνα του για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Κρήτης, τις σχέσεις του με τον Παντελή Πρεβελάκη και την γενικότερη ενεργό παρουσία του στα κοινωνικά και καλλιτεχνικά τεκταινόμενα του τόπου επί επτά συναπτές δεκαετίες.
Τόσο η Ροδούλα Σταθάκη-Κούμαρη όσο και ο Γιώργης Αγγελιδάκης παραιτήθηκαν από τις θέσεις τους στο Συμβούλιο του Μουσείου, κάνοντας επίκληση της προχωρημένης ηλικίας τους. Στην πραγματικότητα, αν και είχαν να προσφέρουν ακόμη πολλά, επέδειξαν ανωτερότητα ψυχής. Ακολούθησαν τη φιλοσοφία ζωής, που εκφράζεται από το απόφθεγμα του Φρ. Νίτσε «Η πιο μεγάλη τέχνη είναι να αποχωρείς την κατάλληλη στιγμή». Ή, για να ανταποκριθούμε στο χιούμορ και στη θυμοσοφία του Γιώργη Αγγελιδάκη, το κρητικό απόφθεγμα «Καλιά να λείπεις παρά να περισσεύγεις»!
Τη θέση της Ροδούλας Σταθάκη-Κούμαρη στο Διοικητικό Συμβούλιο κατέλαβε ο υπογραφόμενος, μετά από την τιμητική γι’ αυτόν πρόταση της Προέδρου του Μουσείου. Τη θέση του Γιώργη Αγγελιδάκη κατέλαβε εδώ και ένα μήνα η Κατερίνα Τσακάλη-Δομαζάκη. Πάγιες θέσεις στο Συμβούλιο κατέχουν η Φαλή Βογιατζάκη (Πρόεδρος), ο Γιώργος Βογιατζάκης (Αντιπρόεδρος) και ο Μανούσος Παραγιουδάκης (Μέλος). Είμαι σίγουρος ότι οι Ρεθεμνιώτες θα μας βοηθήσουν να ανταποκριθούμε στο ύψος των ευθυνών μας, ώστε να αναδείξουμε το Μουσείο σε ένα από τα καλύτερα στο είδος του στη χώρα μας και να το καταστήσουμε ακόμα πιο ενεργό παράγοντα του ρεθεμνιώτικου πολιτισμικού γίγνεσθαι.
