Το δεντρολίβανο ή αρισμαρί (Rosmarinus officinalis) είναι αρωματικός αειθαλής θάμνος που ανήκει στο γένος Ροσμαρίνος στην οικογένεια της μέντας .
Η λατινική ονομασία του φυτού Rosmarinus σημαίνει δροσιά της θάλασσας και είναι σύνθετη από τις λέξεις ros(δροσιά) και marinus(θάλασσα),γιατί πιστευόταν ότι το φυτό μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς πότισμα, αρκούμενο μόνο υγρασία που προέρχεται από τη θάλασσα.
Είναι ένα φυτό γνωστό και αγαπητό από την αρχαιότητα, όταν οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σε διάφορες θρησκευτικές τελετές και γιορτές, σε στολισμούς κτηρίων και ως καύσιμο για θυμίαμα.
Ευδοκιμεί σε όλες τις περιοχές της Μεσογείου, αλλά σήμερα εκτός από τις περιοχές αυτές καλλιεργείται ως καλλωπιστικό για τα ωραία κυανά άνθη του σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και τις εύκρατες περιοχές της Αμερικής.
Τα άνθη του αναζητούνται από τις μέλισσες γιατί γίνονται πηγή για παραγωγή μελιού. Από τις κορυφές των ανθοφόρων βλαστών εξάγεται με απόσταξη το αιθέριο έλαιο του. Διαθέτει πλήθος εφαρμογών και ωφελίμων δράσεων που αξιοποιούνται και μελετώνται μέχρι σήμερα.
Περιγραφή του φυτού
Είναι ένας πυκνόφυλλος θάμνος με ύψος που δεν ξεπερνά τα δύο(2) μέτρα. Τα φύλλα του είναι δερματώδη μικρά που μοιάζουν με πευκοβελόνες. Η πάνω επιφάνεια των φύλλων έχει χρώμα σκούρο πράσινο και η κάτω επιφάνεια είναι ελαφρώς χνουδωτή με χρώμα λευκό ή αχνά γκριζωπό. Τα άνθη βρίσκονται κατά ομάδες και βγαίνουν στις μασχάλες των φύλλων. Το χρώμα τους είναι μοβ κυανόλευκο ή και λευκό. Μπορεί να φυτρώσει και σε βραχώδες ορεινές περιοχές. Οι βλαστοί έχουν ένα ευχάριστο άρωμα που μοιάζει με αυτό του τσαγιού και η γεύση τους είναι ελαφρώς πικρή και λίγο καυτερή.
Ιδιότητες του δεντρολίβανου
1) Αντιοξειδωτικά οφέλη
Το δεντρολίβανο ως βότανο είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, λόγω των υψηλών επιπέδων φλαβονοειδών και φαινολικών οξέων του. Έτσι λοιπόν συμβάλλουν στην προστασία των οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού και τις εν γένει λειτουργίες του από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερεςρίζες. Καθοριστικός είναι ο ρόλος του στην επιβράδυνση εμφάνισης της άνοιας και του Alzheimer .
2) Αντιβακτηριακές ιδιότητες
Τα υψηλά επίπεδα του φαινολικού οξέος που περιέχονται στο δεντρολίβανο, συμβάλλουν στις ισχυρές αντιβακτηριακές του ιδιότητες, όπως στην επούλωση μικρο τραυμάτων.
3) Εγκεφαλική λειτουργία
Για πολλά χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν ότι μια από τις ιδιότητες του δενδρολίβανου, είναι η βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Διάφορες μελέτες και συγκεκριμένα μια μελέτη του 2018, κατά την οποία οι συμμετέχοντες έπιναν νερό που περιείχε εκχύλισμα δεντρολίβανου, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι είχε ευεργετική επίδραση στην γνωστική των απόδοση.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω το εκχύλισμα δεντρολίβανου θα μπορούσε να βοηθήσει στην θεραπεία ακόμη και στην πρόληψη της άνοιας και γενικά στην βελτίωση της γνωστικήςλειτουργίας σε ηλικιωμένους .
4) Διάθεση και ύπνος
Μελέτες έχουν δείξει ότι το δεντρολίβανο μπορεί να βοηθήσει στη διάθεση και την ποιότητα του ύπνου.
5) Βοηθά την πέψη
Μια από τις ιδιότητες του δεντρολίβανου που εφαρμόζεται παραδοσιακά τόσο στην αρχαιότητα, όσο και σύγχρονη εποχή, είναι η ικανότητα του να βοηθά την πέψη.
6) Υγεία των ματιών
Επίσης μια από τις σημαντικές ιδιότητες του δεντρολίβανου είναι η δυνατότητα του να προστατεύει και να προάγει την υγεία των ματιών και περισσότερο των ηλικιωμένων.
7) Πως καταναλώνεται
Το δεντρολίβανο μπορεί να καταναλωθεί ως τσάι και ως καρύκευμα φαγητού .Ως τσάι είναι εξαιρετικό ρόφημα με θρεπτική αξία τόσο για τη γεύση του, όσο και για το άρωμα του. Έχει γεύση αλμυρή, με άρωμα πεύκου, είναι λίγο πικρό, βγάζοντας ταυτόχρονα αρώματα μέντας. Πίνοντας τσάι δεντρολίβανου μπορούμε να επωφεληθούμε των παραπάνω περιγεγραμμένων οφελών . Ως καρύκευμα για φαγητό, λόγω της γεύσης και αρώματος του ταιριάζει με πολλά <<χορταστικά>> φαγητά και πιάτα, όπως αρνί,λουκάνικα,μαγειρευτά, σούπες.
8) Παρενέργειες
Σε μέτριες ποσότητες το τσάι δεντρολίβανου είναι ασφαλές για την πλειονότητα των ανθρώπων. Η υπερβολική όμως κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις σε ευαίσθητα άτομα.
ΤΡΙΠΟΔΙΑΝΑΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΧΗΜΙΚΟΣ (Τ.Υπ.αγοράς τροφίμων)
