Η τρούφα(truffle ή tartufo) είναι ένα σχετικά σπάνιο είδος υπόγειου μανιταριού που συμβιώνει και αναπτύσσεται στις ρίζες ορισμένων ειδών δένδρων ή και θάμνων. Οι τρούφες είναι οι καρποφορίες υπόγειων μυκήτων του γένους Ασκομύκητες και Terfezia. Έχει σχήμα κονδύλου μεγέθους 2-7 συνήθως εκατοστών, γκριζόμαυρα έως ωχρόλευκα, που παράγονται μέσα στο έδαφος σε βάθος 6-15 περίπου εκατοστά
Μία λεπτομέρεια όλοι οι μύκητες είναι ετερότροφοι οργανισμοί, διότι δεν μπορούν να συνθέσουν ουσίες απαραίτητες για την επιβίωση τους. Για να αντιμετωπίσουν αυτή την έλλειψη προσκολλώνται με μια φυτική βλαστική σύνθεση – δομή που ονομάζεται <<μυκήλιο>> σεμερικούς τύπους φυτών(δένδρα,θάμνους), δημιουργώντας μια σχέση ονομαζόμενη <<μυκορριζική συμβίωση>> από την οποία ωφελούνται και δύο μέρη. Η συμβίωση πραγματοποιείται τόσο σε ξυλώδη και ποώδη φυτά, κυρίως με συγκεκριμένα δασικά είδη, όπως ο κάπρινος, οι κέδροι, οι φουντουκιές, τα πεύκα, οι λεύκες, οι δρυς, οι ιτιές και τα φλαμούρια. Οι μυκηλιακές υφές αυτών των μυκήτων περιβάλλουν τα λεπτοριζικάτριχίδια των φυτών και απομυζούν από αυτά κυρίως υδατάνθρακες, ενώ οι ρίζες των φυτών ευεργετούνται ως προς την αύξηση της ικανότητας των να προσροφούν νερό από το έδαφος, αζωτούχες ουσίες και στοιχεία όπως το κάλιο, φωσφόρο, σίδηρο, καθώς και ιχνοστοιχεία
Η τρούφα σχηματίζεται κάτω από το έδαφος, πάνω στη ρίζα του συμβιούντος φυτού. Έχει μορφή στρογγυλή περισσότερο ή λιγότερο ανώμαλη, με μέγεθος που ποικίλλει από διαστάσεις ενός μπιζελιού σε εκείνη ενός πορτοκαλιού
Κατά την ωριμότητα κάθε είδος τρούφας εκπέμπει τη δική οσμή, την οποία ένας εκπαιδευμένος σκύλος είναι σε θέση να προσδιορίσει και στη συνέχεια συλλέγεται από τον καλλιεργητή
Τα είδη της τρούφας
-Καλοκαιρινή τρούφα
-Λευκή τρούφα
-Μαύρη χειμερινή
Θρεπτική αξία
Η γαστρονομική και θρεπτική του αξία κάνουν τον μύκητα, ένα από τα πλέον περιζήτητα εδέσματα παγκοσμίως
Στην τρούφα αποδίδονται επίσης θεραπευτικές δράσεις κατά μυικών και αρθριτικών πόνων, υψηλών επιπέδων χοληστερίνης και ισχυρές αφροδισιακές ιδιότητες