Η Ρεθεμνιώτισσα Μαρία Καντιφέ, είναι ταλαντούχος ηθοποιός, σκηνοθέτης και δασκάλα υποκριτικής. Από το 1986 που ξεκίνησε να ασχολείται με το θέατρο έως και σήμερα έχει παίξει σε όλες τις σκηνές του Εθνικού Θεάτρου σε διάφορα ΔΗΠΕΘΕ και σε πολλές θεατρικές σκηνές του ελεύθερου θεάτρου. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Γιώργου Θεοδοσιάδη και πέρα από τη σχολή έχει παρακολουθήσει μαθήματα χορού, φωνής, τραγουδιού, ποίησης, και αυτοσχεδιασμού.
Έχει παίξει δίπλα σε μεγάλους πρωταγωνιστές και συνεργάστηκε με πολλούς σκηνοθέτες ως ηθοποιός και ως βοηθός σκηνοθέτη, όπως: τον Μίνω Βολανάκη, τον Κώστα Τσιάνο, το Σωτήρη Χατζάκη, τον Κώστα Μπάκα, τη Λυδία Κονιόρδου και πολλούς άλλους. Ασχολήθηκε για πολλά χρόνια με την προετοιμασία ηθοποιών και τη διδασκαλία μαθητών ως δασκάλα υποκριτικής. Από το 2014 έχει δημιουργήσει στον Θεατρικό Περίπλου, του οποίου αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά μέλη, μια σχολή εκπαίδευσης νέων ηθοποιών, το Σχολείο Θεάτρου.
Η Μαρία Καντιφέ -μεταξύ άλλων- απαντάει στο «Ρέθεμνος» για τα μυστικά ενός επιτυχημένου σχήματος για το αν το ταλέντο είναι έμφυτο ή επίκτητο, για την παρουσία του Θεατρικού Περίπλου στο Ρέθυμνο, αλλά και για τις φετινές και μελλοντικές παραγωγές του σχήματος.
- Στον τόπο μας, ο «Θεατρικός Περίπλους» αποτελεί «εγγύηση» για την ποιότητα και την αρτιότητα των παραστάσεων που επιλέγονται ν’ ανέβουν, ενώ συγχρόνως το «Σχολείο Θεάτρου» πασχίζει να μεταλαμπαδεύσει τη θεατρική παιδεία. Ποιο είναι το μυστικό ενός επιτυχημένου θεατρικού σχήματος δεδομένου ότι δεν φτάνει μόνο η αγάπη για την τέχνη του θεάτρου και ποιες είναι οι θυσίες που πρέπει να γίνουν ώστε να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα;
«Η «αγάπη για την τέχνη του Θεάτρου»… Η αγάπη για τη φύση, για τον άνθρωπο! Η αγάπη γενικότερα… Αρκετά σημαντικό, αρκετά δύσκολο και αρκετά υποκειμενικό συναίσθημα. Τι σημαίνει «αγαπώ» κάτι; Κι αν ναι, «πόσο το αγαπώ»; Εύκολες οι λέξεις, αλλά πόσο τις εννοούμε; Αν «αγαπώ» το Θέατρο, είμαι έτοιμος να πιεστώ γι’ αυτήν την αγάπη, να κουραστώ, να ξεπεράσω τον εαυτό μου; Αν ναι, τότε ίσως να φτάνει αυτή η αγάπη για να γίνει η αρχή. Υπάρχει μια παρεξηγημένη αντίληψη της λέξης «αγάπη», της λέξης «διασκέδαση», της λέξης «ομαδικότητα», απ’ όλους μας. Γιατί για τον καθένα μας η έννοια των πραγμάτων είναι τόσο διαφορετική, ενώ νομίζουμε ότι μιλάμε για το ίδιο. Δεν υπάρχει λοιπόν συγκεκριμένη «συνταγή» για ένα επιτυχημένο θεατρικό σχήμα.
Όπως σε κάθε συνολική δουλειά, έτσι και στο Θέατρο, πρέπει να υπάρχει από κάτω ένας βασικός πυρήνας ανθρώπων που οι γνώσεις, οι ιδέες, οι αξίες, τα «θέλω» τους και η «ποιότητά» τους, να επηρεάζει, να εμψυχώνει, να εμπνέει τους άλλους. Και μέσα από την πράξη και την τριβή, όλοι ν’ αρχίσουν σιγά σιγά, να έχουν μια συγγενική, κοινή σχέση με το αντικείμενο που ασχολούνται, κοινούς στόχους.
Πρέπει ο καθένας ξεχωριστά ως κομμάτι ενός θεατρικού σχήματος:
- Να ξεπεράσει το εύκολο, που είναι ξεκούραστο και να πάει στο δύσκολο. (π.χ. Στο Θεατρικό Περίπλου τη στιγμή που ένα βήμα σε μια χορογραφία δεν είναι εφικτό ή μια λέξη δεν λέγεται όπως πρέπει κι όλο αυτό μπορεί να γεμίσει όλο το πεντάωρο ή καμιά φορά και το εφτάωρο για να τελειοποιηθεί, τότε, έχει τελειώσει το εύκολο που ήταν ξεκούραστο κι έχει έρθει το δύσκολο.)
- Να μην έχει στόχο ΜΟΝΟ την προσωπική του διασκέδαση. (Όταν η πρόβα στο «Σχολείο Θεάτρου» είναι αρκετά κουραστική, γεμάτη δύσκολες σωματικές ή και ψυχολογικές συνθήκες και παρ’ όλα αυτά πρέπει να συνεχίσει, σταματάει η «διασκέδαση», όπως την αντιλαμβάνεται ο κόσμος που δεν κάνει θέατρο).
- Να έχει γούστο… Αγάπη για το «ωραίο»
- Να έχει οργάνωση, υπευθυνότητα, σοβαρότητα αλλά και γνώσεις. Δεν υπάρχει χειρότερο κακό από την ημιμάθεια! (Τώρα το γούστο, η αγάπη για το ωραίο, η οργάνωση, η υπευθυνότητα, η σοβαρότητα, χρειάζονται σελίδες ατέλειωτες για να τα συζητήσουμε και χρόνια ολόκληρα για να τα αποκτήσουμε!)
Όλα αυτά, πρέπει να τα παλεύει κανείς… Με όλη την έννοια της λέξης. Και μαζί μ’ αυτά πρέπει να παλεύει και με τον ίδιο τον εαυτό του: Να μη λυγίσει, να μη γίνει ένα με τη μάζα, να μην τα πάρει όλα το ποτάμι της «απλούστευσης». Είναι πραγματικά ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟ!»
- Το Σχολείο Θεάτρου είναι μια προσπάθεια ιχνηλάτησης και προβολής ταλέντων μετά την απαραίτητη εκπαίδευση ή σε αυτό μπορούν να βρουν τη θέση ακόμα και όσοι δεν γεννήθηκαν με το ταλέντο του ηθοποιού; Γενικά το ταλέντο είναι έμφυτο ή επίκτητο;
«Το ταλέντο είναι κάτι πολύ σχετικό και πραγματικά έχει συζητηθεί πάρα πολύ. Το ταλέντο λοιπόν, που όλοι εννοούμε όταν αναφερόμαστε σ’ αυτό, είναι: Μια φυσική κλίση που έχει κανείς και μπορεί να κάνει πιο εύκολα και χωρίς γνώση κάτι; Ή ο τρόπος που θέλει ένας άνθρωπος να εκφράσει, να μοιραστεί ή να «ουρλιάξει» μια συναισθηματική ή ψυχολογική εκκρεμότητά του, που τον αναστατώνει (Ακόμα και υποσυνείδητα) κι αυτό μοιραία βγαίνει και στο αντικείμενο με το οποίο ασχολείται; Πάντως ότι κι αν λέμε ότι είναι, κάνει τον άνθρωπο αυτό πιο ξεχωριστό από τους άλλους. Ε;
Λοιπόν, στο «Σχολείο Θεάτρου» ο πιο ταλαντούχος -σύμφωνα με την κοινή αντίληψη- δεν θα ξεχωρίσει, δεν θα επιβραβευτεί, δεν θα τιμηθεί, παρά μόνο αν ακολουθήσει τη γνώμη του «σχολείου» για το τι είναι ταλέντο, η οποία είναι η εξής: ΤΑΛΕΝΤΟ είναι το πόση ψυχή βάζουμε ή μπορούμε να βάλουμε στο κάθε τι που κάνουμε (είτε μας ταιριάζει, είτε όχι) και με πόση σ ο β α ρ ό τ η τ α το αντιμετωπίζουμε!
Πιστεύω λοιπόν, ότι ο καθένας μπορεί ΝΑ ΒΡΕΙ το ταλέντο του στην υποκριτική τέχνη, μέσα στο «Σχολείο Θεάτρου», με απαραίτητη προϋπόθεση, να μάθει να δουλεύει τις δυσκολίες του. Στο λόγο, στην κίνηση και στο ψάξιμο της ψυχής του.
Εύχομαι να σας απάντησα!»
- Η ενασχόληση με το θέατρο θεωρείται ως ένα ταξίδι που μας οδηγεί στα βάθη του εαυτού μας, αλλά και στην κατανόηση του κόσμου. Πιστεύετε ότι το θέατρο μπορεί να μας οδηγήσει στη δική μας λύτρωση και πέρα από ένα είδος ψυχαγωγίας μπορεί ν’ αποτελέσει και μια μορφή ψυχοθεραπείας;
«Το θέατρο, αν το δουλέψουμε σωστά, πολύ και με ανθρώπους που ξέρουν (Αποδεδειγμένα όμως να ξέρουν. Όχι να λένε ότι ξέρουν. Πολύ σημαντικό αυτό στην εποχή μας!),σίγουρα μπορεί να μας εξελίξει σαν ανθρώπους:
Το «Σχολείο Θεάτρου» το οποίο λειτουργεί σαν μια Δραματική Σχολή άρα απευθύνεται σ’ αυτούς που πραγματικά ενδιαφέρονται να πάρουν γνώσεις περισσότερες και εξειδικευμένες για το Θέατρο, στο μάθημα της Υποκριτικής (κεντρικό μάθημα σε όλα τα έτη του «σχολείου») διδάσκεται ο τρόπος και ο δρόμος για την εμβάθυνση σε κάθε ήρωα του έργου, σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ψυχαναλύσουμε εμείς τον κάθε ρόλο, να βρούμε τις αδυναμίες και τις αρετές του και ΠΩΣ αυτά φαίνονται μέσα από τις καταστάσεις και φυσικά «κάτω» από την πένα σημαντικών συγγραφέων. Μετά να προσπαθήσουμε να βιώσουμε εμείς τις αλήθειες του κάθε ήρωα ακόμα και τις υποσυνείδητες και στο δίωρο της παράστασης, αλλά και για όλη αυτή την περίοδο των προβών που το δουλεύουμε, να ταξιδέψουμε στον κόσμο του. Αυτή η δίκαιη παρατήρηση, η φροντίδα, η ταύτιση, αν - και μόνο - αν το δουλέψουμε σωστά , διώχνει τους εγωισμούς μας στην άκρη, μας κάνει να «ζυγίζουμε» τα υπέρ και τα κατά μιας πράξης ή μιας φράσης μέσα σ’ ένα έργο, όπως επίσης να βρίσκουμε το δίκιο και το άδικο του κάθε ήρωα. Δεν ξέρω αν αυτή είναι μορφή ψυχοθεραπείας... Ξέρω ότι γενικότερα μας κάνει καλύτερους, πιο ανοιχτούς και πιο δίκαιους ανθρώπους. Αρκεί να το θέλουμε!»
- Ο Θεατρικός Περίπλους υπάρχει στο Ρέθυμνο περισσότερο από 30 χρόνια. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα οφέλη που αποκόμισε η πόλη και οι άνθρωποί της από την παρουσία του και ποια τα οφέλη του Περίπλου από το Ρέθυμνο;
«Ο «Θεατρικός Περίπλους» γεννήθηκε το 1988 από μια ομάδα ανθρώπων που προσπαθούσαν τότε να φτιάξουν τις συνθήκες ώστε να μπορούν να ονειρεύονται μέσα από την τέχνη του θεάτρου στην μικρή τους πόλη. Σπούδασαν, εκπαιδεύτηκαν προσπάθησαν και έβαλαν ως κύριο στόχο τους το να γίνονται καλύτεροι!
Αυτό, μέσα σ’ αυτά τα 32 χρόνια και με την αυτοθυσία και τον κόπο όλων των συνεργατών, αλλά κυρίως του ανεξάντλητου και μοναδικού Θωμά Καντιφέ, που τον ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου γι’ αυτές τις υπέροχες παραστάσεις του μέχρι τώρα, αλλά κυρίως για την επιμονή και υπομονή του, έκανε τον κόσμο του Ρεθύμνου σιγά - σιγά να αγκαλιάζει, να κατανοεί, να αγαπά το Θέατρο. Αυτά που αποκόμισε η πόλη και οι άνθρωποι προσωπικά, το ξέρουν οι ίδιοι. Κι εγώ, το βλέπω συγκινημένη στο χειροκρότημα και στα λαμπερά τους πρόσωπα, κάθε φορά που μοιραζόμαστε μαζί τους μια από τις δουλειές μας.
Μαθαίνουν το καλό Θέατρο. Κι αυτό είναι όφελος γι αυτούς, αλλά κυρίως για εμάς. Και το μόνο που έχω να τους πω, είναι ένα μεγάλο ευχαριστώ».
- Πείτε μας για τις φετινές σας παραγωγές αλλά και τα σχέδιά σας για το μέλλον.
Η φετινή χρονιά είναι πραγματικά δύσκολη για όλον τον κόσμο. Για να μπορούμε να είμαστε δημιουργικοί, βασική προϋπόθεση είναι η καλή μας υγεία.
Επειδή οι ψυχές μας -κάτω απ’ αυτήν την απειλή του Κορωνοϊού - είχαν ανάγκη το θέατρο, μέσα στην καραντίνα «βρισκόμασταν» διαδικτυακά. Έτσι τελειώνοντας αυτός ο περιορισμός, παρουσιάσαμε μια παράσταση για τους πολύ μικρούς μας φίλους και ευτυχώς, δεν σταματήσαμε να δουλεύουμε με τους εκπαιδευόμενους ηθοποιούς του σχολείου πάνω στο έργο του Γεώργιου Χορτάτζη, «ΚΑΤΣΟΥΡΜΠΟΣ».
Τώρα βρισκόμαστε στην τελική ευθεία. Πολύ παραγωγικοί, πολύ χαρούμενοι γιατί η παράστασή μας, νομίζουμε θα δώσει μια μεγάλη πνοή κεφιού και αισιοδοξίας μέσα από τους ρυθμούς, τις καταστάσεις και τους αστείους χαρακτήρες-ήρωες της Κρητικής Αναγέννησης!
Μια υπέροχη κωμωδία με πολλή μουσική, τραγούδια, νιάτα και χαρά απ’ όλους τους συμμετέχοντες που δούλεψαν πραγματικά με την καρδιά τους και τους ευχαριστώ. Η παράσταση θα παρουσιαστεί στις 22 και 23 Αυγούστου στο θέατρο «Ερωφίλη» στην Φορτέτζα (πληροφορίες στο site www.theatrikosperiplous.gr και στο τηλέφωνο: 6945458516)
Μέσα στα σχέδιά μας ήταν και ο «Δασκαλογιάννης» με τον Δημήτρη Καραβιώτη, αλλά δυστυχώς μεταφέρθηκε για το 2021-22 λόγω κορωνοϊού αλλά και λόγω υποχρεώσεων του ηθοποιού σε Αθηναϊκά Θέατρα. Σχέδια πολλών έργων που έχουμε υποσχεθεί αλλά και άλλων που δουλεύουμε, σίγουρα θα τα ανακοινώσουμε εγκαίρως.
Μα πρώτα απ’ όλα ευχόμαστε να έχουμε όλοι υγεία για να μπορούμε να συνεχίσουμε και αυτός ο ιός που απειλεί όλον τον πλανήτη, να εξαφανιστεί με όσο το δυνατόν λιγότερα θύματα. Σας ευχαριστώ».
