2023: 800 ΑΤΟΜΑ – 2024: ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ 3.900 ΑΤΟΜΑ
Ιδιαιτέρως ανησυχητική είναι η ραγδαία αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα, που το τελευταίο διάστημα χρησιμοποιούν τη θαλάσσια διαδρομή Λιβύη - νότια Κρήτη, προκειμένου να φτάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος. Την ίδια στιγμή ανησυχητική είναι και η αποδυνάμωση του Λιμενικού Σώματος που επιβαρύνεται με τις αλλεπάλληλες αφίξεις μεταναστών που σχεδόν πενταπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι. Για το θέμα αυτό μίλησε στον 9,80 fm ο πρόεδρος Λιμενικών Κρήτης κ. Μανόλης Αθουσάκης, αναφερόμενος, τόσο στα προβλήματα υποστελέχωσης όσο και τα προβλήματα έλλειψης υποδομών. Συγχρόνως, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή, δίνει απαντήσεις για το θέμα που αφορά στη δημιουργία προσωρινών κέντρων φιλοξενίας για τους μετανάστες.
Πενταπλασιάστηκαν σε σχέση με πέρυσι οι παράνομοι μετανάστες που προσπαθούν να βρεθούν σε ευρωπαϊκό έδαφος καταφθάνοντας και στα νότια της Κρήτης κυρίως από το Τομπρούκ της Λιβύης. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος Λιμενικών Κρήτης κ. Μανόλης Αθουσάκης, τις τελευταίες μέρες έφτασαν στην Κρήτη 8 σκάφη, 4 στα Χανιά, 3 στο Ηράκλειο και 1 το περασμένο Σάββατο στο Ρέθυμνο, τονίζοντας ότι η αυξημένη ροή κάνει υπερβολικά δύσκολη την αντιμετώπιση των περιστατικών λόγω της υποστελέχωσης του Λιμενικού Σώματος. Ο ίδιος μιλώντας με αριθμούς είπε «το 2023 είχαμε 21 περιστατικά, ενώ το 2024 μέχρι στιγμής - τα περιστατικά είναι 76. Το 2023 οι αφίξεις ήταν περίπου 800 άτομα, ενώ μέχρι αυτή τη στιγμή έχουμε πάνω από 3.900 αφίξεις. Στα Χανιά είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη η λιμενική αρχή, ακολουθεί το Ηράκλειο και μετά το Ρέθυμνο». Και πρόσθεσε: «Θα πρέπει να πιέσουμε όλοι, οι συνδικαλιστές, η περιφέρεια και οι βουλευτές, να ενισχυθούν οι λιμενικές αρχές της Κρήτης και γενικά το Λιμενικό Σώμα. Διότι, τα επόμενα χρόνια το πρόβλημα θα είναι πραγματικά πολύ μεγάλο. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε οι αποστρατείες και οι παραιτήσεις είναι περισσότερες από τις προσλήψεις. Οπότε είναι ήδη δύσκολο να ενισχυθεί η Κρήτη και η κατάσταση θα γίνει ακόμα δυσκολότερη».
Αναφερόμενος στην αποδυναμωμένη υπηρεσία στο Ρέθυμνο είπε: «Αυτή τη στιγμή στην Αγία Γαλήνη υπηρετούν τέσσερις λιμενικοί και πάει ένας με απόσπαση για να τους ενισχύσει. Γενικά σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο, υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις προσωπικού».
Απαντώντας ο ίδιος σε ερώτημα που αφορούσε τις ανάγκες που θα πρέπει να καλυφθούν είπε: «Άλλη είναι η διαχείριση μέσα στη θάλασσα και άλλη η διαχείριση μετά, όταν δηλαδή οι μετανάστες θα φτάσουν στη στεριά, που αναλαμβάνουν οι βόρειες λιμενικές αρχές. Νότια, θα πρέπει να υπάρχουν νέα μέσα ώστε να μπορούν να περιπολούν ταχύτερα και με τη μεγαλύτερη ασφάλεια και φυσικά και προσωπικό που θα στελεχώσει τις υπηρεσίες μας, ώστε η πρώτη υποδοχή, να γίνεται πιο εύκολα. Όταν σε ένα λιμενικό σταθμό κάνει βάρδια ένα άτομο (!) είναι πάρα πολύ δύσκολο να το διαχειριστούν. Αναγκαστικά οι λιμενικοί δουλεύουν συνέχεια και εξαντλούνται».
Γρήγορη μεταφορά σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα
Όσον αφορά το χρόνο παραμονής τους στο νησί ο κ. Αθουσάκης είπε: «Εμείς φροντίζουμε το ταχύτερο δυνατό οι μετανάστες να φεύγουν και να πηγαίνουν στα κέντρα υποδοχής πάνω στην Αθήνα, που και αυτά είναι γεμάτα. Τους πάμε πάνω και αυτοί, πάνε πιο βόρεια ακόμα. Προσπαθούμε να φύγουν από δω σύντομα, ώστε και οι άνθρωποι αυτοί να μην ταλαιπωρούνται και να μην επιβαρύνουμε εδώ την τοπική κοινωνία. Ωστόσο, όταν φτάσουν εδώ και βγουν στην στεριά χρειάζεται να γίνουν μια σειρά από διαδικασίες. Χρειάζεται να γίνει ταυτοποίηση, να βρεθούν οι διακινητές και να προσαχθούν στην εισαγγελία, αλλά και να γίνει η μεταγωγή στην Αθήνα. Για όλα αυτά χρειάζεται προσωπικό».
Για την υπηρεσία του Ρεθύμνου είπε: Στο Ρέθυμνο από τους 40 λιμενικούς που θα έπρεπε να υπάρχουν, υπηρετούν 28, αφού πολλοί απουσιάζουν με αποσπάσεις. Επίσης λείπουν και σκάφη μαζί με πληρώματα, δηλαδή περίπου 40 με 50 άτομα λείπουν από την Κρήτη για να ενισχύσουν το ανατολικό Αιγαίο την ίδια ώρα που εμείς αντιμετωπίζουμε μεγάλα πρόβλημα εδώ στην Κρήτη. Αυτά τα έχουμε πει πολλές φορές και τα λέμε και δημόσια ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Λιμενικών στην οποία είμαι γενικός γραμματέας. Αυτό το θέμα το θέσαμε, όταν οι αποστρατείες και οι παραιτήσεις είναι περισσότερες από τις προσλήψεις τότε το μέλλον είναι δυσοίωνο. Το πρόβλημα αυτό το επισημαίνουμε τα τρία τελευταία χρόνια. Δεν έχει γίνει τίποτα απολύτως.»
Οι τυφλές μετακινήσεις - Όπου φτάσουν…
Ο πρόεδρος των Λιμενικών Κρήτης στη συνέχεια μίλησε για τα κυκλώματα διακίνησης και τις τυφλές μετακινήσεις: «Αφού τα κυκλώματα έχουν βρει τη διαδρομή και φτάνουν με μία σχετική ασφάλεια σε ευρωπαϊκή χώρα, είναι βέβαιο ότι οι ροές θα συνεχιστούν και θα αυξηθούν. Αυτό γίνεται κάθε φορά, -μόλις βρουν μία διαδρομή που τους βολεύει- χρησιμοποιούν και αυξάνουν τις μετακινήσεις. Υπήρχε και παλιότερα θαλάσσια δίοδος αλλά με κρυφές μετακινήσεις, δηλαδή έφερναν μετανάστες και έφευγαν οι βάρκες, τώρα είναι τυφλές, έρχονται και όπου φτάσουνε, με μικρότερα σκαφάκια. Τότε -μιλάμε για την περίοδο από το 2017 μέχρι το 2019- δημιουργήθηκαν κάποιες ομάδες από το λιμενικό και την αστυνομία, έγιναν επιχειρήσεις, έγιναν συλλήψεις κι έκλεισαν αυτές οι γραμμές. Τότε έρχονταν από την Αίγυπτο, τώρα είναι από το Τομπρούκ και είναι πιο δύσκολο να ελεγχθεί. Τότε υπήρχαν κάποιες διακρατικές συμφωνίες με την Αίγυπτο, τώρα δεν ξέρω τι μπορεί να γίνει».
Ανησυχία για χιλιάδες άτομα που περιμένουν στη Λιβύη
Ωστόσο, την ανησυχία για το μέλλον ενισχύουν και οι πληροφορίες ότι χιλιάδες άτομα περιμένουν να φύγουν από τη Λιβύη με κατεύθυνση κυρίως τη νότια Κρήτη: «Οι πληροφορίες λένε, ότι υπάρχει αρκετός κόσμος που θέλει να μετακινηθεί προς την Ευρώπη. Αν είχαμε περισσότερους λιμενικούς, ακόμα και η μεταγωγή των μεταναστών στην Αθήνα δεν θα ήταν για μας τόσο δύσκολη υπόθεση. Δηλαδή, ακόμα και να μη δημιουργούνταν μία δομή εδώ στην Κρήτη, αν είχαμε προσωπικό ως λιμενικό να μπορούν οι διαδικασίες να γίνονται πιο γρήγορα και πιο εύκολα, και για μη στερούνται οι πολίτες τις υπόλοιπες υπηρεσίες μας αλλά ούτε και να υπάρχει αυτή η υπερεργασία στα στελέχη, όλα θα ήταν πιο εύκολα.»
Κλείνοντας ο κ. Αθουσάκης, ανέφερε: «Πρέπει να ενισχυθεί η Κρήτη είτε με τη μέθοδο των αποσπάσεων, είτε με μόνιμες μεταθέσεις λιμενικών. Ωστόσο αν δεν γίνουν προσλήψεις δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Όλα τα άλλα είναι προσωρινά.»
ΜΑΙΡΗ ΛΙΟΝΗ: «Χρειάζονται λύσεις για το ζήτημα της προσωρινής φιλοξενίας»
Χωρίς να κρύψει την ανησυχία της για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών η αντιπεριφεριάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή, απαντώντας σε ερώτημα σχετικό με το ενδεχόμενο δημιουργίας κέντρων φιλοξενίας μεταναστών στην Κρήτη, ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για προσωρινή φιλοξενία 2-3 ημερών, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και να μεταφερθούν σε κέντρα φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα.
«Τον τελευταίο χρόνο -και περισσότερο τους τελευταίους μήνες- έχουν αυξηθεί πάρα πολύ οι μεταναστευτικές ροές. Λόγω και του καλού καιρού που έκανε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, σχεδόν κάθε μέρα είχαμε καραβιές με μετανάστες από τη θάλασσα, που ερχόντουσαν πότε στα παράλια των Χανίων, πότε σε εμάς, ποτέ στο Ηράκλειο. Αποτέλεσμα ήταν να μην μπορεί και η Αυτοδιοίκηση να το διαχειριστεί και κυρίως ο αρμόδιος για το ζήτημα που είναι το Λιμενικό Σώμα. Δεν έχει προσωπικό και δεν έχει υποδομές για τη φιλοξενία. Το Λιμενικό τους φέρνει μέχρι τη στεριά και μετά αναλαμβάνει πότε Δήμος, πότε η Περιφέρεια Αντιπεριφέρεια.»
Στη συνέχεια η κα Λιονή αναφερόμενη στα λίγα 24ωρα που έμεναν οι μετανάστες στην Κρήτη περιέγραψε: «Οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν που να πάνε. Τους πήγαιναν στη Γαύδο ή στην Αγία Γαλήνη ή νότια του Ηρακλείου ή του Λασιθίου και οι γιατροί τους εξέταζαν σε κοινή θέα.» Και πρόσθεσε: «Για να μιλήσουμε και για το Ρέθυμνο, υπήρχε ένα μικρό σχολείο -το οποίο δε χρησιμοποιείται πλέον ως σχολείο- στο δήμο Αγίου Βασιλείου. Εμείς είχαμε αγοράσει καινούργια στρώματα, μας είχε δώσει και ο σύλλογος ξενοδόχων και τους ευχαριστούμε, καινούργια σκεπάσματα και κουβέρτες για φιλοξενία. Όμως οι χώροι που έχουμε είναι για 20 έως 30 άτομα. Τα παραπάνω άτομα ερχόντουσαν εδώ, στο παλιό Λιμεναρχείο, στο ενετικό λιμάνι. Εκεί χωρούσαν μέχρι 30 έως 35 άτομα και μεταφέραμε στρώματα και κλινοσκεπάσματα.»
Προσωρινά καταλύματα φιλοξενίας
Η κα Λιονή όπως υπογράμμισε είναι σημαντικό να βρεθούν λύσεις στο ζήτημα της προσωρινής φιλοξενίας. «Η αλήθεια είναι ότι εάν συνεχιστεί έτσι αυτή η ροή, που όπως φαίνεται, θα αυξηθεί λόγω του γενικευμένου πολέμου στη Μέση Ανατολή, πρέπει να βρεθούν λύσεις όσον αφορά -και είμαι ξεκάθαρη- σε προσωρινά καταλύματα φιλοξενίας των ανθρώπων αυτών. Μιλάμε για δυο με τρεις μέρες. Ούτως ή άλλως και τώρα για δύο με τρεις ημέρες έρχονται. Μπαίνουν όπου μπορούν να μπουν, σε συνθήκες όχι και τόσο κατάλληλες για ανθρώπους. Οι δομές αυτές θα πρέπει να έχουν τα απαραίτητα, να έχουν νερό, αποχέτευση, τουαλέτες, για τα 2-3 εικοσιτετράωρα που χρειάζονται να εξεταστούν και να ολοκληρωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, μέχρι να τους πάνε στην Αθήνα.»
Το θέμα πάγωσε λόγω ανασχηματισμού
«Αυτό το θέμα το είχε συζητήσει όταν είχε έρθει ο πρώην υπουργός ο κ. Καιρίδης, γιατί μέχρι τώρα ειδικά στις περιφέρειες δεν έχει δοθεί ούτε ένα ευρώ για τη φιλοξενία των ανθρώπων αυτών. Έγινε αυτή η συζήτηση τότε στην περιφέρεια που είχαν κληθεί όλοι, δήμαρχοι και αντιπεριφερειάρχες και ειπώθηκε ότι υπάρχει ανάγκη για δύο τέτοια κέντρα προσωρινής φιλοξενίας, τα οποία θα τα χρηματοδοτούσε το κράτος έτσι ώστε να ξέρουμε που να πάμε τους ανθρώπους αυτούς πριν φύγουν για Αθήνα. Μετά όμως έγινε ανασχηματισμός, άλλαξε ο υπουργός και πάγωσε το θέμα. Το ζήτημα είναι ότι εμείς δεν έχουμε καμία επίσημη ενημέρωση εκτός από αυτά που είπα. Δε μιλάμε για κέντρα φιλοξενίας που θα ζουν οι άνθρωποι εδώ. Επουδενί ειπώθηκε κάτι τέτοιο τότε, σ’ εκείνη τη συνάντηση. Επουδενί μίλησαν για διαδικασίες, ώστε αυτοί οι άνθρωποι να αξιοποιηθούν ως εργατικό δυναμικό. Η συζήτηση με τις αρχές έγινε για κέντρο υποδοχής και προσωρινής φιλοξενίας», είπε η κα Μαίρη Λιονή.»
Δεν έχουμε δομή που να φιλοξενεί πάνω από 35 άτομα
Η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου δεν έκρυψε την ανησυχία της ότι αναμένεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο οι ροές των μεταναστών, υπογραμμίζοντας ότι στο Ρέθυμνο δεν υπάρχει δομή που να χωράει περισσότερα από 35 άτομα. «Με τους φορείς εδώ, την Αστυνομία και το Λιμενικό και τους άλλους Δήμους, έχουμε κάνει συναντήσεις, μήπως βρίσκαμε και εμείς κάποιο χώρο, που όμως δεν υπάρχει εδώ στο Ρέθυμνο, γιατί η Αστυνομία και το Λιμενικό βάζουν κάποιες προδιαγραφές. Δηλαδή, να υπάρχει νερό, να υπάρχει αποχέτευση, όλα αυτά τα οποία είναι άκρως απαραίτητα. Συζητήθηκε ότι υπάρχει ανάγκη να γίνει αυτό, γιατί αν μας φέρουν μία καραβιά με 70 για παράδειγμα άτομα, που μέσα είναι παιδιά και γυναίκες υπάρχει θέμα που θα πάνε. Δεν μπορείς να τους έχεις μέσα στο κρύο και τη βροχή.»
Κλείνοντας η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου αναφέρθηκε στη διαχείριση του προβλήματος: «Η κάθε Περιφερειακή Ενότητα προσπαθεί εκ των ενόντων σε συνεργασία με τους δήμους, με το Λιμενικό και με την Αστυνομία να διαχειριστεί το ζήτημα, ανάλογα με τον αριθμό των ανθρώπων που έρχονται. Ένα μεγάλο βάρος το έχουν τα Χανιά και η Αγία Γαλήνη. Συνεργαζόμαστε με το δήμο Αγίου Βασιλείου, έχουμε μικρότερο αριθμό ανθρώπων που έρχονται εδώ, γιατί πραγματικά δεν έχουμε δομή για να μπορεί να χωρέσει πάνω από 30 με 35 άτομα. Εμείς είχαμε αναλάβει τη μεταφορά, ο δήμος τη σίτιση, εθελοντές, Ερυθρός Σταυρός και όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν βοηθήσει, αλλά αν αρχίσουν οι ροές και γίνονται καθημερινές και με μεγαλύτερο αριθμό, αντιλαμβάνεστε ότι θα πρέπει να υπάρξει κάτι πολύ πιο οργανωμένο.»
