Κάθε χρόνο κατά την περίοδο της έναρξης της εμβολιαστικής περιόδου και του εποχικού εμβολιασμού εκδίδεται μια εγκύκλιος από το υπουργείο Υγείας η οποία ορίζει τις ομάδες υψηλού κινδύνου που πρέπει να εμβολιάζονται κατά προτεραιότητα για την εποχική γρίπη. Μάλιστα ταυτίζεται με τον εθνικό στόχο, ο οποίος είναι ότι για να έχουμε την καλύτερη δυνατή εξέλιξη, όσον αφορά το επιδημικό κύμα της γρίπης που παρουσιάζεται κατά τους χειμερινούς μήνες, θα πρέπει να εμβολιάζεται το 75% των ομάδων υψηλού κινδύνου.
Εμβόλιο μόνο με ηλεκτρονική συνταγογράφηση
Σε επικοινωνία που είχαμε, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακοποιών Ρεθύμνου Κώστας Βαρδιάμπασης, μας ενημέρωσε σχετικά με την ουσιαστική διαφορά που εφαρμόζεται φέτος σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές. «Για φέτος η διάθεση του εμβολίου από τα φαρμακεία γίνεται υποχρεωτικά με πολιτική απόφαση και σχετική νομοθεσία του υπουργείου Υγείας, αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονική συνταγή. Πέρυσι και όλες τις προηγούμενες χρονιές, αν κάποιος δεν ανήκε σε κάποια από αυτές τις ομάδες που υψηλού κινδύνου, μπορούσε αν ήθελε, να καταβάλει το αντίτιμο του εμβολίου και να εμβολιαστεί. Αυτό φέτος αυτό δεν θα είναι εφικτό». Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αποκλείονται από τον εμβολιασμό, προς το παρόν, άνθρωποι που δεν ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου και θέλουν από μόνοι τους να εμβολιαστούν, εξήγησε ο κ. Βαρδιάμπασης αφού «η ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν επιτρέπει την συνταγογράφηση του εμβολίου σε κάποιον που δεν είναι σε ομάδα υψηλού κινδύνου»
Θα συμπέσουν η εποχική γρίπη και ο κορωνοϊός
Ο πρόεδρος του φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου αναφερόμενος στα εμβόλια που περιμένουμε είπε: «Η χώρα μας για φέτος έχει προπαραγγείλει 4,2 εκ. εμβόλια. Ενδεικτικά αναφέρω ότι πέρυσι κάναμε 3,3 εκ. εμβόλια, πρόπερσι 2,5 εκ. ενώ πιο πριν, μετά βίας καταφέρναμε να πιάσουμε έναν αριθμό της τάξης των 2 εκ. εμβολίων στον συνολικό πληθυσμό της χώρας». Και συμπλήρωσε: «Φέτος όμως, υπάρχει κάτι που δεν υπήρχε πριν, ο κορωνοϊός. Αυτός θα είναι ο πρώτος χειμώνας που θα περάσει η χώρα μας με κορωνοϊό και η πρώτη φορά που θα συμπέσει με τη γρίπη, η οποία έχει επιδημικό κύμα Ιανουάριο – Φεβρουάριο».
Σύμφωνα με τον κ. Βαρδιάμπαση καθώς αναμένεται εκρηκτική αύξηση της ζήτησης των εμβολίων είναι επιδημιολογικά σωστό να προστατευθούν κατά προτεραιότητα οι ευπαθείς ομάδες. Ο ίδιος στη συνέχεια εξήγησε, ότι με την ηλεκτρονική συνταγογραφηση προλαμβάνεται μια πιθανή κίνηση πανικού του κόσμου, ο οποίος αν πανικοβλήθεί θα στερήσει τα εμβόλια από την αγορά πριν προλάβουν να εμβολιαστούν οι άνθρωποι που το έχουν ανάγκη. Και σχολίασε: «Σε σύγκριση με την Πορτογαλία που θα λάβει 700 χιλιάδες εμβόλια τα 4,2 εκ, που περιμένουμε εμείς είναι αρκετά. Δεν φοβόμαστε την έλλειψη αλλά τις κινήσεις πανικού».
Περίπου 25 χιλιάδες εμβόλια χρειάζονται για το Ρέθυμνο
Αναφερόμενος στις πρακτικές δυσκολίες που αναμένεται να παρουσιαστούν, υπογράμμισε: «Ο εμβολιασμός στην πράξη γίνεται ιδανικά από 15 Οκτωβρίου μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου. Πρακτικά λοιπόν αυτό ημερολογιακά αντιστοιχεί σε περίπου 30 εργάσιμες μέρες και μέσα σε αυτές θα πρέπει να συνταγογραφηθούν 4 εκ. από τους γιατρούς και να διενεργηθούν 4 εκ εμβόλια από τους φαρμακοποιούς».
Όσον αφορά την περίπτωση του Ρεθύμνου, ο κ. Βαρδιάμπασης ανέφερε, «τα εμβόλια μπορούν να τα συνταγογραφήσουν μόνο συγκεκριμένες ειδικότητες (παθολόγοι, καρδιολόγοι, παιδίατροι). Αν λοιπόν πούμε ότι ο νομός Ρεθύμνου έχει ενδεικτικά 100 χιλ. πληθυσμό, χρειάζονται 25 χιλιάδες εμβόλια. Τώρα, το κατά πόσον είναι εύκολο ή δύσκολο να συνταγογραφηθούν 25 χιλιάδες συνταγές την ώρα μάλιστα που έχουμε ένα υποστελεχωμένο Νοσοκομείο και συγχρόνως γνωρίζουμε ότι και όλες οι υπόλοιπες δημόσιες δομές υγείας έχουν δυσκολίες, αυτό είναι κάτι που θα φανεί. Βέβαια, να προσθέσω ότι υπάρχουν και οι ιδιώτες γιατροί. Ωστόσο, πιστεύω ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες όλοι θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να τα καταφέρουμε».
Ο κόσμος πρέπει να δείξει κατανόηση
«Ο κόσμος αυτό που πρέπει να καταλάβει είναι ότι εμείς, οι επαγγελματίες υγείας, θα κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε για να εφαρμόσουμε αυτό που μας επιβάλλεται, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία των εμβολιασμών. Όμως αυτό που ζητάμε είναι κατανόηση. Δεν θέλουμε να ερχόμαστε σε αντιπαραθέσεις με τον κόσμο για αποφάσεις άλλων. Πρέπει να καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε αυτή τη διαδικασία σωστά», είπε ο κ. Βαρδιάμπασης και πρόσθεσε: «Θα πρέπει επίσης να υπενθυμίσω, ότι δεν έχουν αρθεί τα μέτρα περί συνωστισμού. Επομένως όταν ένα φαρμακείο κληθεί να κάνει 40-50 εμβόλια τη μέρα και στο φαρμακείο μπορούν να μπουν μέχρι 2 άτομα, καταλαβαίνεται ότι δεν μιλάμε για μια εύκολη διαδικασία. Σιγά - σιγά και χωρίς πανικό ο κόσμος μπορεί να πηγαίνει να συνταγογραφεί το εμβόλιο, γιατί εμείς δεν θα το δώσουμε χωρίς συνταγή».
Φέτος είναι ακόμα πιο σημαντικό το εμβόλιο της γρίπης
«Από την περασμένη εβδομάδα ξεκινήσαμε να παραλαμβάνουμε εμβόλια και συνήθως ανά 10ημερο έρχονται νέες παρτίδες. Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι πράγματι ο εμβολισμός κατά της γρίπης είναι αποτελεσματικός, είναι ασφαλής, παρέχει ένα ποσοστό προστασίας από την γρίπη της τάξης του 75-80%. Ειδικά για φέτος είναι σημαντικό το εμβόλιο της γρίπης, για να αποφευχθεί η πιθανότητα να ασθενήσει κάποιος και από την εποχική γρίπη και από τον κορωνοϊό ταυτόχρονα».
Ποιοι θα κάνουν κατά προτεραιότητα το αντιγριπικό εμβόλιο
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά και κατά προτεραιότητα σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
2. Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα: Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή. Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη). Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών. Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες).Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα. Χρόνια νεφροπάθεια. Χρόνιες παθήσεις ήπατος. Νευρολογικά -νευρομυϊκά νοσήματα. Σύνδρομο Down
3. Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.
4. Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.
5. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).
6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
7. Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης.
8. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
9. Άστεγοι.
10. Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Σοβαρές ελλείψεις σε αναντικατάστατα φάρμακα
Ο πρόεδρος των φαρμακοποιών του Ρεθύμνου, μίλησε και για τις πολύ σοβαρές ελλείψεις που σημειώνονται στα φάρμακα τον τελευταίο καιρό: «Υπάρχουν γύρω στα 80 φάρμακα πολύ σοβαρών ασθενειών με τα οποία έχουμε σοβαρά προβλήματα, λόγω των ελλείψεων που καταγράφονται. Ο σύλλογος μας έκανε και πάλι καταγγελία στον ΕΟΦ και στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο. Υπάρχουν φάρμακα αναντικατάστατα όπως για παράδειγμα αντιεπιληπτικά που δεν μπορούμε να τα βρούμε, φάρμακα για τον διαβήτη, ινσουλίνες. Υπάρχει δυσκολία σε αρκετά φάρμακα η οποία όχι μόνο χρονίζει αλλά και επιδεινώνεται. Το βασικό πρόβλημα είναι σε φάρμακα τα οποία είναι αναντικατάστατα. Αυτά δηλαδή που δεν έχουν κάποια εναλλακτική επιλογή, κάποιο γενόσημο. Ο τρόπος που συνήθως το αντιμετωπίζουμε είναι παίρνοντας τηλέφωνο, ο ένας φαρμακοποιός τον άλλον, ανταλλάσοντας μεταξύ μας φάρμακα ή στέλνοντας τους ασθενείς σε κάποιο άλλο συνάδελφο».
Κλείνοντας ο ίδιος υπογράμμισε: «Αυτή την περίοδο γίνονται διαδοχικές συσκέψεις όλων των εμπλεκόμενων (φαρμακοβιομηχανίες, ΕΟΦ, υπουργείο, φαρμακοποιοί, χονδρεμπόριο) και αυτό που εισπράττουμε είναι ότι ο ένας πετάει το μπαλάκι της ευθύνης στον άλλον. Υπάρχει μια διαρκής αντιπαράθεση για το ποιος φταίει. Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι θα υπάρξει επιτυχής έκβαση. Αυτό που συνήθως συμβαίνει, είναι για ένα χρονικό διάστημα ο ΕΟΦ να απαγορεύσει τις εξαγωγές φαρμάκων, οι οποίες είναι νόμιμες, και να υπάρχει μια ύφεση στο πρόβλημα. Όταν ξαρχίζουν οι εξαγωγές επιδεινώνεται ξανά το πρόβλημα. Όμως δεν είναι μόνο οι εξαγωγές, πρόκειται για ένα πολύ σύνθετο πρόβλημα».
