Την ώρα που οι ανατιμήσεις επηρεάζουν τα περισσότερα από τα βασικά προϊόντα στην Ελλάδα, έρχεται και η ανατίμηση στην αγαπημένη συνήθεια του Έλληνα, που αφορά στον καφέ. Η αύξηση αυτή που βάζει σε δίλημμα τους επαγγελματίες του είδους είναι πολυπαραγοντική καθώς έχει να κάνει τόσο με την κλιματική αλλαγή που επηρέασε τις σοδειές στην Βραζιλία, όσο και με τις αυξήσεις σε ηλεκτρικό και προϊόντα συσκευασίας στην Ελλάδα.
Αναφερόμενος στον προβληματισμό των επιχειρηματιών της εστίασης που διαθέτουν και την υπηρεσία delivery, ο κ. Νίκος Ρεϊζάκης από το Επιμελητήριο Ρεθύμνου, ο οποίος δραστηριοποιείται επαγγελματικά στο συγκεκριμένο χώρο, ανέφερε ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στα οικονομικά κόστη, εάν οι τιμές διατηρηθούν στα ίδια επίπεδα και εξήγησε: «Έχει δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα, γιατί η Βραζιλία, η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή καφέ αντιμετωπίζει προβλήματα με τις σοδειές της που έχουν μειωθεί, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Επίσης, αν προσθέσουμε και τα μεταφορικά κόστη που γνωρίζουμε όλοι ότι οι τιμές έχουν εκτοξευθεί, έχουμε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην τιμή του καφέ ανά κιλό».
Ο κ. Ρεϊζάκης υπογράμμισε ότι οι εταιρίες προσπαθούν να εξισορροπήσουν τις τιμές σε μία ανισότητα που υπήρχε όσον αφορά στην τιμή πώλησης του προϊόντος, αφού 1 κιλό καφές, είτε είναι Ελληνικός, είτε είναι εσπρέσο, είτε είναι φραπέ κοστίζει το ίδιο. Ωστόσο, υπήρχε μια μεγάλη διαφορά στην τιμή μεταξύ ελληνικού και εσπρέσο, με τον πρώτο να κοστίζει 6 με 7 ευρώ και τον δεύτερο να ξεπερνά τα 15 ευρώ το κιλό, ενώ ουσιαστικά ήταν το ίδιο πράγμα.
Ο ίδιος στη συνέχεια έκανε σαφές ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση της τιμής πώλησης παίζει και η αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος -της ενέργειας γενικότερα- που έφτασε μέχρι και να διπλασιαστεί. «Αυτή τη στιγμή στα καταστήματα μας έχουμε 80 έως 100% αύξηση στην τιμή του ρεύματος τους τελευταίους δύο μήνες. Συγχρόνως έχουμε και τεράστιες αυξήσεις στα χαρτικά, στα ποτήρια, τα πλαστικά καπάκια κτλ. Φανταστείτε ότι για τα καλαμάκια (οικολογικά) πληρώνουμε πλέον x 4 φορές. Όλα αυτά συντελούν στο ότι πρέπει να γίνουν κάποιες ανατιμήσεις που δυστυχώς θα μετακυλήσουν στον πελάτη».
Αναφερόμενος στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες παραγγελιών ο κ. Ρεϊζάκης σημείωσε: «Θα πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές, ότι κάθε παραγγελία που κάνουν σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, ανεβάζει το κόστος του προϊόντος από 4 μέχρι και 10%, ανάλογα την πλατφόρμα. Το ποσοστό αυτό το παίρνει η πλατφόρμα για τη χρήση της. Καλό λοιπόν είναι οι καταναλωτές να παίρνουν τηλέφωνο στα καταστήματα όταν θέλουν να παραγγέλνουν και να μη χρησιμοποιούν τις πλατφόρμες παραγγελιών». Και πρόσθεσε: «Αυτή τη στιγμή το e-food έχει μαζέψει ένα στόλο διανομέων, βάζοντας από την τσέπη του χρήματα -γιατί είναι πολυεθνική και μπορεί- εκτοξεύοντας συγχρόνως το δικό μας κόστος στο μεροκάματο των διανομέων. Αυτό έχει φέρει ανασφάλεια στους καταστηματάρχες που ανησυχούμε εάν θα μπορέσουμε την επόμενη μέρα να είμαστε βιώσιμοι».
Αναφερόμενος στην πρόταση που θα γίνει προς τους επιχειρηματίες του είδους, είπε μεταξύ άλλων: «Καθώς είμαστε η μοναδική χώρα που δεν χρεώνει την παράδοση στο σπίτι (το delivery) σε συνάντηση καταστηματαρχών που δραστηριοποιούνται στη διανομή και προκειμένου να υπάρξει μία ομαλή μετάβαση στην επόμενη μέρα, συζητήθηκε η πρόταση το take away (παίρνει μόνος του ο πελάτης το προϊόν από το κατάστημα) να αυξηθεί κατά 10% και το delivery (διανομή κατ’ οίκον) να αυξηθεί κατά 20%». Προσπαθήσαμε μέσα από συζητήσεις να καταλήξουμε σε μια σωστή «φόρμουλα» και θεωρούμε ότι αυτό είναι το καλύτερο και για μας αλλά και για τους πελάτες μας». Όσον αφορά στη διανομή φαγητού ο κ. Ρεϊζάκης είπε ότι η αύξηση που αναμένεται είναι γύρω στο 10 με 15%.
Τέλος, παρά τα όσα ακούστηκαν για την τιμή που καφέ, αυτή δεν θα φτάσει τα 5 ευρώ τελικά. Ωστόσο, στα παραλιακά καφέ του Ρεθύμνου με τα αυξημένα κόστη, μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 4 ευρώ, ενώ στα καταστήματα πόλης αναμένεται να μην ξεπεράσει τα 3,5 ευρώ.
Σειρά ακραίων καιρικών φαινομένων στη Βραζιλία
Η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα καφέ στον κόσμο, η Βραζιλία, απ’ όπου προέρχεται το 35% της παγκόσμιας παραγωγής, αντιμετώπισε μια σειρά ακραίων καιρικών φαινομένων. Ο καιρός πάντα παίζει ρόλο στην παραγωγή αλλά οι αγρότες πάντα έβρισκαν τον τρόπο να ισορροπούν. Τη φετινή χρονιά όμως, τα πράγματα χαρακτηρίζονται ως δραματικά. Ο συνδυασμός ξηρασίας, που μείωσε τις ποσότητες των καρπών, με τους δυνατούς παγετούς, που κατέστρεψαν μέχρι και ολόκληρα δέντρα, προβλέπεται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα μια σοδειά εξαιρετικά μικρή. Οι αρχές της Βραζιλίας κάνουν λόγο για τη μικρότερη σοδειά των τελευταίων 12 χρόνων.
Και το πρόβλημα είναι ότι η φετινή κακή χρονιά θα έχει αντίκτυπο και στην παραγωγή των επόμενων ετών. Τα καφεόδεντρα χρειάζονται έως και πέντε χρόνια για να ωριμάσουν, οπότε θα περάσουν κάποιες σεζόν μέχρι να φανεί ακριβώς η έκταση της ζημιάς. Ειδικοί εκτιμούν ότι, αν τελικά ο παγετός προκαλέσει τη μέγιστη ζημιά, θα υπάρξουν σοβαρές μακροχρόνιες ελλείψεις στα παγκόσμια αποθέματα του καφέ.
Αυτό σημαίνει ότι όπως όλα δείχνουν, οι παίκτες της βιομηχανίας του καφέ θα προσπαθήσουν να κάνουν συσσώρευση αποθεμάτων για να αντιμετωπίσουν τις επερχόμενες ελλείψεις εκτοξεύοντας τις τιμές του προϊόντος σε δυσθεώρητα ύψη.
Ένας δευτερεύοντας λόγος που έχει επηρεάσει στις αυξήσεις των τιμών ήταν τα «μετα-πανδημικά μποτιλιαρίσματα» στα λιμάνια καθώς το διεθνές διαμετακομιστικό εμπόριο έχει αυξήσει το κόστος των αποστολών αλλά και οι αντικυβερνητικές ταραχές στην Κολομβία οι οποίες διέκοψαν τις εξαγωγές διαταράσσοντας την παγκόσμια προσφορά.
