ΓΙΑ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΚΑΝΕΙ ΛΟΓΟ Ο ΣΕΔΗΚ
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μπαίνει η τιμή πώλησης του ελαιολάδου καθώς ενόψει της νέας ελαιοκομικής περιόδου, οργιάζουν οι φήμες για επικείμενες αυξήσεις. Είναι όμως αλήθεια; Και ποιες είναι οι τεκμηριωμένες θέσεις που μπορεί να οδηγούν σε άνοδο των τιμών και όχι σε μια ενδεχόμενη «βουτιά», καθώς από το Νοέμβριο οι διαθέσιμες ποσότητες θα αυξηθούν;
Πολλά είναι τα ερωτηματικά που τίθενται και βεβαίως κανένας δεν πρέπει να ξεχνά πως οι νόμοι της ελεύθερης αγοράς άνετα μπορεί να οδηγήσουν την τιμή από υψηλή σε χαμηλή και ανάλογα τα πολλά κέρδη να τα μετατρέψουν σε απώλειες!
Γεγονός είναι, ότι οι τιμές για την πώληση ελαιολάδου από τους παραγωγούς προς τους εμπόρους παραμένουν σε καλά επίπεδα. Στην Κρήτη καταγράφονται να φτάνουν έως 8,36 ευρώ το κιλό, τιμή που ισχύει στην περιοχή της Σητείας. Την ίδια ώρα γίνεται μεγάλο ντόρος για μελλοντικές αυξήσεις που προκαλούν σοβαρές αναταράξεις στην αγορά, χωρίς όμως να στοιχειοθετείται επαρκώς το γιατί θα φτάσουμε σε αυτές τις πιο υψηλές τιμές. Υπάρχουν δε φωνές καταναλωτών που επιτίθενται σε παραγωγούς και εμπόρους για τεράστιες ποσότητες που παραμένουν αδιάθετες με σκοπό το μεγαλύτερο κέρδος, γεγονός όμως, που σημαίνει απίστευτη ακρίβεια ως προς την τιμή που έχει τελικά το προϊόν στο ράφι του σούπερ μάρκετ.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΑΓΟΡΑ
Σύμφωνα με το CNBC, οι παγκόσμιες τιμές του ελαιολάδου εκτινάχθηκαν στα 8.900 δολάρια ανά τόνο τον Σεπτέμβριο, λόγω της εξαιρετικά ξηρής κακοκαιρίας στη Μεσόγειο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA).
Ήδη, η μέση τιμή τον Αύγουστο ήταν 130% υψηλότερη σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και δεν έδειξε «κανένα σημάδι χαλάρωσης», ανέφερε το USDA.
Η Ισπανία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, πλήττεται από έντονη ξηρασία εδώ και μήνες. Η χώρα μόλις κατέγραψε επίσης το τρίτο πιο ζεστό καλοκαίρι της, με τη μέση θερμοκρασία του καλοκαιριού να είναι κατά 1,3°C υψηλότερη από την κανονική, σύμφωνα με την κρατική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας πληροφόρησης για την αγορά εμπορευμάτων Mintec, η παραγωγή ελαιολάδου της Ισπανίας κατά την πρόσφατη περίοδο μειώθηκε σε περίπου 610.000 τόνους – δηλαδή κατά περισσότερο από 50% σε σύγκριση με τους συνήθεις 1,3 έως 1,5 εκατομμύρια τόνους.
Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι ο δεύτερος και ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου αντίστοιχα, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, έναν διακυβερνητικό οργανισμό που αποτελείται από μέλη τα οποία αντιπροσωπεύουν πάνω από το 98% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου.
Η Τουρκία, η οποία είναι επίσης σημαντικός παραγωγός ελαιολάδου, έχει αναστείλει τις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου μέχρι την 1η Νοεμβρίου, μια κίνηση που προέκυψε από την παγκόσμια άνοδο των τιμών.
ΚΛΟΠΕΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
Οι τιμές του ελαιολάδου στην Ανδαλουσία της Ισπανίας εκτοξεύτηκαν στα 8,45 ευρώ (9,02 δολάρια) ανά κιλό τον Σεπτέμβριο, όπως έδειξε ο δείκτης αναφοράς της Mintec. Πρόκειται για την «υψηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί ποτέ για το ισπανικό ελαιόλαδο», με βάση τα στοιχεία της εταιρείας που καλύπτουν περίοδο 20-30 ετών και αντιπροσωπεύει άλμα 111% σε ετήσια βάση.
Η εκτίναξη των τιμών, σε αυτό που μερικές φορές αναφέρεται ως «υγρός χρυσός», οδήγησε ορισμένους στην κλοπή του.
Περίπου 50.000 λίτρα έξτρα παρθένου ελαιολάδου σε ένα από τα ελαιοτριβεία της Ισπανίας, το Marin Serrano El Lagar, κλάπηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ής Αυγούστου, σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών μέσων ενημέρωσης. Πρόκειται για ελαιόλαδο αξίας άνω των 420.000 ευρώ, δηλαδή περίπου 450.000 δολαρίων, που έχασε η οικογενειακή επιχείρηση. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει συλλήψεις.
Δεν είναι μόνο αυτό. Λίγο νωρίτερα, κλέφτες έφυγαν με 6.000 λίτρα εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου αξίας 50.000 ευρώ από το ελαιοτριβείο Terraverne, ανέφερε η ισπανική εφημερίδα El Munco. Κατά τη διάρκεια της ληστείας φέρεται να λεηλατήθηκαν επίσης υπολογιστές, τραπέζια, ανεμιστήρες και καρέκλες της εταιρείας.
Στην Ισπανία επίσης μεγάλες εταιρείες σούπερ μάρκετ άρχισαν να βάζουν αντικλεπτικές συσκευές στις συσκευασίες ελαιολάδου αφού καταγράφονται σωρεία κλοπών λόγω της υψηλής τιμής λιανικής πώλησης του προϊόντος.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
«Οι τιμές που υπάρχουν σήμερα για τα λίγα έως ελάχιστα λάδια που απομένουν στις αποθήκες των παραγωγών της Κρήτης από την περσινή εσοδεία, συνεχίζουν να είναι υψηλές αλλά παρουσιάζονται σε λίγες περιπτώσεις εμπόρων και οι ποσότητες που υπάρχουν για διάθεση είναι ελάχιστες» εκτιμά ο Επιστημονικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης κ. Νίκος Μιχελάκης.
Μιλώντας στην εφημερίδα «Ρέθεμνος» ο κ. Μιχελάκης επισήμανε, ότι «Με δέος πλέον αναμένουν παραγωγοί και διακινητές αλλά και καταναλωτές, την εξέλιξη της υψηλής τροχιάς που διαγράφουν οι τιμές παραγωγού και όπως είναι φυσικό αυξάνονται οι αγωνίες για την εξέλιξη τους
Και μέσα στο κλίμα αυτό, δυστυχώς, οργιάζουν οι δημοσιεύεις ατεκμηρίωτων προβλέψεων και εφετειακών συζητήσεων για φανταστικές μελλοντικές αυξήσεις οι όποιες μόνο σύγχυση προσφέρουν στους ενδιαφερόμενους παραγωγούς αλλά και στους διακινητές και εμπόρους.
Ωστόσο, σαφές είναι ότι σύμφωνα με τον νόμο της προσφοράς και ζήτησης για τις εξελίξεις των τιμών, κρίσιμος θα είναι ο ρόλος της πραγματικής προσφοράς, η οποία θα διαμορφωθεί, όπως κάθε χρόνο, μετά τις πρώτες Νοεμβρίου οπότε, πρακτικά θα έχει αρχίσει η συγκομιδή σε ένα αξιόλογο ποσοστό των ελαιώνων και θα κάνει την εμφάνιση της κάποια σημαντική ποσότητα της νέας παραγωγής».
Τότε, πιθανόν, κάποιοι από τους παραγωγούς, που πιέζονται οικονομικά, ίσως θελήσουν να διαθέσουν κάποιο μέρος της παραγωγής τους, οπότε θα υπάρξει κάποια προσφορά στην αγορά με ανάλογη επίδραση στις τιμές. Αυτό όμως δεν είναι δυνατό να προβλεφθεί από τώρα»!
Συνεχίζοντας ο κ. Μιχελάκης είπε τα εξής: «Αυτά που γράφονται δεν ανταποκρίνονται απολύτως στην αλήθεια. Ακούγονται διάφορες εκτιμήσεις για εκτίναξη των τιμών έως τα 15 ευρώ το κιλό το λάδι στα σούπερ μάρκετ και σε πολλές περιπτώσεις κατηγορούν τους παραγωγούς για την μη πώληση του λαδιού τους καθώς περιμένουν νέα άνοδο των τιμών, γεγονός, που οδηγεί σε ακρίβεια για τον καταναλωτή.
Αυτό κατά την γνώμη μου είναι αναληθές. Το περισσότερο λάδι έχει πωληθεί. Είναι ζήτημα να υπάρχει στις αποθήκες των παραγωγών το 10% της περσινής παραγωγής. Οι μεγαλύτερες ποσότητες ελαιολάδου έχουν δηλαδή ήδη πωληθεί σε χαμηλότερες τιμές από αυτές που γράφουν και συζητούν. Δεν μπορεί να κατηγορείται ο παραγωγός. Διότι αυτός έχει πωλήσει σε πολύ χαμηλότερες τιμές, δηλαδή στα πέντε και στα έξι ευρώ το κιλό. Άρα δεν μπορούμε να λέμε σήμερα πως το λάδι φτάνει πολύ ακριβό στα ράφια γιατί δεν πούλησαν οι παραγωγοί ή ότι πούλησαν πολύ ακριβά οι παραγωγοί. Τα λάδια που φτάνουν σήμερα στα ράφια λιανικής πώλησης έχουν αγοραστεί με χαμηλότερες τιμές από αυτές που ισχύουν σήμερα. Αυτό θα πρέπει να είναι σαφές».
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση που αναμένεται να ισχύσει στην τοπική αγορά ενόψει νέας ελαιοκομικής περιόδου, ο ίδιο εκτιμά τα εξής: «Θα πρέπει να πούμε πως την τρέχουσα περίοδο δεν γίνονται ιδιαίτερες αγοραπωλησίες ελαιολάδου και βεβαίως έως τον Νοέμβριο που θα ξεκινήσει η νέα συγκομιδή, δεν μπορούμε να μιλάμε για νέα λάδια. Άλλωστε θα πρέπει να τονιστεί, ότι φέτος στην Κρήτη αναμένεται να έχουμε την μισή παραγωγή σε σχέση με πέρσι και για να καταφέρει να είναι επικερδής η συγκομιδή για τον παραγωγό θα πρέπει να πωλήσει σε διπλάσια τιμή από πέρσι. Αυτά θα πρέπει να είναι σαφή και κατανοητά.
Ωστόσο, αυτό θα εξαρτηθεί από τους ίδιους τους παραγωγούς και αναλόγως με το πόσο μεγάλη θα είναι η προσφορά, είναι πιθανό να πέσουν οι τιμές και όχι να ανέβουν. Άλλωστε όλα εξαρτώνται από την προσφορά και την ζήτηση που θα υπάρχει».
