Σε τροχιά επίλυσης έχουν μπει σοβαρά ζητήματα που άπτονται των ενεργειών δήλωσης περιουσίας στο κτηματολόγιο καθώς ολόκληρο το 2024 μπορούν οι ιδιοκτήτες να προχωρήσουν στις σχετικές διαδικασίες χωρίς την απειλή προστίμων.
Την ίδια ώρα στην Διεύθυνση Δασών Ρεθύμνου οι διαδικασίες εξέτασης των αντιρρήσεων και των αιτήσεων διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων επί των αναρτημένων χαρτών γίνεται κανονικά σε αντίθεση με άλλους νομούς, όπου οι αρμόδιες επιτροπές δεν έχουν καν ξεκινήσει να λειτουργούν.
Μετά την μεγάλη αναστάτωση που είχε προκύψει τα περασμένα χρόνια, φαίνεται πως τόσο στο ζήτημα της σύνταξης του κτηματολογίου όσο και στα θέματα που προέκυψαν με του δασικούς χάρτες, έχουν μπει σε μια κανονικότητα για τους πολίτες, άλλοι των οποίων έχουν ολοκληρώσει τα απαιτούμενα επί του πρακτέου και άλλοι σιγά – σιγά προχωρούν ανάλογα.
Το μοναδικό πρόβλημα που φαίνεται να υφίσταται, αφορά όσους έχουν διαπιστώσει πρόβλημα για τις περιουσίες τους σχετικά με τους δασικούς χάρτες και δεν προέβησαν για διάφορους λόγους σε αντιρρήσεις ή ενστάσεις. Για τις περιπτώσεις αυτές δεν προβλέπεται καμία περαιτέρω διευκόλυνση καθώς οι χάρτες έχουν κυρωθεί. Μοναδικές περιπτώσεις που εξετάζονται είναι αυτές που η γη τους έχει χαρακτηριστεί ως «ΑΔ». Για αυτές τις περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες μπορούν να συνεχίσουν να απευθύνονται στις Διευθύνσεις Δασών. Για τις υπόλοιπες όχι.
ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΤΙΜΑ ΓΙΑ ΤΟ 2024 ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ
Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί και έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δεν θα μπουν εφέτος πρόστιμα για όσους δηλώσουν την περιουσία τους στο κτηματολόγιο εντός του 2024. Ωστόσο, από το 2025 προβλέπονται πρόστιμα από 300 έως 2.000 ευρώ ανά περίπτωση, σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα.
Η διευκόλυνση που δίδεται για φέτος, σημαίνει πως χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν δηλώσει ακόμη την περιουσία τους στη διαδικασία της κτηματογράφησης μπορούν να το κάνουν έως το τέλος του χρόνου χωρίς να πληρώσουν πρόστιμο. Επιπλέον, 11 μήνες τελευταίο περιθώριο (έως τα τέλη Νοεμβρίου 2024) έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις περιοχές όπου λειτουργούν τα παλαιά Κτηματολογικά Γραφεία, προκειμένου να προσφύγουν στα δικαστήρια για να σώσουν τα αδήλωτα στο Κτηματολόγιο περιουσιακά τους στοιχεία από την περιέλευσή τους στο Δημόσιο.
Στο μεταξύ, με τη λήξη της αποχής των συμβολαιογράφων, όσοι ιδιοκτήτες και συμβολαιογράφοι χρησιμοποιούν τον Φάκελο Μεταβίβασης μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης akinita.gov.gr θα λαμβάνουν μεταγραφή (ή δικαιολογημένη απόρριψη) εντός μιας εργάσιμης ημέρας αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων. Οι προϋποθέσεις είναι, πρώτον, να μην εκκρεμεί προηγούμενη πράξη στο ίδιο ακίνητο και, δεύτερον, τα τέλη να πληρώνονται με πιστωτική/χρεωστική κάρτα. Τα γραφειοκρατικά βήματα μειώνονται αισθητά με τη χρήση του Φακέλου Μεταβίβασης, αφού καταργούνται το πιστοποιητικό περί μη οφειλής ΤΑΠ, η έκδοση αποσπάσματος Κτηματολογικού Διαγράμματος, η αίτηση προς καταχώριση και η περίληψη συμβολαίου, ενώ καταργείται επίσης και η φυσική παρουσία σε Κτηματολογικά Γραφεία για όσους κάνουν χρήση του Φακέλου Μεταβίβασης.
Η διόρθωση γίνεται μέσω αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος υποβάλλοντας τους τίτλους ιδιοκτησίας και τα στοιχεία τα οποία πιστοποιούν την κυριότητα του ακινήτου. Διευκρινίζεται πως η ίδια δυνατότητα υπάρχει και για όσους είναι κάτοχοι ιδιοκτησιών με παραχωρητήρια του Δημοσίου.
ΑΤΟΜΙΚΗ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗ
Την ίδια ώρα, είναι σε εξέλιξη από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ο σχεδιασμός της λεγόμενης «διαρκούς» ή «ατομικής κτηματογράφησης», η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ενός διαδραστικού χάρτη στον οποίο θα υπάρχουν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για κάθε ακίνητο σε όλη τη χώρα, δηλωμένο ή αδήλωτο, όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος με ένα «κλικ» θα βλέπει τι ενέργειες απαιτούνται για την κατοχύρωση του περιουσιακού του στοιχείου, ακόμη κι αν έχουν λήξει όλες οι προθεσμίες του Κτηματολογίου.
Το 2024 είναι χρονιά-ορόσημο για το Κτηματολόγιο, αφού οι στόχοι που έχουν τεθεί από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι εντός αυτής της χρονιάς η κτηματογράφηση να έχει φθάσει στο 80% και να έχει ολοκληρωθεί το 2025.
ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ
Σχετικά με τις προϋποθέσεις, τα ορόσημα και τις χρήσιμες λεπτομέρειες, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να γνωρίζουν, ότι
1. Όσοι δεν τα πάνε καλά με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα πρέπει να απευθυνθούν στο Γραφείο Κτηματογράφησης στην περιοχή στην οποία βρίσκεται το ακίνητο και να προσκομίσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα οποία είναι:
- Το έντυπο της δήλωσής τους με την πρώτη σελίδα συμπληρωμένη πλήρως, με τον αριθμό των δικαιωμάτων που θα δηλωθούν.
- Φωτοαντίγραφο ταυτότητας δικαιούχου.
- Φωτοαντίγραφο αποδεικτικού ΑΦΜ δικαιούχου.
- Αντίγραφο συμβολαίου με τη μεταγραφή του στο Υποθηκοφυλακείο.
- Αντίγραφο Εξαρτημένου Τοπογραφικού σε ΕΓΣΑ 87 ή απόσπασμα από τον χάρτη θέασης του Κτηματολογίου.
2. Οι διοκτήτες ακινήτων που είναι μεγάλης ηλικίας, οι οποίοι δεν μπορούν να πάνε στο Γραφείο Κτηματογράφησης, το καλύτερο που έχουν να κάνουν, προκειμένου να αποφύγουν ταλαιπωρία και πρόστιμο, είναι να απευθυνθούν σε έναν επαγγελματία μηχανικό, που γνωρίζει τη σχετική διαδικασία συμπλήρωσης δηλώσεων ιδιοκτησίας. Αυτός θα εντοπίσει κατ’ αρχάς το ακίνητο, θα συμπληρώσει τα στοιχεία του ενδιαφερομένου και θα καταθέσει τη δήλωση στο Γραφείο Κτηματογράφησης.
3. Όλη αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει και ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου (www.ktimaologio.gr) χρησιμοποιώντας τους κωδικούς του Taxisnet.
4. Όσοι ιδιοκτήτες έχουν αποκτήσει με κληρονομιά ακίνητα για τα οποία δεν έχουν συντάξει και μεταγράψει πράξη αποδοχής κληρονομιάς οι ίδιοι ή οι γονείς τους, μπορούν να υποβάλουν τη δήλωση στο Κτηματολόγιο συνυποβάλλοντας τα έγγραφα με τα οποία στοιχειοθετείται το κληρονομικό τους δικαίωμα, ακόμα και πριν από τη σύνταξη της πράξης αποδοχής κληρονομιάς.
5. Για όσους δεν έχουν κάνει αποδοχή κληρονομιάς, τα δικαιολογητικά που χρειάζονται είναι: ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης, ο τίτλος κτήσης του αποβιώσαντος, εφόσον υφίσταται. Επίσης στην περίπτωση που υπάρχει διαθήκη, αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης ή, στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, πιστοποιητικά περί μη δημοσίευσης διαθήκης.
6. Εφόσον χρειάζεται δήλωση δικαιώματος με αιτία κτήσης χρησικτησία, αυτή θα πρέπει να αποδειχθεί πραγματική 20ετής νομή και κατοχή – αλλιώς το ακίνητο δεν μπορεί να δηλωθεί στο Κτηματολόγιο. Επομένως οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να βρουν και να καταθέσουν κάθε είδους έγγραφα που να αποδεικνύουν πως είναι οι νομείς και κάτοχοι του ακινήτου συνεχόμενα τουλάχιστον για μία 20ετία. Σε αυτή την περίπτωση το πιο συνηθισμένο είναι η ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων, καθώς και το Ε9 (δήλωση περιουσιακής κατάστασης στην Εφορία) του νομέα που διεκδικεί το ακίνητο, εφόσον βέβαια το έχει συμπεριλάβει, τοπογραφικό, τυχόν αγωγές, μηνύσεις, εξώδικα και κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο από τα οποία να προκύπτουν η χρονολογία και η γνησιότητά του. Αν υπάρχει κτίσμα, η οικοδομική άδειά του, η νομιμοποίησή του με τον «νόμο Τρίτση», κάτοψη, τιμολόγια από τον χρόνο κατασκευής του, λογαριασμοί ρεύματος ή ύδρευσης κ.ά.
8. Για την περίπτωση των αγροτεμαχίων, που είναι και η πιο συνηθισμένη, όταν δεν υπάρχουν συμβόλαια, ούτε κάποιο έγγραφο, καταθέτουμε μαζί με την ένορκη βεβαίωση, μισθωτήρια που αποδεικνύουν την καλλιέργεια από τρίτο πρόσωπο, συμβόλαια γειτόνων που αναφέρουν ότι συνορεύουν με την ιδιοκτησία μας, δηλώσεις στο ΟΣΔΕ, πράξη αναγνώρισης ορίων από τους όμορους ιδιοκτήτες, κ.λπ.
9. Σε ό,τι αφορά τις ένορκες βεβαιώσεις, η όποια καθυστέρηση της σύνταξής τους, λόγω φόρτου των αρμόδιων αρχών, δεν αποτελεί λόγο μη έγκαιρης υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας. Οι δικαιούχοι μπορούν, αφού δεσμευτούν με υπεύθυνη δήλωση κατά την υποβολή της δήλωσής τους, να προσκομίζουν τις βεβαιώσεις αυτές αμέσως μόλις συνταχθούν.
10. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν διαθέτουν τοπογραφικό και δυσκολεύονται να εντοπίσουν τα ακίνητά τους με την ηλεκτρονική υπηρεσία θέασης των υποβάθρων του κτηματολογίου, μπορούν, εφόσον γνωρίζουν οι ίδιοι τη θέση και τα όρια του ακινήτου τους στο ύπαιθρο ή με τη βοήθεια κάποιου που τα γνωρίζει, με χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής εντοπισμού ακινήτου μέσω «έξυπνου» κινητού, να αποκτήσουν αρχείο εντοπισμού το οποίο θα συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους. Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες προτίθενται να υποβάλουν τοπογραφικό διάγραμμα αλλά καθυστερεί η σύνταξή του, μπορούν να υποβάλουν τη δήλωσή τους δεσμευόμενοι όμως με υπεύθυνη δήλωση για την υποβολή του τοπογραφικού αμέσως μόλις αυτό συνταχθεί, ώστε η δήλωσή τους να τύχει επεξεργασίας.
11. Για όλες τις περιοχές, ακόμα κι αν έχει γίνει προανάρτηση, μπορούν οι ιδιοκτήτες, αφού συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα που απαιτούνται για τη σωστή δήλωση της περιουσίας τους, να προσέλθουν στο αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης και να καταθέσουν τη δήλωση ιδιοκτησίας τους, πληρώνοντας μόνο το ανάλογο παράβολο.
ΟΙ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ
Σχετικά με τις περιπτώσεις που αφορούν τις διαδικασίες των δασικών χαρτών, στο Ρέθυμνο οι διαδικασίες κινούνται κανονικά, όπως δήλωσε στην εφημερίδα μας ο κ. Νίκος Βολτυράκης Διευθυντής της τοπικής Διεύθυνσης Δασών.
Σύμφωνα με όσα μας είπες, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων και αιτήσεων προδήλου σφάλματος. Οι αντιρρήσεις εξετάζονται από τις αρμόδιες επιτροπές, οι οποίες λειτουργούν κανονικά ενώ οι αιτήσεις προδήλου σφάλματος, πρώτα εξετάζονται από την υπηρεσία και εφόσον κριθεί πως ευσταθούν, παραπέμπονται και αυτές στις αρμόδιες επιτροπές.
Οι προαναφερθείσες ενστάσεις στο Ρέθυμνο αγγίζουν τον αριθμό των δέκα χιλιάδων, ωστόσο, είναι πολλοί εκείνοι που είτε δεν πρόλαβαν, είτε δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να προχωρήσουν σε αντιρρήσεις κατά την περίοδο που δόθηκε ή δεν αξιολόγησαν σωστά τα δεδομένα σε εκείνη την περίοδο. Σύμφωνα με τον Διευθυντή Δασών Ρεθύμνου για αυτούς δεν προβλέπεται τίποτα περισσότερο στο εξής. «Οι χάρτες έχουν κυρωθεί και για όσους δεν κατέθεσαν αντιρρήσεις, το θέμα έχει τελειώσει» τόνισε ο κ. Βολτυράκης, ο οποίος επισήμανε, πως μια ανάλογη διαδικασία μπορεί να γίνει μόνο αν σε πολιτικό επίπεδο υπάρξει μια πρωτοβουλία για επανεξέταση του θέματος, κάτι που δεν αναμένεται να γίνει ή δεν υπάρχει τέτοια πληροφόρηση.
«Έρχεται κόσμος που μας λέει πως θα ήθελε να υποβάλλει αντιρρήσεις, αλλά του εξηγούμε πως αυτή η περίοδος έχει λήξει και δεν μπορεί να γίνει τίποτα», είπε στην εφημερίδα μας ο κ. Βολτυράκης, λέγοντας ωστόσο, πως υπάρχει και η κατηγορία περιπτώσεων που προσδιορίζεται ως «ΑΔ» πάνω στον χάρτη, δηλαδή, κτήματα που φαίνονται πως παλαιότερα καλλιεργούνταν και τώρα μετατράπηκαν σε δασώδη. Για αυτή την κατηγορία μπορούν να υποβάλλουν αιτήματα οπότε θέλουν καθώς δεν εξετάζονται αυτές οι περιπτώσεις από τις επιτροπές που ορίστηκαν για τις ειδικές περιπτώσεις των αντιρρήσεων και των αιτήσεων διόρθωσης προδήλου σφάλματος. Οι ενστάσεις για τις χαρακτηρισμένες εκτάσεις ως ΑΔ, εξετάζονται και επιλύονται κατευθείαν από τις υπηρεσίες των Διευθύνσεων Δασών. «Μόνο όμως για αυτά υπάρχει διέξοδος» τόνισε μιλώντας στο «Ρέθεμνος» ο Νίκος Βολτυράκης.
