ΑΝΤΙΘΕΤΗ Η ΕΔΕΥΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΕΝ ΕΝΑΜΟΝΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
Κλειστά συνεχίζει να κρατά τα χαρτιά της η κυβέρνηση ως προς το μείζων ζήτημα διαχείρισης του νερού. Οι σκόρπιες δηλώσεις και οι διαρροές πληροφοριών για το αναμενόμενο σχέδιο νόμου, ωστόσο, έχουν ήδη προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις καθώς έχει διαμορφωθεί η εντύπωση πως επέρχεται ιδιωτικοποίηση του φυσικού πόρου.
Επισήμως μια τέτοια θέση δεν έχει εκφραστεί από την κυβέρνηση. Ωστόσο, όλες οι μεθοδεύσεις που υπό την μορφή πληροφοριών βρίσκουν το φως της δημοσιότητας σχετικά με την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, οδηγούν σε υποθέσεις που προκαλούν – στην ιδέα και μόνο – διαμαρτυρίες και αντιδράσεις.
Μετά το παράρτημα Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ που από τις αρχές του μήνα «σήκωσε το γάντι» και έστειλε ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση λέγοντας όχι προς κάθε κατεύθυνση διαμόρφωσης συνθηκών διαχείρισης του νερού από ιδιώτες, το φως της δημοσιότητας είδε μια αντιστοίχως ηχηρή ανακοίνωση από την Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχεύτεσης της χώρας. Εκφράζεται αρνητικά με την διαρροή πληροφοριών και όχι με την κατάθεση του νομοσχεδίου, ώστε να υπάρξει ουσιαστική δημόσια διαβούλευση και προκαταβάλει την κυβέρνηση για καθολική άρνηση των συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ έτσι όπως μεθοδεύεται και όχι υπό καθεστώς συνεργασίας και προσήλωσης στον πραγματικό στόχο που είναι η ορθολογική διαχείριση του νερού και ο δραστικός περιορισμός της σπατάλης που γίνεται σήμερα.
Επιπλέον, η ανακοίνωση των Συλλόγων Εργαζομένων στην Περιφέρεια Κρήτης που εκδόθηκε την Πέμπτη αφήνει και από την πλευρά της να εννοηθεί πως οι πληροφορίες για το περιεχόμενο του σχεδίου νόμου που ετοιμάζεται για το νερό, μάλλον, αφήνει πολλά «παράθυρα» ανοικτά προς την ιδιωτικοποίηση. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό-δικαίωμα και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει εμπόρευμα ούτε αντικείμενο διαχείρισης από Ανώνυμη Εταιρία».
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΔΕΥΑ
Το Δ.Σ. της Ε.Δ.Ε.Υ.Α. συνεδρίασε στην Αθήνα, στις 17 Σεπτεμβρίου με τη συμμετοχή εκπροσώπων (Δημάρχων, Προέδρων και στελεχών) των Δ.Ε.Υ.Α. των Περιφερειακών Ενοτήτων της Αττικής, της Βοιωτίας, της Κορινθίας και της Φθιώτιδας.
Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε σχετικά με τα ζητήματα που έχουν προκύψει ως προς την διαχείριση του νερού, τονίζονταν, ότι η ΕΔΕΥΑ:
- «Διαπιστώνει, ότι για άλλη μια φορά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την πρόφαση της αντιμετώπισης της λειψυδρίας, χωρίς να έχει καταρτίσει και παραδώσει τόσο στην Κ.Ε.Δ.Ε., όσο και στην Ε.Δ.Ε.Υ.Α., κανένα σχέδιο Νόμου, όπως είχε δεσμευθεί, προβαίνει σε αποσπασματικές και μη συνεκτικές μεταξύ τους δηλώσεις για αναγκαστικές συνενώσεις των Δ.Ε.Υ.Α., που προφανώς αντίκεινται και στο Σύνταγμα και στους νόμους που διέπουν την λειτουργία τους, καθώς και την προστασία των λειτουργικών αλλά και περιουσιακών τους δικαιωμάτων.
- Εκφράζει για άλλη μια φορά την πάγια θέση του, ότι ο φυσικός πόρος εξαντλείται από την απουσία πολιτικής βούλησης ελέγχου του αρδευτικού νερού, η κατανάλωση του οποίου αντιστοιχεί στο 85% της συνολικής κατανάλωσης του φυσικού πόρου.
- Λυπάται που για άλλη μια φορά παραγνωρίζεται ο σημαντικός ρόλος των Δ.Ε.Υ.Α. στη διαχείριση του φυσικού πόρου και την προστασία του περιβάλλοντος και εμφανίζεται η προφανώς έωλη νομικά ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΩΣΗ τους, ως το αντίβαρο του προβλήματος της λειψυδρίας !!!
- Εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την μη τήρηση από την ίδια την Κυβέρνηση του Ν. 5037/2023 που ψήφισε και με τον οποίο υπήγαγε τον έλεγχο των παρόχων υπηρεσιών ύδατος μεταξύ των οποίων και οι Δ.Ε.Υ.Α. στην Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) , η οποία είναι η μόνη αρμόδια για να εισηγηθεί μέτρα για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής λειτουργίας των Δ.Ε.Υ.Α.
- Επίσης διαπιστώνει, ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν αντιλαμβάνεται , ότι η επέκταση της Ε.Υ.Δ.Α.Π. και της Ε.Υ.Α.Θ. σε χωρικές ενότητες Δήμων και ΔΕΥΑ, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους, είναι ευθέως αντισυνταγματική και συνεπώς παράνομη, αλλά και ατελέσφορη.
- Εκφράζει για άλλη μια φορά τη λύπη του, διότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας κλείνουν τα μάτια τους στο πραγματικό ζήτημα της υπερτιμολόγησης της ενέργειας, αφού οι Δ.Ε.Υ.Α. κατατάσσονται στους οικιακούς καταναλωτές με αποτέλεσμα σήμερα το ενεργειακό κόστος των Δ.Ε.Υ.Α. από 19% του συνολικού λειτουργικού τους κόστους να έχει φθάσει αλλά και να υπερβαίνει το 40% σε αρκετές περιπτώσεις.
- Καλεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να παραδώσει το σχέδιο νόμου της αποκαλούμενης από το ίδιο Μεταρρύθμισης στην Κ.Ε.Δ.Ε. και στην Ε.Δ.Ε.Υ.Α., ώστε να τοποθετηθεί η Τ.Α. με την ευθύνη που τη διακρίνει, στον προτεινόμενο νομοσχέδιο. Μέχρι τότε το Υπουργείο οφείλει να ρυθμίσει το κόστος της ενέργειας, αλλά και των ληξιπρόθεσμων χρεών των Δ.Ε.Υ.Α. που οφείλονται στην υπερτιμολόγηση της ενέργειας που καταναλώνουν οι Δ.Ε.Υ.Α.
- Δηλώνει για άλλη μια φορά, ότι η Ε.Δ.Ε.Υ.Α. έχει τη διάθεση να συνεργασθεί και με το Υπουργείο και με την ΡΑΑΕΥ για την ορθότερη και δικαιότερη επίλυση των πραγματικών προβλημάτων και ζητημάτων που έχουν σχέση με τη διαχείριση και εξοικονόμηση του νερού. Εξάλλου, δεν πρέπει να παροράται, ότι η σημερινή θέση του Υπουργείου για τις αλλαγές στη δομή των Δ.Ε.Υ.Α. είναι τελείως διαφορετική από την αρχική που είχε παρουσιασθεί στην Τ.Α. το 2023 και θα μπορούσε να ήταν η βέλτιστη, αν πραγματικά το Υπουργείο λάμβανε υπόψη του τις διαυγέστατες θέσεις της Τ.Α., που με αγωνία και γνώση παραθέτει».
«ΒΟΛΕΣ» ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
Ακόμα μια ανακοίνωση που δημιουργεί ερωτηματικά για το τι πραγματικά ετοιμάζει η κυβέρνηση σχετικά με την διαχείριση του νερού, είναι η ανακοίνωση των Δ.Σ. των Συλλόγων των Π.Ε. Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου και Λασηθίου της Κρήτης, που δηλώνουν «κάθετα αντίθετα στη σύστασή Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Υδάτων με την μορφή Ανώνυμης Εταιρείας για τη διαχείριση του νερού και στην απορρόφηση από αυτήν της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, η οποία αποτελεί αρμοδιότητα των Υπηρεσιών της Περιφέρειας Κρήτης».
Η σχετική ανακοίνωση συνεχίζεται ως εξής: «Ζητούμε την αναβάθμιση και στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών, για να είναι σε θέση να επιτελούν ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά το ρόλο τους. Αν είναι απαραίτητη η δημιουργία του νέου φορέα τότε πρέπει να έχει αποκλειστικά και μόνο Δημόσιο χαρακτήρα.
Αυτό που προτείνεται είναι ένα ΝΠΙΔ, με καθαρά επιχειρηματικό προφίλ, που αναλαμβάνει όλες τις σχετικές αρμοδιότητες και το οποίο θα αποφασίζει και επιβάλει τρόπους και έργα διαχείρισης των νερών, είτε αυτά αφορούν τα πόσιμα ύδατα είτε τις έγγειες βελτιώσεις. Συνολικά, η πολιτική που προτείνεται για τη διαχείριση των υδάτων της Κρήτης φαίνεται να προωθεί την ιδιωτικοποίηση του κρίσιμου αυτού περιβαλλοντικού πόρου, χωρίς την απαραίτητη πρόνοια για διασφάλιση του χαρακτήρα του νερού ως δημόσιου αγαθού και της διαχείρισής του με διαφάνεια με στόχο το δημόσιο συμφέρον. Το νερό είναι δημόσιο αγαθό και φυσικός πόρος υψίστης σημασίας και η διαχείριση, η προστασία και η αειφορία του θα πρέπει να ανήκει κατά κύριο λόγο στο Δημόσιο.
Είμαστε αντίθετοι σε κάθε απόφαση, ενέργεια, ρύθμιση που μεταβιβάζει την αρμοδιότητα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων σε ανώνυμες εταιρείες, που προωθεί την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση του νερού. Κύρια πηγή ανησυχίας αποτελούν οι διατάξεις που αφορούν τη σύσταση της φημολογούμενης ΑΕ, για την οποία προβλέπεται ότι θα λειτουργεί “σύμφωνα µε τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας”.Το νερό αποτελεί κοινωνικό αγαθό και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα.
Καταγγέλλουμε την κυβερνητική πρόθεση για την παράδοση της διαχείρισης των υδάτων της Κρήτης σε Ανώνυμη Εταιρεία και την πολιτική ιδιωτικοποίησης του νερού που έχει ήδη ξεκινήσει με την Οδηγία 2000/60 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντιμετωπίζει το νερό ως εμπόρευμα, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, τόσο για τους αγρότες όσο και για το σύνολο των πολιτών. Στην Ευρώπη η ιδιωτικοποίηση του νερού χρεοκόπησε και οι φορείς διαχείρισής του ξαναγύρισαν στο Δημόσιο. Δεν θα δεχθούμε ένα αποτυχημένο μοντέλο να εφαρμοστεί στην χώρα μας για να επωφεληθούν οι λίγοι από την κατασκευή των έργων διαχείρισης του νερού..
Το νερό για το νησί της Κρήτης είναι η πηγή της ανάπτυξής του και της ευημερίας του. Η διαχείρισή του από μια Ανώνυμη Εταιρεία θα εγκλωβίσει όλους τους πολίτες της Κρήτης ,Αγρότες - Κτηνοτρόφους - Επαγγελματίες σε αυξημένες τιμολογιακές πολιτικές, θα οδηγήσει στην απαξίωση των Δημοσίων Υπηρεσιών, του θεσμού της Περιφέρειας και συνολικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θέτοντας τους πολίτες ομήρους των ιδιωτικών εταιρειών που μόνο σκοπό έχουν την αύξηση των κερδών τους. Όπως αναφέρεται στο masterplan η τιμολογιακή του πολιτική θα πρέπει να καλύπτει τις λειτουργικές δαπάνες του οργανισμού. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα το ίδιο μοντέλο διαχείρισης των υδάτων εφαρμόστηκε ήδη στη Θεσσαλία και επιχειρείται να εφαρμοστεί και σε άλλες Περιφέρειες της χώρας όπως στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη. Άλλωστε η Ολλάνδική εταιρεία HVA που εκπόνησε το συγκεκριμένο masterplan υπέγραψε σύμβαση με το ΥΠΑΑΤ για την εκπόνηση μελέτης για τη διαχείρηση των υδάτων της Κρήτης την οποία μελέτη θα χρηματοδοτήσει η ΤΕΡΝΑ Α.Ε.
Σύμφωνα με τοννόμο 5106/2024 (ΦΕΚ Α΄63, 1 Μαΐου 2024) άρθρο 11, ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α¨ σχετικά με τη Σύσταση και ΛειτουργίαΑνώνυμης Εταιρείας ως Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας,το αρμόδιο για τη διαχείριση των υδάτων προσωπικό των υπηρεσιών της περιφέρειας Θεσσαλίας (Διεύθυνση Υδροοικονομίας και Εποπτείας του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Υδροοικονομίας και Ελέγχου Δόμησης της Περιφέρειας Θεσσαλίας) μεταφέρεται αυτοδίκαια στην Α.Ε. με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου ενώ καταργούνται τα Τμήματα Εποπτείας του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων. Η αυτοδίκαιη μεταφορά των εργαζομένων σε μία Ανώνυμη Εταιρεία θα επηρεάσει το εργασιακό τους καθεστώς. Να σημειωθεί ότι δεν δίνεται η δυνατότητα στο προσωπικό να επιλέξει σε ποιο φορέα θα συνεχίσει να εργάζεται, όπως έχει γίνει σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις (π.χ. Υπουργείο Πολιτισμού – Μουσεία).Η κατάργηση της οργανικής θέσης στην οποία είναι διορισμένοι οι εργαζόμενοι και η μετάβασή τους σε καθεστώς μη μονιμότητας, θα τους εκθέσει στον κίνδυνο να βρεθούν μετέωροι, σε ενδεχόμενες αποφάσεις μείωσης του ανθρώπινου δυναμικού, ως αποτέλεσμα των πολιτικών που ασκούνται από τις ΑΕ στα πλαίσια της μεγιστοποίησης των κερδών τους, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου παρατηρείται εκχώρηση των Κρατικών ΑΕ σε ιδιώτες, η οποία πιστεύουμε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι προδιαγεγραμμένη.
Διαφωνούμε κάθετα με τη μεταφορά των υπαλλήλων της Περιφέρειας Κρήτης οι οποίοι έχουν προσληφθεί μέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ και είναι απόφοιτοι πανεπιστημίων με μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους σε μια Ανώνυμη Εταιρεία, με την αλλαγή της εργασιακής τους σχέσης, με την μετατροπή της μόνιμης σχέσης δημοσίου υπαλλήλου σε αορίστου χρόνου. Αυτό και μόνο έπρεπε να συζητηθεί ως ξεχωριστό γεγονός.Επίσης πολλοί, αν όχι όλοι, από τους υπαλλήλους της Π. Κρήτης που ασχολούνται με τα παραπάνω αντικείμενα έχουν παράλληλα και πολλά άλλα καθήκοντα του ίδιου ή άλλου Τμήματος.Ποιος θα τα χειρίζεται αυτά, θα τα πάρουν μαζί τους στην Α.Ε. ή θα τα φορτωθούν οι εναπομείναντες στις ΔΑΑΚ;
Η διαχείριση των υδάτινων πόρων πρέπει να συνεχίσει να γίνεται από την Περιφέρεια Κρήτης η οποία μεριμνά για το όφελος των πολιτών της και όχι από μια Ανώνυμη Εταιρεία η οποία μεριμνά για την αύξηση των κερδών της.
Με γνώμονα το συμφέρον του Κρητικού πολίτη και των εργαζομένων συναδέλφων μας προτείνουμε:
- Να παραμείνει η Διαχείριση στους Δημόσιους Φορείς. Όλες οι αρμοδιότητες που σχετίζονται με την διαχείριση του Δημόσιου αγαθού του νερού σε όλες τις μορφές (Ύδρευση, Άρδευση, κτλ) καθώς και τα απαιτούμενα έργα να υπάγονται και να εκτελούνται από οργανική μονάδα Δημόσιου φορέα.
- Να δυναμώσουμε την Αυτοδιοίκηση και το θεσμό της Περιφέρειας και όχι να την οδηγούμε στην πλήρη απαξίωση αφαιρώντας ουσιαστικές αρμοδιότητες.
III. Να υλοποιηθούν άμεσα τα αναγκαία έργα υποδομής, για εξασφάλιση της επάρκειας του νερού, χωρίς χαράτσια στην αγροτική παραγωγή.
Ένα δημόσιο αγαθό πρέπει να διαχειρίζεται από ένα Δημόσιο Φορέα και όχι από μία Ανώνυμη Εταιρεία.
Οι επιλογές που κάνουμε τώρα θα επηρεάσουν τις επόμενες γενιές. Δεν έχουμε το δικαίωμα να υποθηκεύουμε την ευημερία των παιδιών μας. Ήδη ζήσαμε μνημονιακές πολιτικές και έχουμε ξεπουλήσει λιμάνια, αεροδρόμια και άλλες βασικές υποδομές του κράτους διότι κάποιοι στο παρελθόν αποφάσισαν με γνώμονα το προσωπικό τους όφελος και αδιαφορώντας για τις μελλοντικές επιπτώσεις των επιλογών τους. Ας μην κάνουμε το ίδιο λάθος.
Καλούμε την Περιφέρεια Κρήτης ,τον Περιφερειάρχη Κρήτης κοΑρναουτάκη Σταύρο, τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου και όλους τους φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχήτου νησιού μας να πάρουν ΕΠΊΣΗΜΑ ΘΕΣΗ ,να αντιδράσουμε και να αγωνιστούμε όλοι μαζί ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού».
