«... Η φωτογραφία! Τα σημαντικά γεγονότα του πολέμου! Στέκεται όρθιος, ενώ οι άλλοι είναι καλυμμένοι στο έδαφος και αντιμετωπίζει το πυρ. Εντούτοις η φωτογραφία του είναι πετυχημένη. Καταγράφει τη μεγάλη στιγμή στην αιωνιότητα...»
Joseph Barth
Η συστηματική προσπάθεια για τη διάδοση ιδεών αρχών και δογμάτων περικλείεται στη λέξη προπαγάνδα. Η προπαγάνδα αποτέλεσε βασικό πυλώνα στήριξης του Εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος στη Γερμανία από το μεσοπόλεμο μέχρι το τέλος.
Οι πρώτες μονάδες προπαγάνδας του Γερμανικού στρατού(Propaganda kompanie η αλλιώς PK) δημιουργήθηκαν το 1937. Με την έναρξη του Β Παγκοσμίου πολέμου έγινε εμφανής η ανάγκη εκπαιδευμένου προσωπικού και επαγγελματιών φωτογράφων που θα στελέχωναν τις μονάδες προπαγάνδας και θα κατέγραφαν με επιτυχία τις νικηφόρες εκστρατείες της Wehrmacht σε όλα τα μέτωπα.
Η επιχείρηση εναντίον της Κρήτης ήταν ίσως η πιο καλά καταγεγραμμένη από φωτογραφικό φακό, επιχείρηση στην Ιστορία των δυο παγκοσμίων πολέμων. Χιλιάδες μέτρα φιλμ από πάρα πολλούς επαγγελματίες και ερασιτέχνες φωτογράφους χρησιμοποιήθηκαν για να αποτυπώσουν την πρώτη μεγάλη αεραπόβαση στην Ιστορία.
Το προσωπικό των PK
Το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού που στελέχωνε τις μονάδες PK ήταν εθελοντές. Στην πολιτική ζωή τους, ήταν φωτογράφοι, δημοσιογράφοι, οπερατέρ, σκηνοθέτες κτλπ. Εκτός από την εκπαίδευση ως PK, λάμβαναν και στρατιωτική εκπαίδευση αναλόγως το όπλο στο οποίο θα διοχετεύονταν. Η δουλειά τους ήταν η καταγραφή των επιχειρήσεων με τη φωτογραφική ή κινηματογραφική μηχανή. Πολλές φορές η ζωή τους ήταν σε κίνδυνο προκειμένου να τραβήξουν μια καλή φωτογραφία η οποία αργότερα θα έμπαινε σε ένα περιοδικό, βιβλίο η εφημερίδα της εποχής.
Δύο πολύ γνωστοί επαγγελματίες φωτογράφοι που τράβηξαν εκατοντάδες φωτογραφίες στην Κρήτη ήταν ο Franz Peter Weixler και ο Ernst Grunwald. O πρώτος έγινε διάσημος λόγω της σειράς των φωτογραφιών από την εκτέλεση στο Κοντομαρί, ενώ ο δεύτερος για τις φωτογραφίες από την περιοχή και την πόλη των Χανίων εκ των οποίων κάποιες εκδόθηκαν στο λεύκωμα “KRETA SIEG DER KÜHNSTEN”(Κρήτη η νίκη των τολμηρών”. (Αρκετές από τις πρωτότυπες φωτογραφίες τους, βρίσκονται στη συλλογή του γράφοντος).
Ο ακριβής αριθμός των PK που κατέγραψαν την επιχείρηση εναντίον της Κρήτης δεν είναι γνωστός. Ωστόσο από τα στοιχεία που έχουμε, αυτοί ανέρχονται σε τουλάχιστον 49. Τα ονόματα τους τα βρίσκουμε στις περισσότερες πολεμικές εκδόσεις και περιοδικά της Γερμανίας που αναφέρονται στη “Μάχη της Κρήτης” από εκείνη την εποχή(1941-44).
Επίλογος
Τόση ήταν η μυθολογία που αναπτύχθηκε στην Κρήτη για τους Γερμανούς με τις φωτογραφικές τους μηχανές, ώστε κυκλοφόρησαν διάφοροι αστικοί μύθοι που ήθελαν τους στρατιώτες του εχθρού, να φωτογραφίζουν τους μαχόμενους πολίτες και μετά να τους ψάχνουν για να τους εκτελέσουν!!!! Φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα ήταν εφικτό, όμως είναι ενδεικτικό της χρήσης του «όπλου» αυτού που έγινε κατά την περίοδο της μάχης.
Η μάχη της Κρήτης μπορεί να ξαναγραφτεί σε μία νέα ιστορική βάση και να εξαχθούν νέα συμπεράσματα εξ’αιτίας νέων συνταρακτικών φωτογραφικών τεκμηρίων που έρχονται στην επιφάνεια. Για εμάς σήμερα, αυτά τα ντοκουμέντα είναι πολύ σημαντικά, επιβεβαιώνουν και διαψεύδουν ιστορικούς και μαρτυρίες. Αυτή είναι η δύναμη της φωτογραφίας άλλωστε.
- .Ομάδα Αλεξιπτωτιστών του συντάγματοςΕφόδου, ετοιμάζονται να επιβιβαστούν στο αεροπλάνο που θα τους μεταφέρει στην Κρήτη. Ο πρώτος απο δεξιά, φέρει φωτογραφική μηχανή Leica.
- Αλεξιπτωτιστής χειρίζεται πολυβόλο. Δίπλα στον τρίποδα διακρίνεται μια φωτ. μηχανή Voigtlander στη θήκη της.
3. Προπαγανδιστική στημένη φωτογραφία στην Αγυιά (Φωτο Ernst Grunwald)
- Αξιωματικός των αλεξιπτωτιστών, λίγο πριν την επιβίβαση στο αεροσκάφος. Στο λαιμό του, κρέμεται μια Φωτ. μηχανή Leica.
- Ο πολεμικός ανταποκριτής Ernst Grunwald, στα χανιά τον Ιούνιο του 1941. Προσγειώθηκε στην Αγυιά στις 20 μαΐου και τράβηξε δεκάδες φωτογραφίες απο τη μάχη και τα Χανιά. Στο λαιμό του κρέμεται η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, μια Leica IIIc.
- Αλεξιπτωτιστής/πολεμικός ανταποκριτής, φωτογραφίζει το λιμάνι των Χανίων μετά τη μάχη. (Φωτο Ernst Grunwald)
- Φωτογραφική μηχανή Voigtlander Vito II, ανήκε σε αλεξιπτωτιστή αλλα μετά άλλαξε χέρια και πέρασε σε Αυστραλό στρατιώτη. (Australian War Memorial)
- Φωτογραφική μηχανή Voigtlander που άφησε στα Χανιά, Γερμανός στρατιώτης. (συλλογή γράφωντος)
