Γράφει ο Γιώργος Ουρανός
ΓΙΑΤΡΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ;
Για το παρόν άρθρο θα ήταν ορθότερο και σίγουρα θα απέπνεε περισσότερη αξιοπιστία αν ακολουθούνταν η ενδεδειγμένη έρευνα κοινωνικού πεδίου , συνδυασμένη με την ιστορική μελέτη των γεγονότων της περιόδου του εμφυλίου , που σημάδεψε και τραυμάτισε τον Ελληνικό λαό τόσο όσο και η Γερμανική κατοχή του 1940. Και το λέμε αυτό , εκτιμώντας για το πόσο χρόνο μας πήρε σαν Λαός στο να γιατρευτούν οι πληγές μας από τη καταστροφή του πολέμου , και από τη καταστροφή του εμφύλιου ! Οι πληγές του πολέμου , οικογενειακές , προσωπικές , θάνατοι προσφιλών προσώπων , βιωμένοι όμως σε ένα κλίμα ομοψυχίας , ισχυρής ΄΄αδελφικής ΄΄στήριξης από τους εναπομείναντες συγγενείς , φίλους , συγχωριανούς , καθώς και της ισχυρά αιτιολογημένης συμφοράς , με την έννοια ότι ο εχθρός-εγκληματίας είναι ο ξένος επιβουλέας , παλεύονται σιγά – σιγά και απαλύνονται με το πέρασμα του χρόνου ώσπου και να περάσουν στην επόμενη γενιά. Εκείνες όμως οι πληγές , ως οι θάνατοι , οι ξεριζωμοί ,ακόμη και οι ολοκληρωτικές καταστροφές οικογενειών , χωριών ,αλλά και περιοχών , και για τις οποίες όχι μόνο δεν υπάρχει η καθολική ομοψυχία στην αντιμετώπιση αλλά απουσιάζει και η συνειδησιακή αιτιολόγηση ότι τα επαίσχυντα δεινά προέρχονται από τον ξένο εγκληματία επιβουλέα , είναι αγιάτρευτες , αφού προέρχονται από ΄΄αδελφά χέρια ΄΄ . Είναι οι πληγές που δημιουργούνται βαθιά στον ψυχισμό των παθόντων που τις περισσότερες φορές συνοδεύονταν με αισθήματα μίσους , εκδίκησης , προδοσίας φιλικής οικογενειακής ή και εθνικής , μεταφέρονται από γενιά σε γενιά , και δεν ξεπερνιούνται εύκολα.
Πρέπει να περάσουν πολλές δεκαετίες για να αρχίσουν να απαλείφονται από το φάσμα της συλλογικής μνήμης. Και ο κύριος λόγος είναι ότι οι εχθρότητες αυτές δεν καλύπτονται από την ανωνυμία των εγκληματιών Ναζί αλλά είναι επώνυμες και μάλιστα προέρχονται από πολύ κοντινό περιβάλλον ! Ο ελληνικός εμφύλιος που τις διαστάσεις του έφτασε μόνο ο αντίστοιχος εμφύλιος της Ισπανίας , καθόρισε και προδιαγέγραψε το μέλλον του λαού μας για τις επόμενες 4 τουλάχιστον δεκαετίες .
Ο ΣΥΓΚΡΗΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΡΗΤΕΣ 20 ΑΙΩΝΕΣ ΑΡΓΟΤΕΡΑ !
Το νησί μας όχι βέβαια από τυχαία κατάσταση αλλά λόγω της ιδιαίτερης ψυχοσύνθεσης του πληθυσμού μας , της πολιτικής ωριμότητάς του αλλά και του υψηλού βαθμού τοπικής Εθνικής ομοψυχίας δεν ενεπλάκει στις τρομακτικές συγκρούσεις του εμφυλίου .
Σίγουρα στον λαό του νησιού μας , διακρίνουμε ότι η δύναμη της σχέσης φιλικής ή συγγενικής είναι πολύ ισχυρή και διαπερνά τα όρια της εξατομίκευσης και του εγωϊσμού .
Είναι αυτό που , από τα πανάρχαια χρόνια της ΄΄Εκατόμπολις ΄΄ όπως ονόμαζαν τα Ομηρικά χρόνια την Κρήτη , χαρακτήριζαν ως ΄΄Συγκρητισμό ΄΄ δηλαδή την συναδέλφωση των κατοίκων της ακόμα και όταν είχαν διαφορές μεταξύ τους , για να αντιμετωπίζουν ένα ξένο εχθρό. Η συναδέλφωση αυτή εκτιμούμε ότι έχει περάσει ως σχηματικά θα λέγαμε ΄΄εν είδη γονιδιώματος΄΄ στο ΄΄ κοινωνικό DNA ΄΄ των συμπολιτών μας .
Η ομοψυχία που διαπιστώνουμε καθ΄ όλη τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης κατά των Ναζί , αλλά και μετά την απελευθέρωση , θεωρούμε ότι σφυρηλατήθηκε στο νησί μας από τις εποχές των Κρητικών αγώνων κατά των Τούρκων , που κράτησαν τουλάχιστον 130 χρόνια , από την πρώτη επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770 έως και την τελευταία επανάσταση του Θερίσου κατά της αυταρχικής Διοίκησης του Αρμοστή Πρίγκηπα Γεωργίου το 1905 . Η ομοψυχία αυτή βεβαιώνεται από τις ιστορικές πηγές , αλλά διαπιστώνεται και από το υψηλό επίπεδο συνεννόησης και συμφωνίας μεταξύ των Κρητών Επαναστατών , που τους επέτρεπε να ορίζουν ως χώρο πραγματοποίησης της Γενικής Συνέλευσης των Κρητών κάθε φορά και σε άλλη περιοχή , όπως στους Αρμένους Αποκορώνου , στο Μελιδόνι Ρεθύμνου , στις Αρχάνες Ηρακλείου , στο Φρέ Αποκορώνου , στα Μπουτσουνάρια Κυδωνίας , στη Κράπη Χανίων , και αλλού .
Η ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΛΑΟΥ
Θεωρούμε βέβαια πως και άλλος ένας σημαντικός παράγοντας που αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης εκδοχής επέδρασε σε αυτή τη στάση του Κρητικού λαού. Ήταν η υψηλή πολιτική του ωριμότητα , που κυρίως οφείλεται στην Φιλελευθεροποίηση των πολιτικών και κοινωνικών πεποιθήσεων του , που προέρχονταν από την επιρροή του Ελευθέριου Βενιζέλου και των συνεργατών του στα πολιτικο-κοινωνικά ήθη του νησιού μας. Η στέρεη αυτή εδραίωση των φιλελεύθερων ιδεών , πάντα υπήρξε ο καταλυτικός παράγοντας στα πολιτικά δρώμενα της Κρήτης , αποτρέποντας την επικράτηση ακραίων θέσεων . Σε αυτό το πολιτικό κλίμα αναπτύχθηκαν και οι αγώνες του Αντικατοχικού Μετώπου Αντίστασης , αλλά και αργότερα στην περίοδο μετά την απελευθέρωση . Σίγουρα διενέξεις και συγκρούσεις συνέβησαν στην περίοδο μετά την απελευθέρωση ανάμεσα σε αντίθετες πολιτικές δυνάμεις που όμως δεν κατάφερναν να εδραιωθούν και να μαζικοποιηθούν στο λαϊκό κίνημα.
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ . ΟΜΑΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ !
Αυτή την ομοψυχία εξαργύρωσε η ιστορία , για λογαριασμό του Κρητικού λαού , στα χρόνια μετά την απελευθέρωση το 1945 , και έτσι αποφεύχθηκαν τα δράματα του Εμφύλιου σπαραγμού που συνέβησαν στην Ηπειρωτική Ελλάδα ,και καθόρισαν την τύχη του Ελληνικού λαού για τα επόμενα 40-50 τουλάχιστον χρόνια .
Η ομοψυχία αυτή ίσως να είναι και ο σημαντικός λόγος , το υψηλό δηλαδή επίπεδο συνεννόησης και λειτουργίας της Δημοκρατίας ,που οι θεσμοί πρωτογενούς δράσης όπως το συνεταιριστικό κίνημα αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης είχε ισχυρή παρουσία και δημιουργικότητα στη Κρήτη του ΄80 και ΄90 .
Ο εμφύλιος , στο Ρέθυμνο και στη Κρήτη , δεν εμφανίστηκε σχεδόν καθόλου , καθ΄ότι οι ένοπλες αντάρτικες ομάδες που πολεμούσαν τους κατακτητές ομογενοποιήθηκαν με κοινή ηγεσία και σχεδιασμό αμέσως μετά την απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944 .
Έτσι η μετάβαση στην ομαλότητα και τη Δημοκρατία στον τόπο μας που έγινε με το πνεύμα Εθνικής ομοψυχίας που κυριάρχησε αμέσως μετά την απελευθέρωση , ξεκίνησε αρχές του ΄45 , και όχι αρχές του ΄50 ΄όπως για την υπόλοιπη χώρα , και χωρίς τις μεγάλες πληγές που προξένησε ο Εμφύλιος σπαραγμός .
