Τα ζούμε και αυτά στους μνημονιακούς καιρούς. Και προσέξτε, παρακαλώ, γιατί η αποποίηση κληρονομιάς, είναι από τα πρώτα πράγματα που μπορεί να συναντήσει κανείς σε μια εποχή που θέλει τα πάντα να ανήκουν κάπου, με έμμεσο ή άμεσο τρόπο.
Είναι γνωστό ότι μετά το θάνατο κάποιου, όλη η περιουσία του κληρονομείται από τους κληρονόμους, που είτε είναι οι στενοί συγγενείς του, είτε αναφέρονται στη διαθήκη του. Η κληρονομιαία περιουσία αποτελείται από το ενεργητικό και το παθητικό της, όπως αυτό αποτιμάται σε χρήμα.
Με άλλα λόγια, τα χρέη που έχει κάποιος από δάνεια, από άλλες οφειλές ή στην εφορία, στα ασφαλιστικά ταμεία κτ.λ. κληρονομούνται με τον ίδιο τρόπο που κληρονομούνται και τα άλλα περιουσιακά στοιχεία, π.χ. τα ακίνητα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί, τα κοσμήματα κ.τ.λ.
Ο κάθε κληρονόμος έχει εκ του νόμου δικαίωμα να αποποιηθεί την κληρονομιά που του αφήνεται μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από τον θάνατο του διαθέτη, αν είναι κάτοικος Ελλάδος και ενός χρόνου αν είναι κάτοικος εξωτερικού ο διαθέτης ή ο κληρονόμος.
Σύμφωνα με τους νομικούς όρους, αποποίηση γίνεται συνήθως όταν το παθητικό της κληρονομιάς είναι μεγαλύτερο του ενεργητικού, δηλαδή όταν τα χρέη και οι οφειλές ξεπερνούν τα άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Π.χ. αν κάποιος έχει μόνο ένα ακίνητο σαν περιουσιακό στοιχείο και χρέη προς τράπεζες, εφορία κτ.λ. που ξεπερνούν την εμπορική αξία του ακινήτου, τότε σε αυτή την περίπτωση είναι πιο συμφέρον για τον κληρονόμο να αποποιηθεί την κληρονομιά μέσα στην τετράμηνη προθεσμία που το δίνει ο νόμος.
Αυτό, ακριβώς και κάνουν πολλοί στις μέρες μας. Δεν θέλουν να έχουν συμμετοχή σε χρέη ή να κληρονομήσουν μια περιουσία που προφανώς δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν.
Ωστόσο θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει τμηματική ή εν μέρει αποποίηση. Δηλαδή δεν μπορεί κάποιος να αποποιηθεί τα χρέη και να αποδεχθεί την υπόλοιπη περιουσία. Η αποποίηση αφορά πάντα το σύνολο της κληρονομιαίας περιουσίας.
Και για τα διαδικαστικά: Η αποποίηση γίνεται στον γραμματέα του Ειρηνοδικείου του τόπου θανάτου του διαθέτη. Πρώτοι αποποιούνται οι αναγκαστικοί κληρονόμοι, αν δεν υπάρχει διαθήκη. Δηλαδή τα τέκνα και οι σύζυγοι. Μετά την αποποίηση των πρώτων κληρονόμων, η τετράμηνη προθεσμία ξεκινά για τους κληρονόμους που θα κληρονομούσαν, αν δεν υπήρχαν οι πρώτοι κληρονόμοι.
Δηλαδή αν αποβιώσει κάποιος που είχε σύζυγο δύο τέκνα και δύο αδέλφια, αποποιούνται πρώτα τα τέκνα και ο /η σύζυγος. Μετά την αποποίηση αυτών ξεκινά η τετράμηνη προθεσμία αποποίησης των αδελφών του.
Προσοχή! Αν τα τέκνα έχουν παιδιά, δηλαδή ο αποβιώσας είχε εγγόνια, μετά τα τέκνα, πρέπει να αποποιηθούν τα εγγόνια. Αν τα εγγόνια είναι ανήλικα η αποποίηση γίνεται μόνο με δικαστική απόφαση.
Ο χρόνος από την κατάθεση της αίτησης αποποίησης στο δικαστήριο και μέχρι την έκδοση της δικαστικής απόφασης δεν μετράει και το τετράμηνο της αποποίησης υπολογίζεται με τον χρόνο που έχει προηγηθεί της αίτησης και έπεται της έκδοσης απόφασης.
Το ίδιο εννοείται ότι ισχύει και για τα αδέλφια του αποβιώσαντος. Αν έχουν παιδιά (δηλ. τα ανίψια), πρέπει και αυτά με την σειρά τους να αποποιηθούν μετά τους γονείς. Κι αν έχουν κι αυτά ανήλικα τέκνα, τότε θα πρέπει να κάνουν αποποίηση και για τα παιδιά τους με τον τρόπο που αναφέρθηκε παραπάνω.
Δαιδαλώδης ιστορία, ίσως πείτε. Ναι, έτσι είναι, αλλά δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Αυτά προβλέπουν οι νόμοι και το γεγονός ότι αυξάνονται όλο και περισσότερο οι φυσικοί κληρονόμοι που αρνούνται να αναλάβουν την περιουσία εκείνου που φεύγει από τη ζωή, δείχνει ξεκάθαρα ότι ως κοινωνία καταρρεύσαμε, κυριολεκτικά. Ο φόβος κυριαρχεί παντού. Και καθετί φαινομενικά καλό, μετατρέπεται σε κακό. Υπάρχει άραγε κι άλλο πιο κάτω ή φτάσαμε στον πάτο;
