ΜΑΡΑΘΟ
Το μάραθο ή μάλαθρο ή φοινίκουλο το κοινόν είναι ένα γνωστό φυτό από την αρχαιότητα που απαντάται στις μεσογειακές χώρες και ιδιαίτερα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Λέγεται μάλιστα ότι ο Μαραθώνας πήρε το όνομα του από το μάραθο που ήταν αυτοφυές στην πεδιάδα του και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. Κατ άλλους ισχύει το αντίστροφο δηλαδή το χόρτο μάραθο πήρε το όνομα του από την περιοχή, που στην συνέχεια πήρε το όνομα της από το μυθικό ήρωα Μαραθώνα.
Του αποδίδονται πολλές θεραπευτικές ιδιότητες που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως SuperFood.
Φύεται άφθονο την άνοιξη ανάμεσα στα αμπέλια, καλλιεργούμενα χωράφια, ελαιώνες.
Οι σύγχρονοι διατροφολόγοι συστήνουν την κατανάλωση του, γιατί περιέχει φλαβονοειδή αντιοξειδωτικά, βιταμίνη C, κάλιο, φυλλικό οξύ, φυτικές ίνες και πλήθος άλλων θρεπτικών συστατικών. Είναι δε σημαντικό και ωφέλιμο σε πολλές παθήσεις, όπως καταπολεμά τις φλεγμονές, μειώνει τη χοληστερίνη, είναι αποχρεμπτικό, χωνευτικό και διουρητικό. Ωφελεί και στην οστεοαρθρίτιδα.
Στην λαϊκή ιατρική της Κρήτης, σύμφωνα με όσα αναφέρονται, χρησιμοποιούνταν πολτοποιημένα φύλλα ως κατάπλασμα σε δαγκώματα σκορπιών, φιδιών κ.λ.π. Ενώ βραστάρι μάραθου έπιναν οι λεχώνες λόγω των γαλακτοπαραγωγικών ιδιοτήτων του
Σήμερα λόγω των πολλών θεραπευτικών ιδιοτήτων του καλλιεργείται σε μεγάλες ποσότητες στις ΗΠΑ και την Ινδία
Χρησιμοποιείται ευρέως στην μαγειρική, όσπρια, ψάρια, λουκάνικα, χοχλιούς και σε πίτες τις λεγόμενες μαραθόπιτες, ιδιαίτερα στην Κρήτη.
Αναφέρονται δε πολλές συνταγές και τρόποι μαγειρικής
ΣΤΑΜΝΑΓΚΑΘΙ
Το σταμναγκάθι είναι ένα είδος της άγριας ποικιλίας των ραδικιών,το οποίο κατατάσσεται στο γένος (Cichorium) και στην οικογένεια των (Compositae).Είναι αυτοφυές φυτό στην Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες και την Κρήτη ιδιαίτερα στον Ν.Χανίων και θεωρείται σημαντικό διατροφικό είδος των κατοίκων των περιοχών αυτών. Ανευρίσκεται επίσης στην Κύπρο και στην Ιταλία(Σικελία), τη Μάλτα και ΝΑ Τουρκία, ακόμη στις εύκρατες περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Μεσογειακής Αφρικής.
Στην αρχαιότητα ήταν γνωστό και χρησιμοποιείτο τόσο για διατροφή, όσο και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες
Η ονομασία προέρχεται από τις λέξεις αγκάθι και στάμνα, γιατί στην Κρήτη το χρησιμοποιούσαν ως πώμα στις πήλινες στάμνες που διατηρείτο το νερό
Είναι πολυετές φυτό στην ουσία ένας σφαιρικός αγκαθωτός θάμνος, ανάμεσα στα αγκάθια του οποίου υπάρχουν τα φύλλα του φυτού, το οποίο εμφανίζεται τον οκτώβριο με τα πρωτοβρόχια. Τα φύλλα εμφανίζονται την άνοιξη, που όταν δεν μαζευτούν ξυλοποιούνται και είναι ακατάλληλα για βρώση
Θρεπτική αξία
- Χολαγωγό -Υπακτικό
Στα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία προβλημάτων της χολής και του ύπατος. Η δράση οφείλεται σε μια ουσία το <<κιχώριο>>που βοηθά στην αποσυμφόρηση της χοληδόχου κύστης του ήπατος.
-Αντιοξειδωτική δράση
Τα Β-καροτένια και οι πολυφαινόλες που περιέχονται συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ελευθέρων ριζών και έτσι αντιμετωπίζονται καρδιολογικά προβλήματα και η άνοια
-Τονωτικό
Είναι τονωτικό του στομάχου και ευνοεί την πέψη. Βοηθά την απομάκρυνση της χοληστερίνης από το αίμα. Είναι διουρητικό
-Δέρμα
Θεραπεύει πολλές δερματικές παθήσεις,όπως κρεατοελιές, σπυριά,κάλους κάτι που ήταν γνωστό από την αρχαιότητα
Στην Κρήτη μαγειρεύεται με τρώγεται συνοδευόμενο με παρθένο ελαιόλαδο και λεμόνι, επίσης ως <<φρικασέ>>, βραστό με κρέας κατσίκι ή αρνί
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το σταμναγκάθι είναι ένα πολύ εύγευστο και ωφέλιμο στην υγεία χορταρικό
