Ο αμάραντος ή αμάρανθος είναι το φυτό που οφείλειτην ονομασία του στο γεγονός ότι δεν μαραίνεται. Ο αμάρανθος είναι ένα ψευδοδημητριακό που τα τελευταία χρόνια γνωρίζει μεγάλη δημοσιότητα, γιατί συνδυάζει τέλεια ομορφιά, θεραπεία και διατροφή. Είναι φυτό ανταγωνιστικό και ανεκτικό σε διαφορετικές συνθήκες καλλιέργειας, δίνει δε πολλές υποσχέσεις ως πιθανής εναλλακτικής καλλιέργειας, γιατί εκτός από τους καρπούς του, σημασία έχουν και τα φύλλα του, που θυμίζουν γεύση από σπανάκι.
Δεν θα πρέπει να τον ταυτίζουμε με άλλα βότανα της Ελληνικής φύσης που ονομάζονται αμάραντοι ή μάρανθοι. Ο συγκεκριμένος είναι ετήσιο καλλωπιστικό φυτό και ανήκει σε άλλη οικογένεια.
Πολιτιστική σημασία του αμάραντου ή αμάρανθου
Ο αμάραντος ή αμάρανθος έχει μια πλούσια και πολύχρωμη ιστορία. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι εξημερώθηκε πριν από περίπου 8000 οκτώ χιλιάδες χρόνια και ήταν μια σημαντική καλλιέργεια για τους Αζτέκους στη Νότια Αμερική, όπου το θεωρούσαν ως το πιο ιερό σιτάρι ακόμη και πάνω από το καλαμπόκι, που το χρησιμοποιούσαν στη διατροφή τους σε μορφή χυλού ή έκαναν αλεύρι για να φτιάξουν ψωμί ή μπόρα, αλλά είχε επίσης σημαντικό ρόλο στις θρησκευτικές τελετές των.
Χρησιμοποιήθηκε γενικά στις αρχαίες τελετουργίες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής ως μέρος κάποιας προσφοράς.
Τα στεφάνια από άνθη αμαράνθου λέγεται ότι έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και ότι το φυτό βοηθά τα πνεύματα να περάσουν στον άλλο κόσμο.
Όταν οι Ισπανοί κατέκτησαν τους Αζτέκους, προσπάθησαν να θέσουν εκτός νόμου τα τρόφιμα που θεωρούσαν ότι εμπλέκονται σε <<ειδωλολατρικές>>πρακτικές, επειδή ήθελαν να προσηλυτίσουν τους ντόπιους στον Χριστιανισμό.
Βέβαια θα ήταν αδύνατο να εξαλειφθεί πλήρως ο αμάρανθος. Επειδή δεν πεθαίνει, όταν κόβεται το λουλούδι του αμάρανθου, είχε συνδεθεί δε με την αθανασία και την αιώνια ζωή.
Χρησιμοποιήθηκε δε αμάραντος από τους αρχαίους Έλληνες για διακόσμηση σε τάφους.
Συμβολίζει την καλή τύχη, την ευημερία, την αιώνια ζωή,ειδικά όταν είναι πλεγμένο ως στέμμα ή γιρλάντα.
Διατροφική σημασία
Ο αμάραντος ή αμάρανθος θεωρείται υπερτροφή, γιατί περιέχει περισσότερη πρωτεΐνη από τα περισσότερα δημητριακά και δύο βασικά αμινοξέα, τη λυσίνη και τη μεθειονίνη. Θεωρούνται βασικά αμινοξέα γιατί δεν μπορεί να τα παράγει ο οργανισμός και ως εκ τούτου πρέπει να τα πάρουμε αυτούσια από τις τροφές. Η μεθειονίνη διαδραματίζει σοβαρό ρόλο στην επιδιόρθωση των ιστών. Είναι πλούσιος σε φυτικές ίνες και περιέχει τις βιταμίνες A και C,ακόμη περιέχει μεταλλικά στοιχείαασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φωσφόρο, μαγγάνιο, μάλιστα η ποσότητα του ασβεστίου που περιέχει είναι διπλάσια από τα άλλα σιτηρά. Επίσης το μαγγάνιο που περιέχει είναι σε ποσότητα μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη πρόσληψη μόνον σε μια μερίδα, το οποίο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του εγκεφάλου και ασκεί προστατευτική δράση σε νευρολογικές καταστάσεις. Ακόμη περιέχει λινολειικό οξύ που θεωρείται ένα από τα απαραίτητα λιπαρά οξέα και είναι αντιοξειδωτικό.
Πως καταναλώνεται
Ο αμάρανθος είναι πολύ εύκολος στο μαγείρεμα, γιαυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές συνταγές και παραλλαγές. Πριν χρησιμοποιηθεί πρέπει να τον μουλιαστεί στο νερό και να αφεθούν οι σπόροι να βλαστήσουν από μία έως τρεις ημέρες και στη συνέχεια ακολουθεί ο βρασμός.
Μπορεί να καταναλωθεί στο πρωινό ως χυλός κάτι ανάλογο με τη βρώμη. Στο μίγμα μπορεί να προστεθούν ξηροί καρποί, ωμά ή αποξηραμένα φρούτα και μέλι.
Στο εμπόριο κυκλοφορεί και ως αλεύρι που μπορεί να παρασκευαστούν διάφορα αρτοσκευάσματα (ψωμί,κέικ,πίτες,τηγανίτες,μπισκότα).
