ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΑΜΕΣΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ
Δεν είναι η πρώτη φορά που «σημαίνουν καμπάνες» για την κατάσταση στο φοινικόδασος της Λίμνης Πρέβελη. Ο σημαντικότερος, ίσως, βιότοπος της Π.Ε. Ρεθύμνου για ακόμα μία φορά «εκπέμπει sos» λες και δεν θα έπρεπε να είναι η κατ’ εξοχήν πρώτη μέριμνα για εφαρμογή αυστηρών μέτρων προστασίας από τους συναρμόδιους φορείς.
Μια από τις ελάχιστες περιοχές στις οποίες φύεται ο Κρητικός Φοίνικας ή φοίνικας του Θεόφραστου (Phoenix theophrasti), ενδημικός στην ανατολική Μεσόγειο, είναιη περιοχή του Πρέβελη. Το παγκοσμίως διάσημο παραποτάμιο φοινικόδασος, που βρίσκεται κοντά στην ιστορική Μονή και εκτείνεται σε μια έκταση μεγαλύτερη των 30 στρεμμάτων, παρά το ότι κατάφερε ν’ αναγεννηθεί από τις στάχτες του, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε τον Αύγουστο του 2010, σήμερα βρίσκεται και πάλι σε κίνδυνο.
Με στόχο τη σωτηρία του Φοινικόδασους στον Πρέβελη Αγ. Βασιλείου, ο Σύνδεσμος Τουριστικών Γραφείων Ρεθύμνης, παρεμβαίνει με επιστολή του για την προστασία της περιοχής, τόσο από τις πυρκαγιές όσο και από την αλόγιστη και ανεξέλεγκτη χρήση της.
Οι τουριστικοί πράκτορες ζητούν την απομάκρυνση της εύφλεκτης ύλης από το Φοινικόδασος,αλλά και να παρθούν όλα τα μέτρα για την πρόληψη και αποφυγή πυρκαγιάς. Επίσης καλούν τους αρμόδιουςφορείς ν’ αναλάβουνπρωτοβουλίες για την προστασία της περιοχής από τις πηγές του Κουρταλιώτη μέχρι και την παραλία. Μάλιστα, υπογραμμίζουν, ότι η λύση ίσως βρίσκεται στη δημιουργία Φορέα Διαχείρισης της περιοχής.
Ωστόσο, τόσο η Πολιτική Προστασία της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου όσο και ο Δήμος Αγίου Βασιλείου στις απαντήσεις τους, τονίζουν ότι η δημιουργία Φορέα Διαχείρισης περιοχής Πρέβελη,αποτελεί μέρος των προτάσεων τους για την προστασία της περιοχής. Μάλιστα, ο δήμος Αγίου Βασιλείου σημειώνει ότι έχει καταθέσει πρόταση από το 2013 στο ΥΠΕΧΩΔΕ, η οποία όμως απορρίφθηκε.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΡΕΘΥΜΝΗΣ:«ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΕΒΕΛΗ»
Όμως, όπως θα δείτε και στις πρόσφατες φωτογραφίες που σας επισυνάπτουμε το οικοσύστημα του Πρέβελη έχει περιέλθει σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη για την επιβίωσή του κατάσταση.
Διαλυμένα μονοπάτια, πεσμένοι φοίνικες και κομμένα κλαδιά τοποθετημένα δίπλα στα μονοπάτια ακριβώς κάτω από κορμούς των φοινίκων (σαν προσάναμμα), έτοιμα να το λαμπαδιάσουν σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Πραγματικά αναρωτιέται κανείς για τον σκοπό αυτών που τοποθέτησαν τους λόφους της εύφλεκτης ύλης γύρω από τους κορμούς των Φοινικόδεντρων.
Σε όλο το μήκος του φοινικόδασους δεν εντοπίστηκε ούτε ένα έργο πυροπροστασίας η πυρόσβεσης (έστω ένας κουβάς ... για νερό από τον ποταμό-κάτι για άμεση αντίδραση).
Είμαστε σίγουροι ότι εάν «ω μη γένοιτο» σε περίπτωση που ξεσπάσει η πυρκαγιά οι ευθύνες για την καταστροφή θα πέσουν στους ασυνείδητους επισκέπτες, στον δυνατό άνεμο που έπνεε (όπως πάντα) και στο δύσβατο της περιοχής.
Το πιθανότερο είναι ότι κανείς δεν θα μιλήσει για την εγκληματική ευθύνη αυτών που βοήθησαν στην εξάπλωση της πυρκαγιάς μην παίρνοντας τα στοιχειώδη μέτρα για την πρόληψη αλλά και την αποφυγή επέκτασης της.
Ο Σύνδεσμος Τουριστικών Γραφείων νομού Ρεθύμνης, έχοντας γίνει δέκτης πολλών παραπόνων από επισκέπτες της περιοχής Πρέβελη, για την επικίνδυνηκατάσταση στην οποία έχει περιέλθει, την απαράδεκτη εικόνα ντροπής αποφάσισε να παρέμβει δημόσια για την αφύπνιση της τοπικής κοινωνίας αλλά των αρμόδιων και αναρμόδιων υπηρεσιών και φορέων του Ρεθύμνου και της Κρήτης.
Ο πρώτος στόχος της παρέμβασης μας είναι η σωτηρία του Φοινικόδασους από μια πιθανή πυρκαγιά και ο δεύτερος να ξεκινήσουν διαδικασίες από αρμόδιους και αναρμόδιους για την προστασία της από την αλόγιστη και χωρίς κανένα έλεγχο χρήση της.
Θεωρούμε ότι αύριο κιόλας ο Δήμος, το Δασαρχείο και η Πυροσβεστική πρέπει να κάνουν όλες εκείνες τις ενέργειες για την απομάκρυνση της εύφλεκτης ύλης από το Φοινικόδασος και να πάρουν όλα τα μέτρα για την πρόληψη και αποφυγή επέκτασης πυρκαγιάς.
Η περιφέρεια και οι τοπικοί φορείς να αναλάβουν πρωτοβουλία για την προστασία της περιοχής από τις πηγές του Κουρταλιώτη μέχρι και την παραλία.
Ίσως η δημιουργία φορέα διαχείρισης της περιοχής στα πρότυπα άλλων σπάνιου φυσικού κάλους περιοχών να είναι η λύση.
Ο Σύνδεσμός μας δηλώνει αρωγός σε κάθε προσπάθεια προστασίας του μοναδικού μνημείου φυσικής ομορφιάς διεθνούς εμβέλειας που έχει η νότια Κρήτη και θα είναι αντίθετος σε κάθε προσπάθεια υποβάθμισης και καταστροφής του.
Θα επανέλθουμε.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ Π.Ε. ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΡΕΒΕΛΗ
«Σε απάντηση δημοσιεύματος, που αναφέρεται στην κατάσταση του οικοσυστήματος στην περιοχή Πρέβελη, το Τμήμα Πολιτικής Προστασίας της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, επιθυμεί να γνωρίσει στους πολίτες τα εξής:
Η περιοχή Πρέβελη είναι αδιαμφισβήτητα ένα οικολογικό στολίδι για τον τόπο μας. Ταυτόχρονα προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών ετησίως, σχεδόν καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Η παραπάνω περιοχή βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Δήμου Αγίου Βασιλείου, όπου και έχουν σημειωθεί πολλές πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια. Συνεπώς, αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα της ΠΕ Ρεθύμνης η κατά το δυνατόν καλύτερη προστασία του φοινικόδασους από νέα πυρκαγιά.
Στο πλαίσιο του συντονισμού του έργου της Πολιτικής Προστασίας για την πρόληψη του φαινομένου των πυρκαγιών, η ΠΕ Ρεθύμνης συγκάλεσε τον Απρίλιο σύσκεψη σχετικά με την προστασία της περιοχής Πρέβελη, καθώς και την εκκένωση αυτής από επισκέπτες σε περίπτωση πυρκαγιάς
Στην παραπάνω σύσκεψη αποφασίστηκαν τρόποι άμεσης απομάκρυνσης της ξερής βλάστησης από την περιοχή. Επίσης η ΠΕ. Ρεθύμνης προσφέρθηκε να συνεισφέρει οικονομικά προς την Δ/νση Δασών Ρεθύμνης, η οποία έχει την αρμοδιότητα διαχείρισης της παραπάνω περιοχής ως μέρους ενταγμένου στο δίκτυο Natura 2000, προκειμένου μετά το πέρας την αντιπυρικής περιόδου να πραγματοποιηθεί πλήρης και επιστημονικά καθοδηγούμενος καθαρισμός της περιοχής
Επίσης η Π.Ε. Ρεθύμνης, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, ενέταξε την περιοχή «Ποταμός Κουρταλιώτης- Λίμνη Πρέβελη» στις περιοχές όπου, με απόφαση ΑντιπεριφερειάρχηΡεθύμνης, απαγορεύεται η είσοδος και παραμονή πολιτών κατά τις ημέρες, που ο δείκτης επικινδυνότητας είναι 4 και 5.
Τέλος, η δημιουργία Φορέα Διαχείρισης περιοχής Πρέβελη υπό τον Δήμο Αγίου Βασιλείου ή η εγκατάσταση κάποιας μορφής συντεταγμένης διαχείρισης της περιοχής αποτελεί μέρος των προτάσεων της Π.Ε Ρεθύμνης για την προστασία της περιοχής.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΦΟΙΝΟΔΑΣΟΣ ΠΡΕΒΕΛΗ
«Σε απάντηση της επιστολής του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων η οποία δημοσιεύεται στον τοπικό τύπο και αφορά το Φοινικόδασος του Πρέβελη θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής για την αποκατάσταση της αλήθειας:
- Ο ΔήμοςΑγίου Βασιλείου δεν έχει καμία αρμοδιότητα στην περιοχή του Φοινικόδασους, το μεγαλύτερο τμήμα της οποίας είναι ιδιωτική, αλλά την έχει η Διεύθυνση Δασών η οποία έχει πάντοτε την ευθύνη των δημόσιων και ιδιωτικών δασικών περιοχών.
- Ο Δήμος Αγίου Βασιλείου έχει ζητήσει ήδη από το 2013 από το ΥΠΕΧΩΔΕ την ίδρυση φορέα διαχείρισης για την ευρύτερη περιοχή με το μοναδικό φυσικό κάλλος, η οποία απορρίφθηκε ενώ προτείνει σε κάθε ευκαιρία να του δοθεί η διαχείριση από κοινού με τις συναρμόδιες Υπηρεσίας.
- Σχετικά με το σύστημα πυρόσβεσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη από το 2017 σε σύσκεψη των αρμόδιων φορέων υποβλήθηκε από κοινού ολοκληρωμένη πρόταση πυρόσβεσης από τον τότε διοικητή Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ρεθύμνου κ. Νίκο Λαγουδάκη και το αρμόδιο για θέματα Πολιτικής Προστασίας του Δήμου, η οποία δεν έγινε αποδεκτή από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Ο Δήμος Αγίου Βασιλείου από την πλευρά παραχώρησε 2 αντλητικά συγκροτήματα στην καντίνα της παραλίας για να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης,
Είναι αυτονόητη λοιπόν η ευαισθησία μας για την πιο διάσημη παραλία την Νότιας Κρήτης με το 2ο μεγαλύτερο φοινικόδασος του Νησιού που συνθέτουν ένα πραγματικό μνημείο της φύσης το οποίο είναι σημείο αναφοράς για την περιοχή μας.»
ΤΟ 2010 Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΕΓΙΝΕ ΣΤΑΧΤΗ
Ως «οικολογικό έγκλημα» είχε χαρακτηριστεί η μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε στις 22Αυγούστου 2010 καθώς συντελέστηκε μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές που έχει ποτέ υποστεί ο νομός Ρεθύμνου.Μέσα σε λίγες μόνο ώρες έγινε στάχτη το μοναδικόσε φυσικό κάλλος φοινικόδασος τουΠρέβελη. Η φωτιά αποτέφρωσε το σύνολο σχεδόν τους δάσους το οποίο εκτεινόταν σε μία έκταση 30 στρεμμάτων.
«Σύμμαχος» στις φλόγες που είχαν ζώσει, το δεύτερο μεγαλύτερο στην Κρήτη δάσος από φοίνικες, ήταν οι ισχυροί άνεμοι που έπνεαν στην περιοχή και δυσχέραιναν το έργο πυρόσβεσης.
Ένα χρόνο μετά, το θαύμα της φύσης πραγματοποιήθηκε, καθώς την άνοιξητου 2011διαπιστώθηκε πλήρηςαναγέννησητουοικοσυστήματοςτηςπεριοχής.
Ωστόσο,μόλις πριν ένα χρόνο και συγκεκριμένα στις 7 Ιουλίου 2021 το φοινικόδασος του Πρέβελη απειλήθηκε ακόμα μία φορά από πυρκαγιάκαι σώθηκε την τελευταία στιγμή.
