Τα παντζάρια είναι ένα λαχανικό ρίζας και είναι γνωστό ως τεύτλο ή κοκκινογούλη .Παρεμφερείς τύποι είναι το σέσκουλο , τα ζαχαρότευτλα με πλούσια συγκέντρωση σακχάρων .Το έντονο χρώμα του παντζαριού οφείλεται στην παρουσία μιας ουσίας που ονομάζεται( betamin) , την βιολογική σημασία της οποίας θα την γνωρίσουμε παρακάτω .
Λίγη ιστορία
Τα παντζάρια ήταν γνωστά από αρχαιότατους χρόνους περί τα 2000 έτη Π.Χ .Η μυθολογία και η αρχαία ιατρική είχε το παντζάρι στις χρήσεις των φυτών με τις πιο ευεργετικές ιδιότητες .Ο Ιπποκράτης ως γνωστό ο πατέρας της ιατρικής υιοθέτησε τη χρήση των φύλλων παντζαριού για να επουλώνει τις πληγές των στρατιωτών από τις μάχες .Ακόμη σύμφωνα με τον μύθο η Θεά Αφροδίτη έτρωγε ρίζα παντζαριού για να διατηρήσει την ομορφιά της
Στην Κρήτη δεν συμπαθούσαν τα τεύτλα και δεν τα καλλιεργούσαν στην ύπαιθρο .Μόνο στο Ηράκλειο τα καλλιεργούσαν σε λίγες περιοχές και τα κατανάλωναν Τουρκοκρητικοί και Φραγκοκαλόγριες
Καταναλώνεται τόσο ωμό , όσο και μαγειρεμένο .Χρησιμοποιείται πάρα πολύ σε σαλάτες , η δε παντζαροσαλάτα κερδίζει επάξια τις εντυπώσεις για κάθε γιορτινό τραπέζι
- Διατροφική σημασία του παντζαριού
Το παντζάρι είναι πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία(μαγνήσιο,σίδηρο , χαλκό , νάτριο ,φώσφορο) , βιταμίνες (Α,Β6,C) ,φυτικές ίνες , φολικό οξύ
-Ιδιότητες του παντζαριού
1) Καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες
Οι ιδιότητες του οφείλονται στην υψηλή περιεκτικότητα του σε νιτρικά και νιτρώδη άλατα , τα οποία βελτιώνουν την ροή του αίματος και βρίσκονται κυρίως στα φυλλώδη πράσινα λαχανικά .
2) Μειώνουν την αρτηριακή πίεση
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο χυμός παντζαριών μπορεί να βελτιώσει την αρτηριακή πίεση του αίματος και την λειτουργία των αγγείων .Για αυτές τις ιδιότητες αιτία θεωρούνται τα νιτρικά και νιτρώδη άλατα , τα οποία διανοίγουν τα αιμοφόρα αγγεία
3)Μειώνουν τη σωματική κόπωση και αναιμία
Η κατανάλωση παντζαριών μειώνουν τη σωματική κόπωση , αυξάνοντας την αντοχή των αθλητών, λόγω του ότι περιέχουν σίδηρο, καταπολεμώντας την αναιμία
4) Συμβάλλουν στην καθυστέρηση της άνοιας
Τα νιτρικά άλατα που περιέχονται , βοηθούν στην αύξηση της ροής του αίματος και την διάνυξη των αιμοφόρων αγγείων , με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της γνωστικής μείωσης των ηλικιωμένων ανθρώπων
Σημ. Τα παντζάρια μπορεί να συμβάλλουν στο σχηματισμό πέτρας στα νεφρά , λόγω του ότι περιέχουν υψηλά ποσοστά οξαλικών αλάτων .
-5)Έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες
Η συχνή κατανάλωση τους συμβάλλει στην αποβολή των τοξινών από το σώμα .
-6)Βοηθούν την λειτουργία του εντέρου
Συμβάλλουν στη μείωση του προβλήματος της δυσκοιλιότητας , λόγω των φυτικών ινών που περιέχονται
7) Καταπολεμούν την οστεοπόρωση
Τα παντζάρια καθώς είναι πλούσια σε διοξείδιο του πυριτίου , βελτιώνουν την απορρόφηση του ασβεστίου στον οργανισμό
8) Βελτιώνουν τη σεξουαλική αντοχή
Το περιεχόμενο ιχνοστοιχείο βόριο αυξάνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης
9) Ωφελούν το δέρμα
Τα παντζάρια συμβάλλουν στη διατήρηση του υγιούς δέρματος , των νυχιών , των συνδέσμων , των τενόντων και των οστών , λόγω του διοξειδίου του πυριτίου
10)Μειώνουν τη χοληστερόλη
Από μελέτες διαπιστώθηκε ότι το εκχύλισμα παντζαριών , μειώνει τη συνολική χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια .
11)Διαβήτης
Τα κοκκινογούλια μειώνουν τα επίπεδα της γλυκόζης , αυξάνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη
-Παρενέργειες των παντζαριών
-Βάφουν τα ούρα δίνοντας τους μια απόχρωση που κυμαίνεται από το ροζ μέχρι κόκκινο
-Μπορούν να συμβάλλουν στον σχηματισμό πέτρας των νεφρών
-Μπορούν να προκαλέσουν πεπτικά προβλήματα σε όσους έχουν ευερέθιστο έντερο
