Είναι μια σύγχρονη διατροφική συνήθεια αρχικά εμπνευσμένη από τις διατροφικές συνήθειες από την Ελλάδα, τη ΝότιαΙταλία και την Ισπανία, στις δεκαετίες του 1940 και 1950. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της διατροφής περιλαμβάνουν αναλογικά υψηλή κατανάλωση ελαιολάδου, όσπρια, ανεπεξέργαστα δημητριακά, φρούτα και λαχανικά, ψάρια, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (κυρίως τυριού και γιαουρτιού), μέτρια κατανάλωση κρασιού και χαμηλή κατανάλωση κρέατος.
Μεσογειακή διατροφή -Ιστορική αναδρομή
Ο όρος μεσογειακή διατροφή, επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Άνσελ Κις για να περιγράψει το μοντέλο διατροφής, το οποίο ακολουθούσαν οι λαοί των μεσογειακών χωρών, ο οποίος μαζί με συνεργάτες του, πραγματοποίησαν μεγάλη έρευνα σε επτά(7) χώρες. Ιδιαίτερα η έρευνα επικεντρώθηκε στην Ελλάδα και περισσότερο στην Κρήτη, όπου ο λαός της εμφάνιζε τα λιγότερα καρδιαγγειακά προβλήματα.
Στη Διεθνή Διάσκεψη για τις Μεσογειακές Διατροφές το 1990 αποφασίστηκε τι θα θεωρείται υγιεινή παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή και το 1995 μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ δημιούργησε την <<Πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής>>
-Άφθονες φυτικές ίνες (φρούτα , λαχανικά, ψωμί ολικής άλεσης, δημητριακά, πατάτες, όσπρια, καρποί),
-Ελάχιστα επεξεργασμένα προϊόντα,
-Γαλακτοκομικά προϊόντα (κυρίως τυρί και γιαούρτη) σε μικρές έως μέτριες ποσότητες,
- Ψάρια ,θαλασσινά τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα,
- Πουλερικά , αυγά σε μέτριες ποσότητες ,
-Κόκκινο κρέας δύο (2) φορές τον μήνα,
-Επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος με μέτρο,
-Το πρόχειρο φαγητό, τα γλυκά και αλμυρά σνακ πολύ σπάνια,
- Αλκοολούχα ποτά και ζαχαρούχα αφεψήματα σχεδόν καθόλου,
-Ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λιπαρών, διότι περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.
Προσοχή! Επιτρέπεται η μέτρια κατανάλωση κρασιού κατά προτίμηση κόκκινου
Το 2013 η UNESKO πρόσθεσε τη Μεσογειακή διατροφή στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ιταλίας, της Γαλλίας, του Μαρόκο, της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου και της Κροατίας.
Ο λόγος της παραπάνω διαδικασίας είναι, γιατί η Μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει ένα σύνολο δεξιοτήτων, γνώσεων, τελετουργικών, συμβόλων και παραδόσεων σχετικά με τις καλλιέργειες, τη συγκομιδή, το ψάρεμα, την κτηνοτροφία, τη συντήρηση, την επεξεργασία, το μαγείρεμα και ιδίως την παροχή και την κατανάλωση των τροφίμων.
Γιατί η μεσογειακή διατροφή είναι σημαντική
Η μεσογειακή διατροφή συγκριτικά με άλλα διατροφικά μοτίβα, είναι η υγιεινότερη, γιατί συμβάλλει αποτελεσματικότερα στη φυσική δραστηριότητα, στις καθημερινές ανθρώπινες ανάγκες (εργασία, ανθρώπινες σχέσεις, ψυχική ευεξία, πνευματική εργασία κ.λ.π)
Οφέλη
Η Μεσογειακή διατροφή λόγω της σύνθεσης της, συμβάλει στην πρόληψη πολύπλοκων ασθενειών, όπως καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη τύπου2, ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπινου οργανισμού, λόγω των πολυφαινολών που περιέχονται στο ελαιόλαδο, βασικού συστατικού της .
Μια πρόσφατη επιδημιολογική έρευνα του Πανεπιστημίου της Navara της Ισπανίας , σε συνεργασία με το Department of Nutrition του Πανεπιστημίου Harvard που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2021 στο Επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition με τίτλο <<Μεσογειακή δίαιτα και ο κίνδυνοςCOVID -19>> , επιβεβαιώνει την προστατευτική δράση έναντι της νόσουCOVID -19.
Η έρευνα διεξήχθη σε εκτεταμένο αριθμό εθελοντών (9.677) , ως δείγμα με διάφορες διατροφικές συνήθειες και διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που σιτίζονταν με τρόφιμα της Μεσογειακής δίαιτας , μετά από κάποιο χρονικό διάστημα , παρουσίασαν χαμηλότερη πιθανότητα νόσησης από τον SARS-Cov-2.
Μάλιστα καθηγητές από Ελληνικά Πανεπιστήμια , εγνωσμένης αξίας, διατύπωσαν την άποψη της πιθανής προστατευτικής δράσης της Μεσογειακής δίαιτας έναντι της νόσουCOVID-19, βασιζόμενοι στον προτεινόμενο από την ομάδα τους βιοχημικό μηχανισμό δράσης του Κορωνοιού, τον οποίο μηχανισμό έχουν περιγράψει σε προηγούμενες δημοσιεύσεις τους (Ιούνιο με Σεπτέμβριο του 2020), σε συνεργασία με άλλους καταξιωμένους καθηγητές άλλων ξένων Πανεπιστημίων.
Το ίδιο διάστημα με την παραπάνω επιδημιολογική έρευνα δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2021 , στο επιστημονικό περιoδικό Nutrients, μια <<έρευνα απόδειξης της ιδέας>> Ιταλικών Πανεπιστημίων, σύμφωνα με την οποία γίνεται αποδεκτό της διαδικασίας η του μηχανισμού της ευεργετικήςδράσης που ασκεί η Μεσογειακή δίαιτα, μέσω της αναστολής του φλεγμονώδους και θρομβωτικού παράγοντα ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων
-Πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής
Η Πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής περιλαμβάνει τρία (3) επίπεδα ανάλογα με τη συχνότητα κατανάλωσης των συγκεκριμένων τροφίμων .Στη βάση της βρίσκονται τα τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά σε σημαντικές ποσότητες, ενώ στην κορυφή είναι όσα πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και σε μικρές ποσότητες.
Συγκεκριμένα ξεκινώντας από τη βάση της πυραμίδας θα πρέπει να καταναλώνονται
Καθημερινά
-Δημητριακά και τα προϊόντα τους, όπως ρύζι, ζυμαρικά, ψωμί κ.τ.λ Ιδιαίτερα τα μη επεξεργασμένα παρέχουν ενέργεια, είναι χαμηλά σε λιποπεριεκτιεκτικότητα, βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου και μειώνουν την κακή χοληστερόλη.
-Φρούτα και λαχανικά. Αποτελούν καλή πηγή αντιοξειδωτικών και πολλών βιταμινών που συμβάλλουν στην προστασία καρδιαγγειακών παθήσεων και διάφορες μορφές καρκίνου.
-Όσπρια και ξηροί καρποί Έχουν πολλές φυτικές ίνες και βιταμίνες δίνοντας ενέργεια στον οργανισμό.
-Ελαιόλαδο Προστατεύει ενάντια στη στεφανιαία νόσο, μειώνει τα επίπεδα της <<κακής>> χοληστερόλης, ενώ αυξάνει την <<καλή>> χοληστερόλη.
-Γαλακτοκομικά προϊόντα. Αποτελούν καλή πηγή ασβεστίου που βοηθάει στη διατήρηση της οστικής μάζας, προλαμβάνοντας τον κίνδυνο της φθοράς. Καλό είναι να περιέχουν χαμηλά λιπαρά.
-Ψάρια. Μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου , λόγω των περιεχομένων ω-3λιπαρώνοξέων.
-Πουλερικά. Παρέχουν πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας, καθώς και σίδερο.
-Αυγά. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία,
-Γλυκά. Κατανάλωση με μέτρο,
-Κρέας. Περιέχει πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας , σίδηρο και βιταμίνες .Κατανάλωση με μέτρο.
