Το ελληνικό Σύνταγμα και η πρωτογενής νομοθεσία εξασφαλίζουν το δικαίωμα ψήφου σε όλους τους Έλληνες άνω των 17 ετών που δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για ορισμένα ποινικά αδικήματα. Για λόγους που σχετίζονται διαχρονικά με την αδιαφορία του πολιτικού συστήματος, την μικροκομματική σκοπιμότητα και την έλλειψη ευρύτερης συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων, οι Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό δεν μπορούν να εξασκήσουν αυτό το δικαίωμα, αφού απουσιάζει το πλαίσιο που θα τους διευκολύνει να ψηφίσουν εξ αποστάσεως από τις χώρες διαμονής τους. Το πλαίσιο αυτό όμως όχι απλώς προβλέπεται ρητά από το Σύνταγμα αλλά επιβάλλεται από αυτό.
Από τον Απρίλιο του 2016 η Νέα Δημοκρατία έχει καταθέσει σχετική νομοθετική πρόταση ώστε να αποκατασταθεί η αδικία που γίνεται διαχρονικά σε βάρος εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του εξωτερικού. Την επανακατέθεσε τον Οκτώβριο του 2017. Μέχρι σήμερα ο Πρόεδρος της Βουλής και η Κυβέρνηση δεν την έχουν εισάγει καν προς συζήτηση, επενδύοντας την άρνηση της πότε με «ιδεολογικούς» προβληματισμούς και πότε με μικροκομματικές υπεκφυγές. Αρχίζω από τους πρώτους:
Έχει διατυπωθεί εμμέσως πλην σαφώς από κυβερνητικά στελέχη ο προβληματισμός για το κατά πόσο είναι θεμιτό οι Έλληνες του εξωτερικού να επηρεάζουν δια της ψήφου τους τις τύχες της χώρας από τη στιγμή μάλιστα που η σχέση τους με την κοινωνική πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας είναι περιορισμένη. Ο ισχυρισμός είναι καταρχάς σκοπίμως αποπροσανατολιστικός καθώς συγχέει του Έλληνες πολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό με τους ελληνικής καταγωγής πολίτες. Οι μεν πρώτοι αυτό το δικαίωμα το έχουν και δεν μπορεί κανείς να τους το δώσει ή να τους το πάρει. Στους δε δεύτερους δεν γίνεται να δοθεί αν δεν τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις για την απονομή ιθαγένειας.
Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας αφορά αποκλειστικά τη παροχή δυνατότητας στους έχοντες την ελληνική ιθαγένεια που βρίσκονται στο εξωτερικό, να ψηφίζουν εκεί που βρίσκονται και να μην χρειάζεται να έρθουν στην Ελλάδα. Όσο για την περιορισμένη σχέση τους με τη χώρα, όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι, ειδικά η «γενιά της εξόδου» συνεχίζει να ενημερώνεται και να ενδιαφέρεται για την πολιτική ζωή τους ενώ επηρεάζεται καθοριστικά από την ελληνική νομοθεσία, κυρίως μέσω της φορολογίας.
Διατυπώνεται επίσης σε φιλοκυβερνητικά έντυπα το επιχείρημα του ταξικού χαρακτήρα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Στην χονδροειδή εκδοχή του το επιχείρημα αυτό θεωρεί πως η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού θα αλλάξει την ταξική σύνθεση του εκλογικού σώματος καθώς οι Έλληνες του εξωτερικού είναι ευπορότεροι. Το επιχείρημα αυτό θα μπορούσε να εκληφθεί ως ανοησία αν δεν ενυπήρχε στον πυρήνα του ο πειρασμός του αυταρχισμού. Γιατί μόνο αυταρχική και αντιδημοκρατική μπορεί να θεωρηθεί μια αντίληψη που καθορίζει ποιος δικαιούται να ψηφίζει και ποιος όχι βάσει οικονομικής κατάστασης, άρα, κατ’ επέκταση, και πολιτικών φρονημάτων. Η πραγματικότητα είναι ωστόσο ότι η ουσιαστική άρνηση της Κυβέρνησης να δεχτεί την διευκόλυνση της ψήφου, εκτός από την ηθική και δημοκρατική της διάσταση, έχει πράγματι και ταξικό χαρακτήρα καθώς αποκλείει τους πιο αδύναμους οικονομικά από το να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Εσχάτως ο κύριος Τσίπρας άφησε να εννοηθεί ότι συζητά τη διευκόλυνση της ψήφου για τους εκτός συνόρων Έλληνες. Στην πραγματικότητα εξαναγκάστηκε από τη Νέα Δημοκρατία η οποία ανέδειξε εκ νέου το ζήτημα συνδέοντας το ευθέως με την κυβερνητική πρόταση για κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών. Αν το επιθυμεί πραγματικά δεν έχει παρά να δεχθεί την πρόταση μας για μια ενιαία νομοθετική ρύθμιση των δύο ζητημάτων, έτσι ώστε να ψηφιστούν από κοινού και να ισχύσουν από τις επόμενες εκλογές.
Η άρνηση της Κυβέρνησης όμως μέσω αστείων υπεκφυγών, όπως η κατάθεση ξεχωριστού νόμου, σε μια χρονική συγκυρία που ο στενός εκλογικός ορίζοντας δεν επιτρέπει περιθώρια περαιτέρω αναβολής και ενώ προϋποτίθεται σοβαρή διοικητική προετοιμασία για να καταστεί εφικτή η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού, αναδεικνύει το μέγεθος της υποκρισίας. Μια υποκρισία που έχει πρωτίστως θύματα τους συμπατριώτες μας με υψηλές δεξιότητες που διέρρευσαν στο εξωτερικό, οι οποίοι, περισσότερο από τον καθένα μας, έχουν λόγο για το πολιτικό μέλλον της χώρας μας ως προϋπόθεση επαναπατρισμού.
*Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ΝΔ, Βουλευτής Ρεθύμνου
