Παρά τον τίτλο, δεν θα ήθελα κυρίως να μιλήσω για τους 2.500.000 ανασφάλιστους που επανέκτησαν πριν από 4 χρόνια τη δυνατότητα πρόσβασης στις δημόσιες δομές υγείας. Ούτε για την ανακούφιση όσων είδαν να σβήνονται τα χρέη από υπέρογκα νοσήλεια. Δεν θέλω να μιλήσω ούτε για το τι γινόταν τα προηγούμενα χρονιά, της βαθιάς οικονομικής κρίσης, για τις ουρές των ανθρώπων στα κοινωνικά ιατρεία, ανθρώπων που δεν είχαν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Ούτε για τους ασθενείς που παρακαλούσαν να μην μπουν στο νοσοκομείο γιατί δεν είχαν να πληρώσουν, ούτε για την ανασφάλιστη 80χρονη που πέθανε στο σπίτι της γιατί δεν ήθελε να επιβαρύνει τα παιδιά της. Θυμάμαι με τρόμο την αγωνία μας να κάνουμε εισιτήρια στους ανασφάλιστους ασθενείς νύχτα ώστε να μην κατακρατηθούν από τη διοίκηση τα έγγραφα τους, για την προσπάθεια ανεύρεσης «φτηνών» διαγνώσεων και για την πραγματοποίηση «στη ζούλα» εξετάσεων σε όσους δεν είχαν να πληρώσουν.
Όμως δεν θέλω να μιλήσω ούτε για το τώρα. Για τις προσλήψεις, την κανονικότητα των πληρωμών, τα κέρδη από τον περιορισμό των εργολάβων μέσα στα νοσοκομεία, την τάξη που μπήκε στις προμήθειες, τους συμφέροντες διακανονισμούς στο φάρμακο, τον έλεγχο στην αλόγιστη συνταγογράφηση, τις τομές στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και άλλα τόσα που έβαλαν βάση σε μελλοντικές βελτιώσεις αλλά δεν είναι άμεσα αντιληπτά. Δεν θέλω να μιλήσω για όλα αυτά που έγιναν τα τελευταία 4 χρόνια γιατί το έργο στο Υπουργείο Υγείας είναι τεράστιο. Αυτά που τώρα μας φαίνονται τόσο φυσικά μάλλον θα τα εκτιμήσουμε μόνο όταν τα χάσουμε.
Θέλω όμως να μιλήσω για την αλλαγή στην καθημερινότητα της διαπλοκής και του ρουσφετιού που έκανε παλιότερα τη ζωή μας δύσκολη μέσα στα νοσοκομεία. Δεν είναι πολύς καιρός και όμως φαίνεται να ξεχάσαμε την εποχή που το νοσοκομείο ήταν πεδίο εξυπηρέτησης πολιτικών και άλλων συμφερόντων. Τότε που ο διοικητής χωρίς καμία εκπαίδευση ή ικανότητα στη διοίκηση με μοναδικό προσόν τη σχέση του με την κυβέρνηση -και όχι τα προσόντα του αξιολογημένα μέσα από μια διαφανή διαδικασία όπως γίνεται τώρα- μετακινούσε ασθενείς σε θαλάμους για να βελτιώσει τη θέση τους. Τότε που τα τηλέφωνα από τα πολιτικά γραφεία για να «προσέξουμε» κάποιον ασθενή ήταν καθημερινή πρακτική, που οι παρεμβάσεις από παράγοντες και πολιτικούς ήταν κάτι αναμενόμενο στη ρουτίνα της δουλειάς μας. Δεν θα ξεχάσω το υποτιμητικό βλέμμα ενός συνόδου ασθενή που για να παρατείνει τη νοσηλεία του συγγενή του θεώρησε ότι η συζήτηση με τους θεράποντες ιατρούς ήταν περιττή και απευθύνθηκε στο διοικητή για μια «διευθέτηση». Όταν ο νυν διοικητής του ξεκαθάρισε ότι δεν ανακατεύεται στο ιατρικό έργο, έκπληκτος και έξαλλος μας αποκάλεσε «υπαλληλίσκους του χιλιάρικου» και έφυγε λέγοντας ότι «τα ψωμιά μας είναι λίγα».
Δεν θέλω να σκέφτομαι ότι θα ξαναέρθουν οι κουμπάροι, οι σύντεκνοι και οι πολιτικοί ημέτεροι, που με τον αέρα της εξουσίας θα «λύνουν και θα δένουν». Που η υγεία, το πιο πολύτιμο αγαθό, δεν θα είναι αυτονόητο δικαίωμα αλλά ένα εμπορεύσιμο είδος, ένα διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια αυτών που κρατούν την εξουσία.
Θα μου πείτε τώρα είναι όλα τέλεια; Δεν υπάρχουν προβλήματα στελέχωσης, δεν ταλαιπωρούνται οι ασθενείς, δεν φεύγουν οι νέοι γιατροί στο εξωτερικό, δεν παραμένουν αρκετές από τις στρεβλώσεις του παρελθόντος; Ναι δυστυχώς υπάρχει τεράστιο πεδίο βελτίωσης για ένα σύστημα όπως το ονειρευόμαστε και όπως αξίζει στους πολίτες. Όμως 4 χρόνια τώρα μπορούμε παρά τις δυσκολίες να δουλεύουμε με αξιοπρέπεια, να βλέπουμε τα πράγματα να βελτιώνονται, να αισθανόμαστε ότι στο τιμόνι βρίσκεται κάποιος που δεν υπονομεύει αλλά ενδιαφέρεται για τη στήριξη του δημοσίου συστήματος υγείας. Τέσσερα χρόνια τώρα μπορούμε να ελπίζουμε, να αναπνέουμε ελεύθερα...
