Και αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό των αστικών κέντρων της χώρας μας, ακριβώς γιατί σχεδιάστηκαν πριν μερικές δεκαετίες από «επαΐοντες» που όραμα είχαν το κέρδος και δεν φρόντισαν να αφήσουν εκτάσεις μέσα στις πόλεις για να μπορούν να φιλοξενήσουν τον όγκο των οχημάτων που σήμερα κατακλύζουν τους δρόμους και προκαλούν όλο αυτό το χάος.
Η πολεοδόμηση των σύγχρονων ελληνικών πόλεων έχει λίγους δρόμους, ελάχιστους κοινόχρηστους χώρους και σχεδόν καθόλου θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων. Αυτή είναι μια αλήθεια που δεν γίνεται να την αγνοούμε, αν θέλουμε να συζητούμε σοβαρά και να επιθυμούμε όντως να συμβάλουμε στην άμβλυνση ενός τέτοιου προβλήματος. Τα τσιμέντα και οι πολυκατοικίες των μεταπολεμικών δεκαετιών έφτιαξαν αυτό που ζούμε στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, στα Χανιά και αντίστοιχα σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Ακόμη και σε μεγάλα χωριά.
Στο πλαίσιο αυτού του ατέρμονου διαλόγου έχουν κατατεθεί τις τελευταίες ημέρες δύο σχετικά νέες προτάσεις για την πόλη μας, οι οποίες κατά τη γνώμη μου «προκαλούν». Η μία αφορά την τοποθέτηση σειράς από κολωνάκια στην λεωφόρο Κουντουριώτη που να χωρίζει τις δύο λωρίδες μονόδρομης ροής κυκλοφορίας με το επιχείρημα, ότι δεν θα αφήνει περιθώρια να σταθμεύουν αυτοκίνητα στην δεξιά λωρίδα. Η δεύτερη πρόταση που διαβάσαμε, είναι, να εκπονηθεί μια νέα κυκλοφοριακή μελέτη γιατί αυτή που εφαρμόζεται έγινε πριν σχεδόν 25 χρόνια έχει «παλιώσει» και ίσως η επαναφορά της διπλής κατεύθυνσης σε κεντρικούς δρόμους να είναι αναγκαία στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί.
Επαΐον επί κυκλοφοριακών θεμάτων δεν είμαι. Αλλά με την απλή λογική ενίσταμαι. Διαφωνώ κάθετα και ως ενεργός πολίτης και δη δημοσιογράφος σχεδόν 30 χρόνια σε αυτή την πόλη, αναρωτιέμαι ειλικρινά, όχι μόνο για το πώς τέθηκαν αυτές οι προτάσεις στον δημόσιο διάλογο αλλά και για το πώς τεκμηριώνονται επαρκώς με την απλή λογική, χωρίς καν να μπαίνω στο επιστημονικό πεδίο σκέψης, επί του οποίου ας αποφανθούν και ας απαντήσουν επιτέλους αξιόπιστοι ειδικοί επί του θέματος.
- Δεν βρίσκω καμία λογική στην τοποθέτηση σειράς από κολωνάκια. Την βρίσκω απολύτως επικίνδυνη πρόταση. Σε περίπτωση ατυχήματος ή έκτακτης κατάστασης σεισμού, πυρκαγιάς, πλημμύρας, τροχαίου ατυχήματος, ασθένειας ενός κατοίκου η εργαζόμενου ή διαβάτη, δεν θα μιλάμε για χάος ή κομφούζιο αλλά για το πόσα θύματα θα μετράμε σε νεκρούς ή τραυματίες. Διότι θα μπλοκάρουν τα πάντα αυτομάτως καθώς δεν θα υπάρχουν διέξοδοι και τα αυτοκίνητα κοινής ωφελείας όπως πυροσβεστικά, αστυνομικά, ασθενοφόρα ή δεν θα φτάνουν ποτέ έγκαιρα ή θα εγκλωβίζονται και αυτά! Δεν συζητούμε για το ζήτημα των ετήσιων επίσημων παρελάσεων, των καρναβαλικών παρελάσεων και των λοιπών εκδηλώσεων, που αυτομάτως δεν θα μπορούν να γίνουν. Τα κολωνάκια όχι μόνο θα κάνουν πιο οξύ το κυκλοφοριακό της πόλης αλλά θα διαμορφώσουν πεδίο σοβαρών κινδύνων για τους χρήστες του δρόμου και κυρίως για όσους ζουν και εργάζονται επί της λεωφόρου Κουντουριώτη. Πιο παράλογη πρόταση δεν έχω διαβάσει τα τελευταία 30 χρόνια για το κυκλοφοριακό του Ρεθύμνου.
- Αναφορικά με την εκπόνηση νέας κυκλοφοριακής μελέτης, θα μπορούσε κάποιος να μας τεκμηριώσει σε ποια επιστημονική βάση κατατίθεται αυτή η πρόταση; Η ισχύουσα εφαρμόζεται από το 2001. Από τότε μέχρι σήμερα, ποιοι είναι οι νέοι δρόμοι που προστέθηκαν και ποιες πολεοδομικές αλλαγές επήλθαν για να τίθεται θέμα επανεξέτασης των κυκλοφοριακών συνθηκών; Άλλαξαν οι δρόμοι; Έχουμε άλλες οδούς ή πλατείες; Τι νέο υπάρχει για να μελετηθεί; Ξεχνάμε τι γινόταν με τις διπλής κατεύθυνσης κυκλοφοριακές ροές πριν 25 χρόνια; Και θεωρούμε πως η επιστροφή σε αυτό με την διόγκωση του αριθμού των οχημάτων σήμερα, θα είναι λύση; Δεν ξέρω πως έγινε αυτή η σκέψη αλλά δεν άλλαξε πολεοδομικά το Ρέθυμνο για να μπορώ να καταλάβω τι θα εξυπηρετήσει μια νέα μελέτη πέρα του να πλουτίσει μερικά εκατομμύρια κάποιο μελετητικό γραφείο!
Καμία από τις προαναφερόμενες προτάσεις δεν αποτελούν λύσεις στο υφιστάμενο κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης μας.
Κατά τη γνώμη μου, για να επιτευχθεί μερική άμβλυνση απαιτείται:
- Σοβαρή και εκτεταμένη εκστρατεία ενημέρωσης περί κανόνων κυκλοφοριακής αγωγής σε όλους τους πολίτες.
- Αυστηρή αστυνόμευση τήρησης των κανόνων του ΚΟΚ από την αρμόδια αστυνομική υπηρεσία.
- Να ξεκλειδώσει επιτέλους η κυβέρνηση τις διαδικασίες δημοπράτησης του υπόγειου παρκινγκ στην Πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων που εκκρεμεί αδικαιολόγητα.
- Να επισπευτούν με τις πιο ταχείς διαδικασίες οι μελέτες και να εξασφαλιστούν κονδύλια κατασκευής του νότιου περιφερειακού δρόμου της πόλης που επίσης αδικαιολόγητα καθυστερεί.
- Να εξευρεθούν τουλάχιστον τρία περιφερειακά παρκινγκ στις αντίστοιχες εισόδους της πόλης και να οργανωθούν δρομολόγια λεωφορείων με το κέντρο του Ρεθύμνου για να μην χρειάζεται να κινείται όλος ο όγκος των αυτοκινήτων προς τις κεντρικές οδούς.
- Να οργανωθεί επιτέλους ένα σοβαρό μοντέλο μαζικής μεταφοράς με μίνι λεωφορεία που θα εξυπηρετεί τους πολίτες από τα ψηλά σημεία όπως αυτά του Μασταμπά, της Άνω Καλλιθέας, των Τριών Μοναστηριών, της Σαρακίνας και άλλων περιοχών, οι κάτοικοι των οποίων σήμερα είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητα τους για να κατέβουν στο κέντρο της πόλης. Γενικότερα το σύστημα μαζικών μετακινήσεων στο Ρέθυμνο είναι πεπαλαιωμένης και αναποτελεσματικής αντίληψης, που συμβάλει στο κυκλοφοριακό πρόβλημα και σε περιπτώσεις το επιτείνει και το κάνει πιο οξύ.
- Να οργανωθεί σύστημα μετακινήσεων με δρομολόγια του ΚΤΕΛ που θα συνδέει πρωί, μεσημέρι, βράδυ, το Ρέθυμνο με το Πέραμα, το Σπήλι και την Αγία Φωτεινή Αμαρίου. Αυτό σημαίνει πως οι κάτοικοι των χωριών των τριών επαρχιών θα αφήνουν τα αυτοκίνητα τους στα προαναφερόμενα επαρχιακά κέντρα – ειδικά στο Πέραμα και στο Σπήλι υφίστανται μεγάλα και άνετα παρκινγκ – και θα χρησιμοποιούν λεωφορεία για να έρχονται στην πόλη. Θα μειωθεί έτσι ένα μεγάλο μέρος από τα αυτοκίνητα που προέρχονται από την επαρχία και αναγκαστικά σήμερα μπαίνουν στο Ρέθυμνο.
Πιθανόν να υπάρχουν και άλλες μικρές ή μεγαλύτερες παρεμβάσεις για να επέλθει ανακούφιση του κυκλοφοριακού προβλήματος.
Δεν είμαι ειδικός. Όμως μια πόλη με χαρούμενους οδηγούς και ευτυχισμένους διαβάτες είναι μάλλον ουτοπία. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να γκρεμίσουμε το υφιστάμενο Ρέθυμνο και να το ξαναχτίσουμε με άλλη λογική. Ωραία λύση. Αλλά όποιος μπορεί να το κάνει… ας μας το πει να τον κάνουμε δήμαρχο!
