«Παραμένουμε σε τροχιά σύγκρουσης γι’ αυτό χρειάζεται υπομονή, αντοχή και ψυχραιμία» δηλώνει στην εφημερίδα μας για τις εξελίξεις στο ζήτημα της ελληνοτουρκικής διένεξης, ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Κώστας Υφαντής. Και προφανώς δεν είναι ο μόνος, που βλέπει πως όλα όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες, δεν σηματοδοτούν την παραμικρή θετική εξέλιξη. Το αντίθετο. Οι προκλήσεις στην Αμμόχωστο, οι συνεχείς τοποθετήσεις του Ερντογάν, που είναι όχι μόνο προκλητικές αλλά προσβλητικές και γενικότερα η όλη συμπεριφορά της Τουρκικής ηγεσίας δείχνει ξεκάθαρα πως έχει το σχέδιο της και θα κάνει τα πάντα για να το εφαρμόσει.
Στο μεταξύ, και χθες, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε νέο μήνυμα στην Τουρκία με συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Le Figaro». Μεταξύ άλλων δήλωσε, ότι η Ελλάδα και η Ε.Ε. επιθυμούν τη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία, κάτι που όμως προϋποθέτει την τήρηση των κανόνων, τονίζοντας ότι στα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου γίνεται επίκληση των άρθρων των Ευρωπαϊκών Συνθηκών για την επιβολή κυρώσεων καθώς και στην ξεκάθαρη αναφορά ότι τυχόν συνέχιση μονομερών και επιθετικών ενεργειών από την πλευρά της Τουρκίας θα επιφέρει συνέπειες από την πλευρά της Ευρώπης.
Η Τουρκία πάντως συνεχίζει απτόητη την δική της προπαγάνδα με χαρακτηριστικό παράδειγμα την τοποθέτηση του Τσαβούσογλου σε διεθνές φόρουμ που διεξάγεται στην Μπρατισλάβα, όπου σε ομιλία του χαρακτήρισε «Μικροσκοπικό νησί» το Καστελόριζο και επανέλαβε τους ισχυρισμούς ότι οι ελληνικές θέσεις για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι «μαξιμαλιστικές». Αυτό δε έγινε, λίγο μετά τις ξεκάθαρες προειδοποιήσεις του Ταγίπ Ερντογάν ότι «η Τουρκία δεν θα κάνει ποτέ πίσω στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέλαβε να παρουσιάσει με ακόμη μεγαλύτερες λεπτομέρειες την αναθεωρητική στρατηγική της Άγκυρας.
Όλα αυτά συνέβησαν, μάλιστα, λίγο πριν την συνάντησή του Τσαβούσογλου με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια την περασμένη Πέμπτη, καθώς ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας είχε την ευκαιρία να τοποθετηθεί στο φόρουμ «GlobSec 2020» επί της ουσίας προπαγανδίζοντας τις τουρκικές θέσεις μπροστά σε ένα ακροατήριο που μεταξύ άλλων περιελάμβανε τους υπουργούς Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και πολλών άλλων χωρών-μελών της ΕΕ.
Μιλώντας χωρίς αντίλογο σε θεματική ενότητα με τίτλο «ο ρόλος της Τουρκίας στην περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια», ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου παρουσίασε συγκεκριμένους χάρτες με τις ελληνικές και τις τουρκικές απόψεις για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με προφανή σκοπό να αποδομήσει τις ελληνικές θέσεις, επιχειρώντας να διαδώσει τις τουρκικές αξιώσεις σε ένα διεθνές ακροατήριο.
Ειδική αναφορά έκανε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Καστελόριζο παρουσιάζοντας κάρτα με τρεις χάρτες που αποτυπώνουν την τουρκική πολιτική για το συγκεκριμένο νησί. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε το Καστελόριζο «μικροσκοπικό νησί» ισχυριζόμενος ότι δεν είναι δυνατόν ένα νησί 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων να δίνει στην Ελλάδα υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη συνολικής έκτασης 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υποστήριξε μάλιστα ότι οι σεισμικές έρευνες που έγιναν από το Oruc Reis από τις 10 Αυγούστου μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκαν σε περιοχές που η Άγκυρα έχει δηλώσει στον ΟΗΕ ως ανήκουσες σε ζώνη τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
«ΥΠΟΜΟΝΗ, ΑΝΤΟΧΗ ΚΑΙ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ…»
Σχετικά με τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, ζητήσαμε από τον κ. Κώστα Υφαντή, Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, να μας σχολιάσει το πως βλέπει ο ίδιος την συνεχιζόμενη προκλητικότητα από πλευράς της Τουρκίας και το αν όντως έχουμε να περιμένουμε κάτι από ένα τυχόν διάλογο με αυτή την χώρα. Στην απάντηση του ο κ. Υφαντής αναφέρει τα εξής: «Εδώ και πάνω από ένα χρόνο έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο αυξημένης έντασης με την Τουρκία η οποία δοκιμάζει συνεχώς τις αντοχές και τις ανοχές μας. Την αρχή αυτής της περιόδου την εντοπίζω στο καλοκαίρι του 2019 - αμέσως μετά τις εκλογές - με την δραματική αύξηση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών που πλημμύρισαν τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Τον Νοέμβριο είχαμε την υπογραφή του τουρκο-λιβυκού μνημονίου που αιφνιδίασε στρατηγικά την Αθήνα. Τον Φεβρουάριο είχαμε τα γεγονότα του Έβρου και στην συνέχεια την τουρκική δραστηριότητα στην περιοχή νοτίως του Καστελόριζου με τις διαδοχικές Navtex και την «διπλωματία των κονονιοφόρων» με την παρουσία μονάδων του Τουρκικού στόλου. Και όλα αυτά με υπόκρουση μια τοξική και χυδαία ρητορική απειλών, εκφοβισμού και εκβιασμών. Η Αθήνα όμως δεν έπεσε στην παγίδα της κλιμάκωσης και άντεξε σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στο στρατιωτικό. Τελικά οι επιλογές της Άγκυρας ελαχιστοποιήθηκαν: Στρατιωτική εμπλοκή ή διερευνητικές επαφές. Αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί αλλά όχι να υποχωρήσει. Η τακτική της έντασης και των προκλήσεων συνεχίζεται και θα συνεχιστεί. Και πάλι δοκιμάζει τις ανοχές μας και στην Αθήνα και στην Λευκωσία. Ιδανικά θα ήθελε να δει την Αθήνα να εγκαταλείπει το πλαίσιο των διερευνητικών. Καταλαβαίνει ότι ο χρόνος δεν είναι υπέρ της. Αντίθετα, η ελληνική πλευρά χρειάζεται χρόνο να υλοποιήσει ένα κρίσιμο μέρος του εξοπλιστικού προγράμματος που αποφασίστηκε και να εισέλθει σε ένα ενάρετο κύκλο η ελληνική οικονομία. Παραμένουμε σε τροχιά σύγκρουσης γι’ αυτό χρειάζεται υπομονή, αντοχή και ψυχραιμία.»
