Απερίγραπτη είναι η νοημοσύνη που έχουν ακόμα οι σημερινοί ηλικιωμένοι που έχουν ζήσει όλη την κατοχή που έχει περάσει πριν πολλά χρόνια και δεν ξεχνούν τα πολλά πικραμένα βιώματα τους, τις συνήθειές τους και τις παροιμίες τους που λέγανε μεταξύ τους στο χωριό τους ή στην πόλη που κατοικούσανε.
Την επιβεβαίωση αυτής της ικανότητας που έχουν την παρουσιάζει σήμερα ένας αρκετά μεγάλος ο κ. Αποστόλης που έχει ζήσει όλα τα χρόνια που έχει στην πλάτη στο χωριό του και τώρα είναι κοντά στα παιδιά του σε προάστιο της πόλη μας.
Στην συνάντηση που κάνανε πρόσφατα στο ΚΑΠΗ τους ο ίδιος θυμήθηκε την παροιμία ότι: το κακό σκυλί ψόφο δεν έχει. Τους είπε τώρα που ερχόμουνα εδώ πριν μπω μέσα είδα ένα κοκαλιάρη σκύλο ξαπλωμένο έξω από το σπίτι του και μου ήρθε στο μυαλό αυτή η παροιμία και θα σας την εξηγήσω και γιατί πήρε αυτήν την ονομασία.
Ο παππούς μου ο Στυλιανός που είχε έρθει από την Μ. Ασία ένα βράδυ που καθότανε η οικογένειά μας στην αυλή μας για να περάσει η ώρα μέχρι να κοιμηθούμε μας είπε: Στο χωριό μου στις Φώκες ο γείτονάς μας είχε ένα μαύρο σκύλο και ήτανε πολύ αδύνατος. Όποιος περνούσε γαύγιζε με σκοπό να τον δαγκώσει χωρίς να κάνει εξαίρεση την οικογένειά μας. Αυτός που τον είχε, τον τάιζε αρκετά αλλά είχε κακία μέσα του και ήθελε να κάνει κακό παρά που ήτανε και γέρος στην ηλικία. Στα καφενεία λέγανε όλοι οι χωριανοί ότι μόνο όταν ψοφήσει θα ησυχάσουν το αφεντικό του και όλοι οι χωριανοί του. Μετά πήρε τον λόγο και ένας άλλος της παρέας και τους είπε: ο κακός ο σκύλος δεν ψοφά γρήγορα αλλά ζει για να κάνει πιο πολλά δαγκώματα στο χωριό μέχρι να βρεθεί κανείς να τον σκοτώσει. Από αυτό το συμβάν και από πολλά άλλα δόθηκε αυτή η ονομασία και συγχρόνως έγινε παροιμία και την λέγανε ακόμα και όταν ήρθανε εδώ να κατοικήσουν. Άρα είναι σίγουρο ότι η καταγωγή της είναι από την Μ. Ασία όπως και άλλες πολλές. Μετά έφυγε από τον σκύλο και πήγε εις τον άνθρωπο να εφαρμόζεται όταν παρουσίαζε παρόμοιο ή και περισσότερα συμπτώματα κακίας όπως ο σκύλος.
Σε μια άλλη συνάντηση από άλλο ηλικιωμένο είχε συνέχεια αυτή η παροιμία που θυμήθηκα ένα περιστατικό που είχε γίνει μετά την κατοχή στο δικό του χωριό και το είπε: Στο χωριό μου υπήρχε μια οικογένεια που ο ίδιος ο νοικοκύρης της ήτανε ο φόβος και ο τρόμος στο χωριό. Χωρίς να υπάρχει λόγος καυγάδιζε με όλους τους χωριανούς. Είχε υπερβολική κακία μέσα του και την εκδήλωνε με την συμπεριφορά του στους ανθρώπους, στα ζώα και στα υπάρχοντά τους και στην έξοχή όταν είχανε συνάντηση. Ήταν κοντός και αδύνατος. Κρατούσε πάντα μία κατσούνα και όταν έμπαινε στα καφενεία την χτυπούσε δυνατά για να τον ακούσουν όλοι. Πολλές φορές αδιαφορούσανε γιατί τον ξέρανε τι φυντάνι του χωριού είναι. Άμα τύχαινε να είναι εκεί ο αγροφύλακας τον φοβότανε και εξαφανιζότανε για να μην φάει τις ραβδές του. Τον διακρίνανε από το μοχθηρό παρουσιαστικό του και από την κακία που εκδήλωνε στο πρόσωπό του. Στα σπίτια και στα καφενεία παρακαλούσανε πότε θα φύγει από την ζωή για να μην μπλέξουνε με τα δικαστήρια. Σιγά-σιγά να φύγει για να ησυχάσουμε όλοι. Όμως από αγανάκτηση ορισμένοι λέγανε: το κακό σκυλί ψόφο δεν έχει και ότι ο Θεός τον αφήνει στη ζωή πολλά χρόνια για να βασανίζεται από τα πολλά που έχει κάνει στους ανθρώπους. Όταν τον πάρει παίρνουν όλοι ανάσα αλλά πάλι λένε ότι δεν αποκλείεται να του μοιάσει κανένα από τα παιδιά του και τότε θα έχουμε τα χειρότερα. Εκεί που είχαμε την εντύπωση ότι αυτήν την παροιμία την λέγανε μόνο τα περασμένα χρόνια αλλά πάλι έκανε την εμφάνισή της σήμερα εδώ κοντά που διαμένουνε αρκετοί ηλικιωμένοι και αυτός που την είπε είμαι εγώ που την είπα σε άτομο που με προκάλεσε με την συμπεριφορά του.
Επειδή η μοναξιά κάνει κακό στους ηλικιωμένους που ζούνε μόνοι τους οφείλουμε να κάνουμε παρέα μεταξύ μας για να λέμε τα παλιά που ζήσαμε και τα καινούρια που ζούμε σήμερα αλλά τα χρόνια φύγανε και δεν μπορούμε να τα απολαύσουμε.
Για τον λόγο αυτόν πήρα τηλέφωνο τον ηλικιωμένο κουμπάρο μου Μανώλη να περάσει από το σπίτι μου να κάνουμε παρέα. Και μου απάντησε: Κουμπάρε Γιάννη, τώρα παίρνω το λεωφορείο να μπω στην πόλη γιατί πονούνε τα πόδια μου και θα παώ στο Νοσοκομείο γιατί δεν μπορώ να σαλεύω. Εντάξει του είπα μία άλλη φορά. Μετά από δύο μέρες τον ξαναπήρα για να μάθω για την υγεία του και αν έμεινε μέσα να πάω να τον δω. Όταν το σήκωσε μου λέει: Κουμπάρε τώρα είμαι στο δρόμο και επειδή είναι κοντά πάω με τα πόδια μου στην πόλη να κάνω κάτι δουλειές που έχω. Αμέσως δεν χάνω χρόνο και του απαντώ: καλά κουμπάρε προχθές μου είπες ότι έχεις σοβαρό πρόβλημα στα πόδια και πηγαίνεις στο νοσοκομείο και σήμερα είσαι καλά; Χωρίς παρεξήγηση κουμπάρε θα σου πω αυτό που λέγανε οι πιο παλιοί μας: Το κακό σκυλί ψόφο δεν έχει και επειδή σου ταιριάζει σου το λέω. Αυτός για να δικαιολογηθεί γελούσε αλλά σίγουρα θα είπε μέσα του ότι ο κουμπάρος έχει δίκιο. Τελειώνοντας όλοι οι ηλικιωμένοι και οι γονείς έχουν υποχρέωση να συμβουλεύουν τους σημερινούς νέους γιατί έχουν άγνοια όλων των παροιμιών και ότι τους ωφελούν και τους προστατεύουν σε ότι κάνουν από κάθε κίνδυνο που θα συναντήσουν: Συμβουλές ηλικιωμένων κρατήσετε – και θα σας χρειαστούνε πάντα στις δύσκολες στιγμές – μπροστά σας θα βρεθούνε.
