Γιάννης Γρυντάκης, Γιώργος Δάλκος, Άγγελος Χόρτης, Έκτορας Χόρτης.
Στην ίδια σειρά οι ίδιοι συγγραφείς έδωσαν και τα βιβλία:
- Η άγνωστη πλευρά του Βυζαντίου. Ιστορικά παράδοξα.
- Όσα δεν γνωρίζατε για την Τουρκοκρατία και την επανάσταση του 1821.
- Όσα δεν γνωρίζατε για τα χρόνια του Καποδίστρια, του Όθωνα και του Γεωργίου του Ά.
- Όσα δεν γνωρίζατε για την περίοδο από τους Βαλκανικούς πολέμους έως την εθνική Αντίσταση.
Στο παρουσιαζόμενο βιβλίο περιλαμβάνονται κείμενα, τα οποία προέρχονται κυρίως από αρχαίες πηγές (βλέπε παραπομπές) και εστιάζουν σε πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις που δεν βρίσκονται πάντοτε στα σύγχρονα βιβλία της Αρχαίας Ιστορίας. Πολλά από αυτά έχουν ανεκδοτολογικό χαρακτήρα και παρουσιάζουν το εντυπωσιακό, το περίεργο, το απροσδόκητο, ακόμη και το ευτράπελο, με τρόπο απλό και κατανοητό.
Η επιλογή των κειμένων αυτών, αρκετά από τα οποία βρίσκονται στο περιθώριο της «επίσημης» ιστοριογραφίας, λόγω του ανεκδοτολογικού τους χαρακτήρα, είναι ελκυστικότατα, με σκοπό η ανάγνωσή τους να είναι ευχάριστη. Έτσι, μέσα από αυτά τα μικρά κείμενα, οι αναγνώστες μπορούν να έρθουν σε επαφή, ανδρομερώς βέβαια, με όψεις της ζωής, της βιοθεωρίας και των ποικίλων εκφράσεων του πολιτισμού στην Αρχαία Ελλάδα. Η αμεσότητα και η ζωντάνια των περισσότερων από τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο εισάγουν τους αναγνώστες στο κλίμα και στην ατμόσφαιρα της εποχής. Ταυτόχρονα, τα κείμενα που βρίσκονται κοντά στον επιστημονικό λόγο είναι εξίσου ελκυστικά και, χωρίς προβλήματα κατανόησης, συμπληρώνουν την εικόνα, προκαλώντας πολλές σκέψεις, που εμπλουτίζουν την αφήγηση.
Με άλλα λόγια, το βιβλίο περιλαμβάνει κείμενα τα οποία χρωματίζονται από το παράδοξο, το παιγνιώδες, το παράξενο, το χιουμοριστικό, το πνευματώδες, που φωτίζουν, ωστόσο, με έναν ιδιαίτερο τρόπο την αρχαία ελληνική ζωή και κοινωνία. Με τα παραπάνω συνυφαίνονται κείμενα σχετικά με μεγάλα επιτεύγματα των προγόνων μας, όπως η φιλοσοφική και η πολιτική σκέψη, η επιστημονική τους δραστηριότητα, τα γράμματα και οι τέχνες, η οργάνωση της εκπαίδευσης κ.λπ. και αρθρώνονται στις εξής ενότητες: Ελληνική Μυθολογία-Προϊστορία. Θρησκεία και Μαντεία. Ηγετικές προσωπικότητες. Τυραννία και τύραννοι. Οι πόλεμοι. Η ελληνική κοινωνία. Η καθημερινή ζωή. Η δικαιοσύνη. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Τα γράμματα και οι τέχνες. Ανέκδοτα των αρχαίων Ελλήνων.
Η αρχαία ελληνική μυθολογία, με τους αμέτρητους μύθους της, είναι απότοκο της δημιουργικής φαντασίας, της πρωτοτυπίας και της ευρηματικότητας των αρχαίων Ελλήνων. Ως έναν βαθμό, οι μύθοι επινοήθηκαν με σκοπό να δοθούν απαντήσεις σε ό,τι προκαλούσε απορία και θαυμασμό, όπως η δημιουργία του κόσμου, τα καιρικά φαινόμενα, οι φυσικές καταστροφές κ.λπ.
Οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου παρουσιάζονται στην ελληνική μυθολογία ως όντα με υπερφυσικές δυνάμεις, αλλά και με ανθρώπινες αδυναμίες. Οι θεοί απευθύνονταν στους ανθρώπους μέσω του επίσημου θρησκευτικού θεσμού των Μαντείων, τα κυριότερα από τα οποία ήταν αφιερωμένα στον Δία ή στον Απόλλωνα. Το πιο ξακουστό ήταν το μαντείο των Δελφών…
Στην Αρχαία Ελλάδα εμφανίστηκαν ηγετικές προσωπικότητες σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας, με άξια συμμετοχή στην παγκόσμια ιστορία, όπως ο Αγησίλαος Β΄, Αλέξανδρος ο Μέγας, Αλκιβιάδης, Αριστείδης, Δημήτριος ο Πολιορκητής, Δημοσθένης κ.λπ.
Η τυραννία δεν επικράτησε σε καμία πόλη μόνιμα, στις περισσότερες περιπτώσεις έδωσε τη θέση της στη δημοκρατία.
Οι αρχαίοι Έλληνες αντιμετώπισαν πολλές και μεγάλες απειλές από ξένους λαούς. Η πιο μεγάλη απ’ αυτές ήταν ο περσικός κίνδυνος. Μεγάλοι ήταν και οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ελληνικών πόλεων-κρατών, με μεγαλύτερο τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, που αποτέλεσε και το αντικείμενο συγγραφής του μεγάλου ιστορικού Θουκυδίδη…
Η κοινωνία στην Αρχαία Ελλάδα ήταν δουλοκτητική και πατριαρχική. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελούσαν οι μέτοικοι. Στην κατώτερη βαθμίδα της κοινωνικής ιεραρχίας βρίσκονταν οι δούλοι.
Η καθημερινή ζωή στην Αρχαία Ελλάδα γνώρισε μεγάλες αλλαγές, στη διάρκεια των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων.
Το δίκαιο στην Αρχαία Ελλάδα της κλασικής εποχής δημιουργήθηκε με βάση την παράδοση και την ιδιαιτερότητα της κάθε πόλης. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονταν προς τιμήν του Ολυμπίου Διός. Τα γράμματα και οι τέχνες ήταν το σημαντικότερο επίτευγμα των Αρχαίων Ελλήνων. Ιδιαίτερη ήταν και η χιουμοριστική πλευρά της ζωής τους, που αποκάλυπτε με ένα διαφορετικό τρόπο το κλίμα της εποχής.
Μιχάλης Τρούλης
Πρόεδρος της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου
