Είναι μια σύγχρονη διατροφική συνήθεια αρχικά εμπνευσμένη από τις διατροφικές συνήθειες από την Ελλάδα , τη Νότια Ιταλία και την Ισπανία , στις δεκαετίες του 1940 και 1950 .Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της διατροφής περιλαμβάνουν αναλογικά υψηλή κατανάλωση ελαιολάδου , όσπρια , ανεπεξέργαστα δημητριακά , φρούτα και λαχανικά ,ψάρια, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (κυρίως τυριού και γιαουρτιού), μέτρια κατανάλωση κρασιού και χαμηλή κατανάλωση κρέατος .
Ο όρος επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Άνσελ Κις για να περιγράψει το μοντέλο διατροφής , το οποίο ακολουθούσαν οι λαοί των μεσογειακών χωρών .Στη Διεθνή Διάσκεψη για τις Μεσογειακές Διατροφές το 1990 αποφασίστηκε τι θα θεωρείται υγιεινή παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή και το 1995 μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ δημιούργησε την <<Πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής>>
-Άφθονες φυτικές ίνες (φρούτα , λαχανικά, ψωμί ολικής άλεσης , δημητριακά , πατάτες , όσπρια , καρποί )
-Ελάχιστα επεξεργασμένα προϊόντα ,
-Γαλακτοκομικά προϊόντα(κυρίως τυρί και γιαούρτη) σε μικρές έως μέτριες ποσότητες
- Ψάρια και πουλερικά
-Κόκκινο κρέας δύο(2) φορές τον μήνα
-Ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λιπαρών , διότι περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα
Το 2013 η UNESKO πρόσθεσε τη Μεσογειακή διατροφή στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ιταλίας , της Γαλλίας , του Μαρόκο ,της Ελλάδας , της Ισπανίας , της Πορτογαλίας , της Κύπρου και της Κροατίας .
Ο λόγος της παραπάνω διαδικασίας είναι , γιατί η Μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει ένα σύνολο δεξιοτήτων , γνώσεων , τελετουργικών , συμβόλων και παραδόσεων σχετικά με τις καλλιέργειες , τη συγκομιδή , το ψάρεμα , την κτηνοτροφία , τη συντήρηση , την επεξεργασία , το μαγείρεμα και ιδίως την παροχή και την κατανάλωση των τροφίμων
Η Μεσογειακή διατροφή λόγω της σύνθεσης της , συμβάλει στην πρόληψη πολύπλοκων ασθενειών , όπως καρδιαγγειακών παθήσεων , διαβήτη τύπου 2 , ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπινου οργανισμού , λόγω των πολυφαινολών που περιέχονται στο ελαιόλαδο , βασικού συστατικού της .
Μια πρόσφατη επιδημιολογική έρευνα του Πανεπιστημίου της Navara της Ισπανίας , σε συνεργασία με το Department of Nutrition του Πανεπιστημίου Harvard που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2021 στο Επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition με τίτλο <<Μεσογειακή δίαιτα και ο κίνδυνος COVID -19 >> , επιβεβαιώνει την προστατευτική δράση έναντι της νόσου COVID -19
Η έρευνα διεξήχθη σε εκτεταμένο αριθμό εθελοντών (9.677) , ως δείγμα με διάφορες διατροφικές συνήθειες και διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που σιτίζονταν με τρόφιμα της Μεσογειακής δίαιτας , μετά από κάποιο χρονικό διάστημα , παρουσίασαν χαμηλότερη πιθανότητα νόσησης από τον SARS-Cov-2
Μάλιστα καθηγητές από Ελληνικά Πανεπιστήμια , εγνωσμένης αξίας , διατύπωσαν την άποψη της πιθανής προστατευτικής δράσης της Μεσογειακής δίαιτας έναντι της νόσου COVID-19 , βασιζόμενοι στον προτεινόμενο από την ομάδα τους βιοχημικό μηχανισμό δράσης του Κορωναιού , τον οποίο μηχανισμό έχουν περιγράψει σε προηγούμενες δημοσιεύσεις τους (Ιούνιο με Σεπτέμβριο του 2020) , σε συνεργασία με άλλους καταξιωμένους καθηγητές άλλων ξένων Πανεπιστημίων
Το ίδιο διάστημα με την παραπάνω επιδημιολογική έρευνα δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2021 , στο επιστημονικό περιoδικό Nutrients , μια <<έρευνα απόδειξης της ιδέας >> Ιταλικών Πανεπιστημίων , σύμφωνα με την οποία γίνεται αποδεκτό της διαδικασίας η του μηχανισμού της ευεργετικής δράσης που ασκεί η Μεσογειακή δίαιτα , μέσω της αναστολής του φλεγμονώδους και θρομβωτικού παράγοντα ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων
-Πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής
Η Πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής περιλαμβάνει τρία(3) επίπεδα ανάλογα με τη συχνότητα κατανάλωσης των συγκεκριμένων τροφίμων .Στη βάση της βρίσκονται τα τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά σε σημαντικές ποσότητες , ενώ στην κορυφή είναι όσα πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και σε μικρές ποσότητες.
Συγκεκριμένα ξεκινώντας από τη βάση της πυραμίδας θα πρέπει να καταναλώνονται
Καθημερινά
-Δημητριακά και τα προϊόντα τους , όπως ρύζι , ζυμαρικά , ψωμί κ.τ.λ Ιδιαίτερα τα μη επεξεργασμένα παρέχουν ενέργεια , είναι χαμηλά σε λιποπεριεκτιεκτικότητα , βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου και μειώνουν την κακή χοληστερόλη .
-Φρούτα και λαχανικά. Αποτελούν καλή πηγή αντιοξειδωτικών και πολλών βιταμινών που συμβάλλουν στην προστασία καρδιαγγειακών παθήσεων και διάφορες μορφές καρκίνου
- Όσπρια και ξηροί καρποί Έχουν πολλές φυτικές ίνες και βιταμίνες δίνοντας ενέργεια στον οργανισμό .
-Ελαιόλαδο Προστατεύει ενάντια στη στεφανιαία νόσο , μειώνει τα επίπεδα της <<κακής>> χοληστερόλης , ενώ αυξάνει την <<καλή>> χοληστερόλη.
-Γαλακτοκομικά προϊόντα .Αποτελούν καλή πηγή ασβεστίου που βοηθάει στη διατήρηση της οστικής μάζας , προλαμβάνοντας τον κίνδυνο της φθοράς . Καλό είναι να περιέχουν χαμηλά λιπαρά .
-Ψάρια .Μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου , λόγω των περιεχομένων ω3 λιπαρών οξέων
-Πουλερικά . Παρέχουν πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας ,καθώς και σίδερο
-Αυγά Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες , βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία
-Γλυκά. Κατανάλωση με μέτρο
-Κρέας . Περιέχει πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας , σίδηρο και βιταμίνες .Κατανάλωση με μέτρο .
